"Sơn hải kinh" (Nhà xuất bản Văn Học, ra mắt tháng 9.2019) là cuốn sách được cho là sớm nhất trong lịch sử loài người, vào khoảng 3.600 năm trước. Như tên gọi, cuốn sách này ghi chép tỉ mỉ núi non, sông ngòi, biển hồ ở các vùng lãnh thổ Trung Quốc cổ đại. Sách được chia thành Sơn kinh và Hải kinh, gồm cả thảy 18 cuốn với khoảng 3 vạn chữ.

Việc khảo cứu địa lý trong "Sơn hải kinh" được thực hiện theo phương pháp rất khoa học khiến chúng ta phải ngỡ ngàng về khả năng tìm hiểu, khám phá của người xưa, nhưng điều là độc giả kinh ngạc hơn đó chính là óc tưởng tượng vô biên của cổ nhân thông qua sự mô tả các loại động vật kỳ quái xuất hiện trong sách.

Điểm nhấn trong cuốn sách là hầu hết những quái thú, quái điểu, quái ngư này đều có đặc tính huyền thoại. Ví dụ, loại chim Chu, hình dáng giống diều hâu, chân như tay người, tiếng kêu như tiếng con phi, xuất hiện ở huyện nào thì huyện ấy có nhiều người bị lưu đày.

Hay con Trường Hữu, hình dáng như khỉ mà có bốn cái tai, tiếng kêu nghe như tiếng người ta rên rỉ, xuất hiện ở quận huyện nào thì nơi ấy có nạn lụt lớn. Hoặc như con Hoạt Hoạt có hình dáng như người mà lại có lông bờm lợn, sống trong hang, mùa đông thì ngủ, tiếng kêu nghe như tiếng chặt cây, xuất hiện ở huyện nào thì chỗ ấy phải chịu lao dịch nặng…

Những điều này quả thực chưa từng xuất hiện ở bất cứ cuốn sách nào, ở nền văn hoá huyền thoại nào bởi vì nó vừa thực vừa ảo, vừa chi tiết lại đậm tính huyễn hoặc, hơn hẳn những cuốn sách có nói về quái thú như thần thoại "Hy Lạp", "thần thoại Bắc Âu", "Chúa tể của những chiếc nhẫn" hay "Harry Potter"…

Đồ hình gốc của "Sơn hải kinh" sớm đã thất truyền, không thể tìm lại được. Để bổ khuyết cho sự nuối tiếc này, rất nhiều họa sư đời sau đã căn cứ vào nội dung sách, lại kết hợp với trí tưởng tượng của bản thân đễ vẽ hình minh họa cho Sơn hải kinh.

Nhờ số lượng tranh đa dạng, được vẽ theo nhiều phong cách mà sự mới lạ luôn xuất hiện trong từng trang sách của "Sơn hải kinh". Có thể nói, nếu phần văn là phần hồn thì phần tranh chính là thể xác của cuốn sách này. Cả hai bổ khuyết cho nhau biến "Sơn hải kinh" thành một cuốn kỳ thư đệ nhất thiên hạ.