Theo tờ trình của Thủ tướng, 7 tác giả được Thủ tướng trình Chủ tịch Nước đề nghị tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật là: Nhà nghiên cứu Ninh Viết Giao, nhà điêu khắc Tạ Quang Bạo, đạo diễn Trần Bảng, nhạc sĩ Thuận Yến, nhà nhiếp ảnh Lương Nghĩa Dũng, nhạc sĩ Đinh Ngọc Liên, nhà thơ Thu Bồn.
28 tác giả được Thủ tướng đề nghị Chủ tịch Nước tặng giải thưởng Nhà nước như: Hoạ sĩ Nguyễn Bích, nhạc sĩ Trần Viết Bính, nhà phê bình sân khấu Nguyễn Thành Đại, nhà văn Hoàng Quốc Hải, nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Ngô Đức Thịnh, nhà nghiên cứu Trần Lâm Biền, hoạ sĩ Bửu Chỉ, nhạc sĩ Cao Việt Bách…
Trước đó, khi Bộ VHTTDL công bố danh sách các tác giả được Chủ tịch Nước ký quyết định trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật đợt V - năm 2016, dư luận đã bất ngờ khi nhiều nghệ sĩ tên tuổi, có nhiều đóng góp cho nền văn học, nghệ thuật nước nhà lại chưa được xét tặng trong đợt này. Trong đó có nhà thơ Xuân Quỳnh, nhạc sĩ Thuận Yến, nhạc sĩ - NSND Đinh Ngọc Liên, nhà thơ Thu Bồn…
| Nhạc sĩ Thuận Yến. Ảnh gia đình cung cấp |
Sau đó, gia đình một số nghệ sĩ đã viết “tâm thư” gửi lên Bộ trưởng Bộ VHTTDL đề nghị xem xét và giải thích rõ lý do vì sao người thân của họ lại bị “đánh trượt” trong đợt xét tặng này. Sau những ồn ào, lễ trao giải dự kiến diễn ra vào 11.3 đã phải hoãn lại.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3 vừa qua, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện đã báo cáo Thủ tướng về những bất cập trong lần đầu thực hiện xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về VHNT theo Nghị định số 90/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện nêu rõ, hiện có 7 hồ sơ, trong đó có nhà thơ Thu Bồn, nhạc sĩ Thuận Yến… chưa được xem xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh vì không có giải thưởng trong các cuộc thi hay liên hoan chuyên nghiệp do trong điều kiện chiến tranh không tổ chức được các cuộc thi.
Sau khi nghe báo cáo của Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ VHTTDL nghiên cứu sửa đổi Nghị định về xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về VHNT, trong đó bổ sung quy trình để hội đồng xét tặng các danh hiệu này báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét các trường hợp đặc biệt trước khi trình Chủ tịch Nước quyết định.
Các trường hợp đặc biệt này là các tác giả, tác phẩm không có giải thưởng trong các cuộc thi hay liên hoan chuyên nghiệp do điều kiện chiến tranh hoặc tác giả đã mất nhưng có những tác phẩm nổi tiếng được xã hội tôn vinh.
Sau khi xem xét sửa đổi một số quy định, 35 trường hợp đặc biệt đã được Bộ VHTTDL trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị tặng bổ sung Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.