Và hôm qua (16.5), Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ kiên quyết rằng: “Phải kiểm điểm và làm rõ trách nhiệm”. Phải làm rõ: Chỗ nào có hiện tượng cản trở, chỗ nào bất cập, chỗ nào né tránh? Phải trả lời tại sao trong cùng một mặt bằng pháp luật, nơi làm được nơi không làm được, nơi thì “đói” vốn, chỗ chẳng thể giải ngân.

Thật ra, những yêu cầu của Phó Thủ tướng chỉ đang mô tả về sự trì trệ trong giải ngân xây dựng cơ bản của chúng ta mà thôi. Và câu chuyện “Có tiền không tiêu được” tại 3 bộ ngành sử dụng vốn đầu tư công lớn nhất, chiếm tới  25% tổng vốn đầu tư trung hạn, hoàn toàn chính xác “là không thể chấp nhận được”.

Nông nghiệp từng kêu gào thảm thiết chuyện đói vốn, thiếu vốn. Ngành GTVT cũng vậy. Và suy cho cùng BOT - một sản phẩm xã hội hóa - sinh ra bắt nguồn từ chuyện thiếu nguồn từ đầu tư công.

Hôm qua, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công có một ý thanh minh là câu chuyện con gà/quả trứng: “Điều 55 Luật Đầu tư công quy định dự án được phê duyệt phải thẩm định nguồn vốn, nhưng điều 58 lại quy định muốn được bố trí vốn thì phải phê duyệt dự án đầu tư... Quả trứng có trước hay con gà có trước?

Bất cập giữa các quy định tại các luật, thậm chí giữa các điều trong cùng một luật có thể có. Sự ì trệ vòng vèo khiến việc phê duyệt, thẩm định, tư vấn, đầu thầu trở thành nguyên do kéo một dự án dài vô tận cũng không phải hiếm gì.

Nhưng còn có một sự thật đau đớn hơn ấy là trong khi các bộ ngành ngồi thanh minh, đổ lỗi, nại khó về chuyện “có tiền không tiêu được” thì những đồng vốn vay nước ngoài hay huy động trong nước vẫn đang lãi mẹ đẻ lãi con. Còn có một sự thật mang tính bất công khác, đó là còn rất nhiều nơi đói vốn, đói cả đến tiền xây một cái bệnh viện.

Hôm qua, Phó Thủ tướng kiên quyết rằng phải kiểm điểm, phải làm rõ trách nhiệm, thậm chí đối với 43 dự án sử dụng vốn do Bộ GTVT quản lý, Phó Thủ tướng đã đề nghị “giao Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra toàn diện”.

Xin bày tỏ tán thành tuyệt đối với sự cương quyết của Chính phủ. Bởi suy cho cùng, tiền huy động trong nước cũng là tiền dân, nợ nước ngoài cũng là dân đóng thuế để trả. Không và không bao giờ chấp nhận nổi sự vô lý: Cả đống tiền để đó không tiêu nổi, trong khi dân vẫn hàng ngày trả lãi.

Với nhẹ nhàng nhất 7% lãi suất tiền gửi tiết kiệm thôi thì lãi 3 năm mà số tiền 2.586 tỉ đồng - 250 tỉ đồng giải ngân kia không biết là bao nhiêu con số nữa.