Đạo diễn Hồng Ánh nhờ vào kịch bản chuyển thể xuất sắc của Nguyễn Quang Lập từ truyện ngắn cùng tên của Đỗ Phước Tiến, đã cho ra sản phẩm đầu tay khá trọn vẹn, hấp dẫn, lôi cuốn.
Dàn diễn viên ăn ý
Với dự án ấp ủ hơn 10 năm, Hồng Ánh khẳng định “Đảo của dân ngụ cư” là bộ phim có được sự đầu tư kỹ lưỡng từ kịch bản, bối cảnh, âm thanh, ánh sáng... cùng với dàn diễn viên diễn xuất chuyên nghiệp, ăn ý. Quả đúng như vậy. Mỗi thước phim hay đoạn chuyển cảnh đều đắt giá, nhất là bối cảnh căn nhà của chệt Liếm - ông chủ, mảnh trời xanh bé nhỏ với những áng mây vẩy cá phiêu bồng qua hiên gác của nhân vật Chu, cảnh giết dê của Miên, cảnh Chu và Phước quấn lấy nhau, hay cảnh ông chủ quán dồn nén căm hận lên người đàn bà bất hạnh không con, còn người kia tay nắm chặt lưỡi dao đến bật máu…
Phim khép rồi, người ta còn nhớ mãi một bà thím không con như cái bóng trong nhà - xiếm Hoa, sống vật vờ, làm nhiều công việc vất vả không tên, là hiện thân tận cùng của sự chịu đựng, nhẫn nhục, bất lực trước người đàn ông vũ phu, độc đoán, thô bạo. Sự chịu đựng ấy rồi cũng có ngày bùng nổ, thành một cơn giận kinh người khi bà Hoa chứng kiến cái chết của Chu, dường như người đàn bà này hóa điên. NSƯT Ngọc Hiệp đã xuất sắc vào vai thím Hoa, khiến nhân vật tuyến phụ này trở nên sống động, ám ảnh hơn bao giờ hết, về thân phận của người đàn bà bất hạnh cam chịu, nhưng sẵn sàng phản ứng quyết liệt trước cái ác.
Nhân vật thứ hai - câm nín, quan sát mọi thứ và cầu nguyện - là ông người Ấn. Biết tất cả, nhưng vẻ ngoài bình thản như không có gì xảy ra. Cũng chỉ người đàn ông này đối ẩm khi thím Hoa ngật ngà say. Ông cũng bỏ đi sau khi chứng kiến cái chết của Chu, với một đức tin bị báng bổ.
Nhân vật chính Phước do Phạm Hồng Phước đóng lại mang nhiều phức cảm khác nhau. Vừa là chàng trai mới lớn chưa từng trải, nhân hậu, yêu thương, cưu mang người con gái tật nguyền, vừa là một kẻ đã trưởng thành khi nhận ra linh hồn của mỗi người, nếu quả có nó, thật ra không ăn nhập gì với các xác phàm mà nó ẩn náu. Từ thân xác yếu ớt, tật nguyền của Chu, Phước có cảm nhận những cơn bùng nổ liên tục của khát vọng làm người, của những đam mê hết sức chân thành, trong trắng. Cho nên, Phước hiểu vì sao “tự do tâm linh dễ dàng trở thành một thứ nhu cầu đồi trụy bởi thói tắc trách vô liêm sỉ của nó” (Đỗ Phước Tiến). Tuy lần đầu đóng phim, song ca sĩ Phạm Hồng Phước đã có những phút nhập vai khá tốt, lột tả hết cái thần của nhân vật.
Còn Chu của Ngọc Thanh Tâm vừa ngây thơ, hiền dịu, trong trắng, vừa cực kỳ đam mê nhục dục - cả hai có thể chứa chất trong một thân xác yếu ớt với hai chân bị liệt, teo tóp. Tuy số phận gắn với hai người đàn ông trái ngược nhau, song tâm hồn của cô vẫn vương vít trên đám mây vẩy cá hoang tưởng, với ước mơ một lần được ra biển, nhìn thấy màu xanh của nước giữa đời thực. Sống như một tù nhân trong căn gác nhỏ, xung quanh là một bối cảnh xôi thịt, sát sinh, phàm phu…, nhưng cô gái bất hạnh này vẫn khao khát được thoát ra khỏi sự cầm tù của đời sống bế tắc. Và nếu so ra, giữa cô và hai người đàn ông - con trai kia, kẻ ngồi một chỗ hay kẻ di động cả đời, cả ba đều giống nhau ở chỗ bị giam cầm trong cái xuất phát điểm tăm tối, điên cuồng mà bí bách của vô thức.
Kịch bản tốt nâng tay nghề đạo diễn
Hồng Ánh chứng minh được bản lĩnh tay nghề đạo diễn ngay từ bộ phim đầu tiên. Lời thoại cô đọng, súc tích, đắt giá; hình ảnh nhiều tầng ý nghĩa, các vỉa mạch tâm trạng nhân vật được khắc họa sắc nét, đào sâu, nhiều bất ngờ. May mà sau 10 năm ấp ủ, cô đã tìm được đối tác hợp tác làm phim là Live Media. Bộ phim chứng tỏ Hồng Ánh đi xa hơn nữa trong sự nghiệp đạo diễn nếu có kịch bản hay như trên.
Trước khi ra mắt khán giả trong nước, ngày 20.5, “Đảo của dân ngụ cư” đã được giới thiệu chính thức tại khuôn khổ LHP Quốc tế Cannes 2017. Ngoài việc trở thành tâm điểm giới thiệu điện ảnh Việt Nam tại Cannes, phim cũng được giới thiệu trong sự kiện Vietnam Night với sự có mặt của 600 khách mời quốc tế, đến từ 60 nền điện ảnh trên toàn thế giới. Dù chưa được ra mắt tại Việt Nam, nhưng các nhà phát hành quốc tế đã đặt vấn đề mua bản quyền phát hành tại Pháp, Hàn Quốc, Đức, Tây Ban Nha, Mỹ…
Ngay sau đó, phim đã được công chiếu trong Tuần lễ phim Việt tại thành phố Madrid - Tây Ban Nha vào ngày 24-25.5 với tần suất chiếu nhiều nhất trong số các phim được giới thiệu tại sự kiện điện ảnh này.
Cũng trong tháng 5, “Đảo của dân ngụ cư” đã tạo dấu ấn lớn cho phim Việt, khi giành luôn giải thưởng lớn nhất của LHP ASEAN: Giải Phim hay nhất, cùng 2 giải quan trọng khác cho Nam diễn viên xuất sắc nhất (Phạm Hồng Phước) và Đạo diễn hình ảnh xuất sắc nhất (NSND Lý Thái Dũng).
Ngày mai 9.6, “Đảo của dân ngụ cư” của đạo diễn Hồng Ánh sẽ được công chiếu rộng rãi ở các cụm rạp trên cả nước.