Hoa sưa màu trắng. Sau trận bão gió năm ngoái cây hoa sưa cổ thụ giữa đảo hồ Bảy Mẫu bật gốc chết. Còn lại hai cây sưa non trẻ, năm nay lại nở hoa trắng muốt. Một buổi sớm bà bán trà chén ngoài phố Thiền Quang ra đảo thắp hương, khi chờ thuyền ra đón thì bà quét dọn quanh đền Mẫu. Rồi tự nhiên nghe thấy cây hoa sưa rùng mình đổ hoa xuống như trò chuyện với cây hoa sưa em: “Người ta giờ đến lạ, đường Thể Giao, đường Nguyễn Đình Chiểu nhỏ vậy, họ vạch vôi ra để xe ôtô. Phố không có hè mà đi”.
Bà Nga chọn thuyền ra đảo ngồi đây, ít ra có cây và người cùng du dương. Gió du dương rằng: “Con đường xuống làng quê đã mọc lên hàng chục nhà cao tầng. Những ruộng rau muống không còn nhìn thấy hoa rau muống già nở hoa màu tím, mà tất cả đang đặt máy xúc đất để xây nhà cao tầng. Các ruộng màu ao chuôm đã san phẳng. Người Hà Nội gốc muốn tìm đường về quê cứ phải hỏi thăm đường. Người già cũ kỹ, lạc hậu, lạc đường là phải”.
Chẳng ai dám nói rằng Hà Nội càng nhiều nhà cao tầng, nhiều ôtô thì nom sang trọng lên, mà ô nhiễm không khí thì chưa biết đang làm mệt bao nhiêu phần trăm lá phổi con người. Ra đường phải đeo khẩu trang. Cây hoa sưa anh bảo cây sưa em rằng, khi em chưa mọc ở đảo, người Hà Nội thời chiến tranh, người đi chẳng thấy ai đeo khẩu trang. Nay nhiều cây cổ thụ bị chặt đi, cây trăm tuổi có khi hết đời ta cũng chưa hết đời cây, vậy mà họ di dời cây cổ thụ, cây chết, cứ vắng dần trên phố. Mà cây thì đâu có cãi được; nên sự xanh tốt xum xuê cũng vãn đi dần, cây non như tuổi cây sưa anh em mình may ở trên đảo, chưa phải lo kẻ trộm động tay vào chứ ở trên phố, chưa biết bị kẻ xấu cưa cây lúc nào đâu.
Cây sưa anh lại nói với cây sưa em. Thôi thì cứ ở trên đảo lại hóa hay, hai anh em cây sưa không lo có kẻ xâm hại mình. Nhưng vì đứng ở giữa đảo nên cây sưa mới nhìn rõ công viên Thống Nhất có lúc rất xấu xí. Xung quanh hồ có bao nhiêu chiếc xe bốn bánh bán hàng trà chén, bánh, bim bim, sớm ra đủ thứ mùi mì tôm, bún phở ven hồ.
Hồ Bảy Mẫu đẹp là thế, những thảm cỏ xanh, nữ công nhân công viên cây xanh ngồi cả ngày nhặt cỏ, quét rác cho mọi người đi bộ đi chơi, vậy mà những cặp vợ chồng trẻ tay dắt con trẻ ngang nhiên cho con ăn bánh vứt ngay rác ra đường đi, ngang nhiên nhìn con không nói gì, ngang nhiên đứng vào cỏ xanh chen vào lối hoa để chụp ảnh. Các cô cậu ở quê ra Hà Nội, đâu cần phải học văn hóa đi, văn hóa dạy con và văn hóa ăn uống nữa.
Xung quanh hồ cách hàng quán ngoài phố không xa là bao, mà những chiếc xe bốn bánh phủ đầy bạt, làm mất đi bao vẻ đẹp của hồ nước. Cây sưa em nói rằng, người Hà Nội của 63 tỉnh thành về đây, họ làm nên tạp chất của mọi miền; nếu mà 30 tháng 4, mùng 2 tháng 9 bắn pháo hoa ở hồ Bẩy Mẫu thì hôm sau hoa trong công viên cũng dập nát như bãi rác. Người trồng hoa lại nhẫn nại đi trồng và làm đẹp cho thảm cỏ xanh. Đấy, vẫn còn những người trồng cỏ và trồng hoa, vì cỏ và vì hoa nên mới cho ta hy vọng. Bà Nga vừa nghe hết câu chuyện của hai cây sưa mới đứng dậy ra gọi thuyền.
Bà chạnh nhớ cô cháu ngoại vừa đọc ở quán trà “đến với người lâm nạn/ xong về chơi với cây*…” tí nữa mình phải về hỏi cháu xem cháu vừa đọc câu thơ của ai, chứ chắc cây sưa và bà chưa đọc.
* Thơ Hữu Thỉnh