Trước đó, trên mạng xã hội có bài viết của tác giả P.N.D, kèm theo hình ảnh vị tướng Trần Hưng Đạo cưỡi ngựa, cầm đao và cho rằng bức tượng không phù hợp ở các điểm như: Trần Hưng Đạo không cưỡi ngựa mà cưỡi voi đen; không dùng trường long đao mà dùng kiếm; hình ảnh ngựa lồng hai chân trước sai khác so với Công ước quốc tế; sao chép hình ảnh Quan Vân Trường... đã làm dấy lên nhiều ý kiến trái chiều.
Vì vậy, Sở Văn hóa - Thể thao (VHTT) tỉnh đã thành lập Hội đồng Nghệ thuật thẩm định tượng, tiến hành kiểm tra, làm việc cùng Công ty Cổ phần du lịch Cáp treo Vũng Tàu - là đơn vị quản lý Khu du lịch Hồ Mây Park.
Theo đánh giá của Sở VHTT, việc xây dựng tượng Trần Hưng Đạo và các tượng danh nhân tại khu du lịch Hồ Mây Park TP.Vũng Tàu với mục đích tích cực, tạo sản phẩm để các du khách thưởng lãm và tuyên truyền về lịch sử truyền thống của dân tộc, được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch và được Sở Xây dựng cấp giấy phép; được thực hiện hoàn thành trong năm 2018.
Qua kiểm tra, Hội đồng xác định đơn vị có vi phạm trong lĩnh vực xây dựng, cụ thể là chưa thành lập Hội đồng nghệ thuật ngay khi triển khai dự án để tư vấn về nghệ thuật; chưa hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng phần mỹ thuật công trình. Và đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính do có hành vi “Xây dựng tượng đài, tranh hoành tráng không có giấy phép theo quy định”.
Tuy nhiên, sau khi rà soát, cập nhật lại các văn bản quy phạm pháp luật thì quy định về xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi trên đã được bãi bỏ tại khoản 3 Điều 85 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28.1.2022.
Bên cạnh đó, Sở cũng nhận xét bức tượng Trần Hưng Đạo về tổng thể không phải là hình ảnh sao chép Quan Vân Trường. Do có 2 chi tiết là tư thế cưỡi ngựa và cầm đao nên có một số người liên tưởng tới tư thế và vũ khí của Quan Vân Trường hay sử dụng. Đồng thời, các họa sĩ, nhà điêu khắc nhận xét về mặt thẩm mỹ bức tượng có những chi tiết chưa cân đối, chưa thể hiện được thần thái của một danh tướng.
Sở VHTT cũng cho biết, qua tra cứu và liên hệ nắm thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, một số cán bộ làm công tác đối ngoại thì tại Việt Nam hiện nay không áp dụng Công ước nào về văn hóa tượng đài danh nhân cưỡi ngựa.
Còn đối với những chi tiết Trần Hưng Đạo không cưỡi ngựa mà cưỡi voi đen và dùng kiếm chứ không dùng trường đao hiện nay chưa đủ các tư liệu lịch sử để xác định. Sở Văn hóa và Thể thao đã có văn bản tham vấn các cơ quan nghiên cứu chuyên sâu về lịch sử là Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Hội Khoa học lịch sử tỉnh và đang đợi ý kiến phản hồi.
Sở cũng đưa ra đề xuất để xử lý các vi phạm của Khu du lịch. Cụ thể, yêu cầu Công ty Cổ phần du lịch Cáp treo Vũng Tàu rà soát toàn bộ các tượng được xây dựng trên khu du lịch (14 bức tượng danh nhân) và một bức phù điêu chiến thắng Điện Biên Phủ; thành lập Hội đồng nghệ thuật để tư vấn về mặt nghệ thuật đối với các bức tượng; hoàn chỉnh hồ sơ gửi UBND tỉnh để xem xét cấp phép xây dựng phần mỹ thuật của công trình.
Sở cũng sẽ tiếp tục tham vấn các cơ quan chuyên sâu về lịch sử để cho ý kiến về các chi tiết liên quan đến lịch sử, trên cơ sở đó đề xuất các ý kiến yêu cầu đơn vị điều chỉnh các chi tiết cho phù hợp.