Mở rộng Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh

Theo ông Nguyễn Minh Trí - Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch tỉnh Quảng Ngãi, để có được một công viên địa chất đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Quảng Ngãi đã đề xuất và điều chỉnh mở rộng công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh lên hơn 4.500km2.

Công viên địa chất Lý Sơn ban đầu thành lập có diện tích hơn 100km2, bao gồm huyện đảo Lý Sơn và vùng ven biển xã Bình Châu, Bình Hải (huyện Bình Sơn). Việc điều chỉnh lần này sẽ mở rộng phần diện tích mặt nước với hơn 2.500km2, gồm khu vực biển quanh đảo Lý Sơn, Khu Bảo tồn biển và vùng Nội thủy ven biển tỉnh Quảng Ngãi tính theo Đường Cơ sở.

Như vậy, với việc điều chỉnh này, cùng với diện tích đất liền là hơn 2.000km2, công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh sẽ có tổng diện tích lên đến hơn 4.500km2 với dân số khoảng 900 nghìn người, bao gồm các huyện: Lý Sơn, Bình Sơn, Trà Bồng, Tây Trà, Sơn Tịnh, TP.Quảng Ngãi và các xã ven biển của huyện Tư Nghĩa, Mộ Đức, Đức Phổ.

Ngày 1.3 vừa qua, Ban Quản lý Công viên Địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh tổ chức Hội nghị cập nhật tiến độ thực hiện Đề án xây dựng, phát triển Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh và thảo luận Kế hoạch thực hiện Đề án năm 2019.

Viện Khoa học địa chất và khoáng sản phối hợp BQL Công viên Địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh tiến hành 11 đợt khảo sát địa chất khoáng sản, địa mạo cảnh quan, địa văn hóa tại 9 huyện, thành phố tỉnh Quảng Ngãi.

Số điểm khảo sát là 1.130 điểm ở Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh, lấy mẫu 189 mẫu lát mỏng, 100 mẫu địa hóa, 69 mẫu giã đãi. Khảo sát thực địa 90 điểm trên 3 tuyến: Quảng Ngãi - Dung Quất, Quảng Ngãi - Sa Huỳnh, Quảng Ngãi - Trà Bồng và huyện đảo Lý Sơn.

Cũng trong năm 2019, Ban Quản lý Công viên Địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh tiếp tục hoàn chỉnh định tuyến du lịch, thiết kế nội dung biển bảng giới thiệu các điểm di sản; quảng bá hình ảnh.

Dự kiến đến tháng 11.2019, hồ sơ sẽ được hoàn chỉnh và trình lên để UNESCO công nhận “Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh”.

Cần liên kết để tạo nên bước phát triển bền vững

Tỉnh Quảng Nam đã tổ chức hội thảo khoa học: “Nhận diện giá trị di sản địa chất huyện Núi Thành” với sự tham dự của gần 100 nhà khoa học đến Viện Địa chất Việt Nam, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, các nhà nghiên cứu, giáo sư giảng dạy chuyên ngành địa chất tại các trường đại học trên cả nước tham gia hội thảo.

Các nhà khoa học cho rằng, đá ở Bàn Than thuộc xã đảo Tam Hải không phải là đá núi lửa, mà là đá gốc có niên đại đến 400 triệu năm, được đẩy nhô lên khỏi mặt biển qua một đợt kiến tạo địa chất.

Hơn nữa, ở khu vực này, các diện lộ đá biến chất cổ rất rộng, đá lộ khá tươi mới và không bị phủ bởi đất phong hóa. Đá ở khu vực này lưu giữ rất tốt thành phần, sự phân bố và quan hệ với các tập đá khác nhau; các dấu vết kiến tạo như nếp uốn, khe nứt, đứt gãy… khá rõ ràng. Đây là nơi lý tưởng cho các hoạt động du khảo về địa chất, địa lý mang tầm quốc tế.

Với các đặc điểm về cảnh quan cũng như giá trị khoa học như trên, khu vực các xã Tam Hải, Tam Quang và phụ cận thuộc huyện Núi Thành, các nhà khoa học khẳng định khu vực này xứng đáng là một di sản địa chất ở tầm cỡ thế giới.

Vì vậy, tỉnh Quảng Nam cần xây dựng hồ sơ khoa học để tham gia vào mạng lưới Công viên địa chất quốc gia, Công viên địa chất toàn cầu đối với di sản địa chất huyện Núi Thành. Đây cũng là yếu tố quan trọng tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển du lịch sinh thái, du lịch biển đảo một cách bền vững.