65,7% số DN có TƯLĐTT
Theo Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Hải Dương Mai Xuân Anh, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp CĐ tỉnh Hải Dương trong giai đoạn 2013-2018 là triển khai thực hiện chương trình “Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện có hiệu quả TƯLĐTT” nhằm tăng số lượng và chất lượng các TƯLĐTT. Theo đánh giá của LĐLĐ tỉnh, trong tổng số 703 DN có tổ chức CĐ, có 462 DN đã ký kết được TƯLĐTT (đạt 65,7%). Qua phân loại theo các tiêu chí của Tổng LĐLĐVN: Không có bản thoả ước đạt loại A, 13% đạt loại B, 65% đạt loại C, 19% đạt loại D và 3% số bản TƯLĐTT không phân loại.
Anh Nguyễn Trung Kiên (CN Cty TNHH may Formostar VN) cho biết, những năm qua, CĐCS đã phối hợp với DN xây dựng TƯLĐTT với nhiều điều khoản có lợi hơn cho NLĐ, nhất là lao động (LĐ) nữ. Với sự quan tâm của chủ DN và CĐ, NLĐ đã được hưởng một số chính sách ưu đãi như: Hỗ trợ tiền nuôi con dưới 6 tuổi; khám thai 5 lần được hưởng 100% lương; làm 7 giờ/ngày khi thai đến tháng thứ 7. “Chính sách chăm lo cho NLĐ của chủ sử dụng LĐ theo đúng TƯLĐTT đã góp phần xây dựng quan hệ LĐ hài hoà, ổn định tại DN. Bên cạnh đó, BCH CĐCS cũng đã duy trì việc lấy ý kiến của đoàn viên, NLĐ để tập hợp các vấn đề đưa vào nội dung đối thoại với chủ DN. Với cách làm này, CĐCS đã phát huy tốt vai trò đại diện cho đoàn viên, NLĐ” - anh Kiên nhận xét.
Cần nâng cao trình độ cho cán bộ CĐ
Ông Nguyễn Tiến Hồi - Chủ tịch LĐLĐ huyện Kim Thành (Hải Dương) - cho biết, trong số 25 DN có tổ chức CĐ trực thuộc LĐLĐ huyện, hiện nay có 17 DN xây dựng được TƯLĐTT (đạt 68%), tăng 3 DN so với năm 2016. Kết quả trên cho thấy, tuy có sự chuyển biến tích cực, song việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Chất lượng các bản TƯLĐTT tuy đã được cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được nguyện vọng của NLĐ. Nội dung có lợi cho NLĐ về tiền lương, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi còn ít, chủ yếu vẫn tập trung vào các nội dung liên quan đến phúc lợi cho NLĐ. Ngoài ra, không ít DN có TƯLĐTT để hợp thức hóa, mang tính hình thức, đối phó.
Theo ông Hồi, những tồn tại trên trước hết là do nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của TƯLĐTT tại DN. Hầu hết các DN chưa sử dụng TƯLĐTT như “bộ luật” của DN để giải quyết các vấn đề quan hệ lao động. Có DN không thực hiện đúng, đủ những cam kết trong thỏa ước, đổ lỗi cho khách quan, trong khi CĐCS, NLĐ cũng không có ý kiến đấu tranh quyết liệt. Nguyên nhân nữa là do một số cán bộ CĐCS chưa nắm vững quy định của pháp luật, trình tự xây dựng, ký kết TƯLĐTT. Hiện tại, phần lớn cán bộ CĐ là kiêm nhiệm, phụ thuộc vào người sử dụng lao động nên rất hạn chế trong việc thương lượng với người sử dụng lao động trong việc đòi hỏi những quyền, lợi ích cao hơn hoặc không có trong quy định của luật cho NLĐ. Một nguyên nhân nữa trong thực tế là TƯLĐTT ít có sự tham gia của CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở. Ngoài những văn bản chỉ đạo, CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở chưa thực sự quan tâm phối hợp cùng CĐCS trực tiếp tham gia xây dựng, hướng dẫn, giúp đỡ cơ sở thương lượng, ký kết TƯLĐTT.
Ông Hồi cho rằng, để TƯLĐTT có lợi cho NLĐ, CĐCS cần khẳng định vai trò đại diện của mình thông qua việc cần thiết phải có TƯLĐTT và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các nội dung đã thỏa thuận, ký kết; cán bộ CĐCS cần tích cực học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ, tham khảo những bản TƯLĐTT tiên tiến của các đơn vị khác để kịp thời hướng dẫn NLĐ thương lượng những điều khoản mang tính tích cực; CĐCS cần chủ động đề xuất, yêu cầu để người sử dụng lao động thường xuyên có những thay đổi, bổ sung những nội dung phù hợp với thực tế vào TƯLĐTT. Ngoài ra, CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở ngoài việc chỉ đạo, tập huấn kỹ năng thương lượng, đàm phán cần phải phân công cho cán bộ có trình độ, kinh nghiệm và tinh thần trách nhiệm trực tiếp tham gia phối hợp cùng CĐCS trong quá trình xây dựng, thương lượng, ký kết và thực hiện TƯLĐTT.