Đã thu qua tivi từ nhiều năm trước

Những ngày qua, nhiều chủ khách sạn ở Đà Nẵng bức xúc trước việc họ bị Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc (VCPMC) có văn bản yêu cầu trả tiền quyền tác giả khi sử dụng tác phẩm âm nhạc. Mức thu là 25.000 đồng/phòng/năm. Họ cho rằng việc này là "tận thu", khi các cơ sở kinh doanh chỉ sử dụng tivi như một công cụ thường dùng, không đặt hàng các nhà đài phải phát bài nhạc gì cho mục đích kinh doanh của họ. Việc thụ hưởng các tác phẩm âm nhạc của khách lưu trú là thụ động, nên phản ứng khi phía VCPMC yêu cầu phải đóng khoản tiền này.

Trả lời về điều này, ông Phó Đức Phương - Giám đốc VCPMC  - liên tục khẳng định phía trung tâm của mình thu tiền sử dụng âm nhạc tại các khách sạn theo đúng Luật Sở hữu trí tuệ và Công ước Bern. Việc này đã được thực hiện tại Hà Nội và các tỉnh phía Nam với các khách sạn 4-5 sao từ nhiều năm nay. Năm 2016, việc thu tiền tác quyền tại các khách sạn của Văn phòng VCPMC khu vực phía Nam đã đạt gần 3 tỉ đồng. Tại Đà Nẵng, do mới thực hiện nên một số chủ cơ sở kinh doanh chưa hiểu đúng về Luật.

Để giải thích thêm, ông Phương lấy dẫn chứng: "Ví dụ khi một ca khúc được in đĩa, áp dụng quyền sao chép tác phẩm để kinh doanh. Dù các chủ cửa hàng đã mua đĩa rồi nhưng lại nảy sinh môi trường kinh doanh mới mà chúng tôi thu phí là quyền truyền đạt tác phẩm và quyền biểu diễn. Với khách sạn, việc thu phí khi các khách sạn mở tivi là được quyền trong lĩnh vực phát sóng, quyền truyền đạt đến công chúng và quyền biểu diễn trước công chúng".

Trước câu hỏi: “Việc thực hiện các chương trình âm nhạc, đài truyền hình đã thực hiện tiền bản quyền, tại sao người xem lại phải trả tiền lần nữa?

Ông Phương trả lời: "Những quyền thu này đều được ghi trong Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam và công ước Bern, không phải là phí chồng phí, không phải là quyền này giẫm chân quyền khác.

Truyền hình đã và đang tiến hành thanh toán tiền bản quyền cho trung tâm, là họ thanh toán quyền phát sóng tác phẩm đến công chúng. Đối với việc thu tiền từ các tivi ở khách sạn là thu tiền từ các tivi có sử dụng vào mục đích kinh doanh chứ không phải là thu tiền của người xem là người dân bình thường”.

 “Khi các đài truyền hình sử dụng tác phẩm âm nhạc thì các tác giả được hưởng quyền trong lĩnh vực phát sóng. Còn với các khách sạn có dùng tivi sử dụng các tác phẩm âm nhạc thì đó là quyền truyền đạt đến công chúng và quyền biểu diễn trước công chúng" – đại diện Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc nói thêm.

"Các khách sạn nào chưa hiểu thì phải tìm hiểu luật chứ không nên lu loa, làm ầm ĩ trên báo chí, đó là sự thiếu hiểu biết pháp luật VN về sở hữu trí tuệ”, ông Phương đáp lại các ý kiến thắc mắc của chủ khách sạn.

"Cần thỏa thuận, không nên làm việc theo kiểu "cửa trên"

Đó là ý kiến của ông Bùi Nguyên Hùng - Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả -  về vụ việc này. Ông cho rằng, trước khi tiến hành thu tiền tác quyền qua tivi, dù đúng luật, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc cũng cần có gặp gỡ, giải thích với các chủ cơ sở kinh doanh, chứ không nên cứ gửi văn bản như vừa qua, gây nên phản ứng không đáng có. 

Ông Bùi Nguyên Hùng cũng đề nghị Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc  thực hiện đúng quy trình, có lộ trình phù hợp với từng hình thức khai thác sử dụng tác phẩm.