Phần lớn các nghệ sĩ Việt Nam được phong tặng NSND khi đã lớn tuổi sau nhiều năm cống hiến trong lĩnh vực nghệ thuật.

Trường hợp đặc biệt nhất là nghệ sĩ piano Đặng Thái Sơn. Ông là nghệ sĩ Việt Nam trẻ nhất được phong tặng danh hiệu NSND vào năm 1984 khi mới bước sang tuổi 26. 

Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn là con của nhà thơ Đặng Đình Hưng và bà Thái Thị Liên - một trong những nữ nghệ sĩ đầu tiên của Việt Nam tốt nghiệp khoa Dương cầm tại Nhạc viện Prague (Tiệp Khắc cũ). 

Đặng Thái Sơn bắt đầu học piano với mẹ từ năm 4 tuổi và sau đó tiếp tục theo học tại Nhạc viện Hà Nội năm lên 7.

Đến năm 1974, Giáo sư âm nhạc người Nga Isaac Katz, khi đó đang phụ trách bộ môn âm nhạc cổ điển Tây phương tại Nhạc viện Hà Nội đã phát hiện ra tài năng của Đặng Thái Sơn và đề nghị Nhà nước cho ông sang Nga đào tạo.

Hai năm sau đó, nghệ sĩ Đặng Thái Sơn được nhận vào học tại Nhạc viện Tchaikovsky, dưới sự hướng dẫn của những người thầy nổi tiếng là Vladimir Natanson và Dmitri Bashkirov.

Năm 1980, Đặng Thái Sơn là một trong 3 thí sinh tới từ Nhạc viện Tchaikovsky tham dự cuộc thi piano quốc tế Chopin lần thứ 10. Với màn thể hiện xuất sắc, ông giành giải nhất cuộc thi và trở thành nghệ sĩ Châu Á đầu tiên nhận giải thưởng này khi chỉ mới 22 tuổi.

Sau khi đoạt giải, nghệ sĩ Đặng Thái Sơn quay lại Moskva học tiếp và tốt nghiệp Nhạc viện Tchaikovsky vào năm 1983. Sau khi tốt nghiệp, ông nhận lời mời sang giảng dạy tại Nhạc viện Kunitachi tại Tokyo (Nhật Bản). 

Đến năm 1984, nghệ sĩ piano Đặng Thái Sơn được phong tặng danh hiệu NSND, sau những nỗ lực và đóng góp lớn trong lĩnh vực âm nhạc.

Ngoài những giải thưởng và thành tích kể trên, NSND Đặng Thái Sơn còn là Giáo sư danh dự của Đại học Âm nhạc Kunitachi tại Tokyo (năm 1987), người Châu Á đầu tiên được chọn vào Ban giám khảo Concours Chopin (năm 2005).

Đặc biệt, cuối thập niên 1990, ông cũng là nghệ sĩ piano duy nhất không phải là người Ba Lan được mời đến dự buổi hòa nhạc nhân kỷ niệm 150 năm ngày mất của nhà soạn nhạc vĩ đại Chopin.