Từ cách làm phim lịch sử đầy lớp lang, ẩn dụ của “Exhuma” hay góc nhìn đa diện, giàu cảm xúc của “Oppenheimer” đã cho thấy, phim lịch sử thế giới đã có những bước tiến vượt bậc về cách nhìn, góc tiếp cận đề tài này. Trong khi đó, cách làm phim chiến tranh, lịch sử ở phim Việt vẫn là câu chuyện bế tắc, dù được bàn luận, tranh cãi trong thời gian dài.

Thông điệp lịch sử cài cắm trong nhiều tầng lớp văn hóa tâm linh

“Exhuma” hiện đã cán mốc doanh thu hơn 67 triệu USD (tương đương khoảng hơn 1.660 tỉ đồng) tại Hàn Quốc. Phim được đầu tư kinh phí với 14 tỉ won (khoảng 10,4 triệu USD), đến nay đã sinh lời ngoài dự kiến. Phim lọt Top 25 tác phẩm điện ảnh có doanh thu cao nhất mọi thời đại của Hàn Quốc.

Không chỉ khuynh đảo màn ảnh Hàn Quốc, “Exhuma” còn tạo nên cơn sốt ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, tính đến ngày 24.3, “Exhuma” với tựa đề “Quật mộ trùng ma” đã thu 156 tỉ đồng, là phim Hàn Quốc có doanh thu mở màn cao nhất lịch sử phòng vé Việt.

Khi ra rạp “Exhuma” được quảng bá rầm rộ là tác phẩm kinh dị, rùng rợn với nhiều phong tục, quan niệm gắn với văn hóa tâm linh như di dời mộ phần, lên đồng, gọi hồn, trùng tang... Nhưng khi đi xem, khán giả sẽ nhận thấy, đó là một... “cú lừa”.

Kịch bản phim được xây dựng công phu, đầu tư, thể hiện sự am hiểu đặc biệt của biên kịch với văn hóa tâm linh ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó, biên kịch đã “trưng trổ” sự hiểu biết về văn hóa tâm linh, Thần đạo, Phật giáo như một công trình nghiên cứu.

Dưới chiếc áo văn hóa tâm linh đầy màu sắc, thiên biến vạn hóa những bí ẩn, “Exhuma” cài cắm dày đặc những chi tiết, tình tiết gợi nhắc lịch sử và những biến cố trong cuộc chiến tranh chống Nhật suốt chiều dài vệ quốc ở nhiều thời kỳ.

Từ biển số xe của các nhân vật chính cũng gợi nhắc đến những ngày trọng đại trong lịch sử Hàn Quốc, theo đó, biển số xe của nữ chính Hwa Rim (Kim Go Eun) là 19 - 0301, dãy số ám chỉ ngày 1.3.1919 - là ngày Độc lập. Biển số xe của Young Geun (Yoo Hae Jin) cũng được quay cận với dãy số 49 - 0815, theo đó, ngày 15.8 vốn là ngày Giải phóng Dân tộc Hàn Quốc.

Tên của 4 nhân vật chính cũng được đặt theo tên những nhà hoạt động độc lập đã hy sinh trong thời kỳ Nhật Bản thuộc địa...

Cuộc chiến tranh với Nhật trong nhiều giai đoạn - luôn là đề tài được người Hàn Quốc quan tâm, đây mới là yếu tố tạo nên sức hút lớn nhất cho “Exhuma” ở Hàn, khi hàng triệu khán giả ra rạp xem “Exhuma” và tạo nên làn sóng “giải mã” phim rầm rộ trên các diễn đàn bởi tác phẩm cài cắm dày đặc những mã số, ẩn dụ, thông điệp về lịch sử.

Lịch sử nhìn từ nhiều phía

Trước “Exhuma”, siêu phẩm “Oppenheimer” của điện ảnh Mỹ cũng khuynh đảo màn ảnh khắp thế giới năm 2023. Đầu năm 2024, phim đoạt 7 giải Oscar ở những hạng mục quan trọng nhất, được ví là tác phẩm xuất sắc, là bộ phim của năm 2023.

“Oppenheimer” vốn thuộc thể loại tiểu sử, xoay quanh cuộc đời, sự nghiệp và quá trình tham gia dự án Manhattan - chế tạo bom nguyên tử của nhà bác học Robert Oppenheimer trong giai đoạn thế chiến II.

Tầm vóc vĩ đại nhất của tác phẩm là khi tái hiện một nhân vật vĩ đại ở góc đời thường, giản dị và con người nhất. “Oppenheimer” cũng mở ra góc nhìn đa diện về cuộc chiến thông qua những cuộc hội thoại đặc sắc, giữa các nhà khoa học, giữa giới khoa học và quân đội, giữa các nhà nghiên cứu và giới chính trị ở nhiều quốc gia khác nhau.