Cuốn sách “Chỉ sợ bay qua những thân thiết cuộc đời” của nhà báo, TS. Nguyễn Tri Thức tổng hợp lại những bài viết, ghi chép, phản ánh, thơ ca, bút ký, tản văn... của ông trên những chặng đường dọc dài khắp mọi miền, từ đất mẹ ra thế giới.

“Chỉ sợ bay qua những thân thiết cuộc đời” với gần 100 bài viết ở nhiều thể loại được chia thành 3 phần: Yêu thương những cung đường, Tản mạn về nhà báo, nghề báo và Vẩn vơ nghĩ vụn.

Ở cả 3 phần, trên mỗi trang viết, đều trĩu nặng tâm tư, cảm xúc của tác giả về cuộc sống, về nhân sinh, về con người, về những vùng đất đã thân quen hay chỉ vừa chớm gặp.

Hẳn phải có lý do để tác phẩm “Nghĩ ngắn trên chuyến bay dài” được chọn mở đầu cho cuốn sách. Đọc thoáng, sẽ cảm giác, “Nghĩ ngắn trên chuyến bài dài” là sự pha trộn những suy tư hỗn độn, lộn xộn, nhưng chậm nhịp lại sẽ thấy tác giả xâu chuỗi những suy nghĩ của mình bằng mạch tuyến tính cảm xúc.

Cảm xúc, suy tư dẫn dắt người đọc đi theo mạch viết của tác giả. Những chuyến bay dài qua 5 châu lục trên khắp hành tinh được tác giả kết nối bằng suy nghĩ, ông miên man trong những cảm xúc về gia đình, về sự trưởng thành của con cái, về tình yêu thương trách nhiệm giữa các thành viên, ông nghĩ về công việc, đến mối quan hệ tương tác với đồng nghiệp, với tổ chức, cũng trên những chuyến bay dài ấy, giữa lưng chừng không gian, giữa những chặng không lưu miên man, tác giả nghĩ về nhân tình thế thái, nghĩ về cả những hành khách kế bên xem họ nghĩ gì khi đang đọc sách, xem phim, chơi điện tử... để “giết” thời gian?

Cách tiếp cận độc giả của “Nghĩ ngắn trên chuyến bay dài” đã mở đầu và bắt nhịp cho cả cuốn sách “Chỉ sợ bay qua những thân thiết cuộc đời”. Ở đó, cảm xúc và sự suy tư lắng đọng là sợi dây chủ đạo để tác giả dẫn dắt người đọc cùng ông đi đến chân trời góc biển, cùng ông đi qua khắp các vùng miền, từ núi cao đến đồng bằng, từ cực Bắc đến cực Nam, từ đất mẹ bước ra thế giới.

Ở đâu, đứng trước mỗi vùng đất, chứng kiến sự sống, nhân sinh chảy trôi, mỗi trang viết của tác giả lại tràn ngập nỗi niềm, cảm xúc.

Đi cùng tác giả, độc giả bắt gặp một bản Mông nghèo đang chuyển mình phát triển du lịch đầy triển vọng ở Sin Suối Hồ, nơi người dân vận động nhau thoát khỏi rượu chè, nghiện hút để cùng xây dựng mô hình homestay, nơi có thác nước hoang sơ hùng vĩ đẹp đến mê đắm... Độc giả được ghé thăm huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang đã vượt qua muôn vàn khó khăn để bước đầu phát triển du lịch. Độc giả được gặp ông Phạm Văn Lý ở Cần Thơ – người sẵn sàng giúp đỡ cả người sống và người chết, không nề hà, so đo bất cứ việc gì.

Ông Ba Lý ở Thới Long nức tiếng một vùng với tấm lòng thơm thảo, đến mức, chỉ đi vòng quanh vùng đất ấy đã nghe đủ chuyện về ông, gia đình kể ông mới cho 24 triệu, gia đình khác kế bên vừa nhận từ ông Ba Lý “70 triệu gì đó”, và cũng người đàn ông ấy đã bỏ ra 300 triệu để mua mảnh đất rộng 4.500 m2 ở nghĩa trang để “gia đình nào cần, ở phường nào cũng được, đều có thể được chôn cất người nhà hoàn toàn miễn phí”.

Những câu chuyện về con người, về nhân sinh, về từng mảnh đất... cứ thể tràn ngập khắp những trang viết, sinh động, tự nhiên và đầy cảm xúc.

"Chỉ sợ bay qua những thân thiết cuộc đời” còn là tình cảm, sự trân trọng của tác giả dành cho nhiều đồng nghiệp làm báo, và những trăn trở dành cho nghề báo.

Cuốn sách khép lại với câu chuyện về “Cột mốc”, tác giả viết, ông đã đi khắp 63 tỉnh thành, đã đặt chân lên những hòn đảo tiền tiêu nơi đầu sóng ngọn gió, và lần nào có dịp, ông cũng xin được đến cột mốc, đứng ở đó ông lặng lẽ ngắm nhìn, suy nghĩ.

Ông nghĩ miên man về dáng hình tổ quốc, về những người lính đang ngày đêm chắc tay súng canh giữ biển đảo quê hương, về những ngư dân sống bám biển, về lịch sử, về sự bình yên và đánh đổi...

Sau những phút giây lặng lẽ ngắm nhìn, suy tư ấy, ông cất giữ trọn vẹn tất cả vào trái tim mình.