Những ngày cuối tháng 3.2023, PV Báo Lao Động đã có mặt tại bản Thung Mài (xã Hang Kia) hiện đang có 48 hộ dân đều là người dân tộc Mông.
Theo người dân nơi đây, vào mùa khô, các mó nước gần như cạn kiệt. Bà con phải mua nước sinh hoạt với giá 700 nghìn đồng 1 xe khoảng 4-5 mét khối. Thời điểm này (tháng 3) đang là đỉnh điểm của mùa khô ở nơi đây.
Việc thiếu nước khiến sản xuất bị đình trệ vì không có nước. Những ngày này bà con người Mông chỉ xoay quanh với vấn đề nước. Như ông Sồng A Lự đã sống ở Thung Mài được nửa thế kỉ đã trải qua nhiều mùa hạn, nhưng năm nay tình trạng thiếu nước diễn ra nghiêm trọng nhất.
Ông Lự bảo: "Trước đây rừng già còn nhiều, nguồn nước mó chảy về vẫn đủ cho cả bản dùng. Sau mỗi năm rừng đặc dụng bị thu hẹp nên nguồn nước ít dần đi. Mùa hạn bắt đầu từ tháng 11 cho đến tháng 5 năm sau. Hiện dân chúng tôi đang phải bỏ tiền ra mua nước sinh hoạt. Cái ăn, cái mặc đã thiếu, giờ phải mua từng can nước".
This browser does not support the video element.
Theo ghi nhận của PV, hệ thống bể nước xây xung quanh bản để chứa nước đều đã cạn khô. Ai muốn tắm giặt phải đi xa khoảng 30 cây số về các bản vùng thấp.
Để giải quyết tình trạng trên ngoài việc đi mua nước người dân còn tận thu cây chuối trong đồi núi để cho trâu bò ăn để đỡ đói, đỡ khát.
Việc thiếu nước cũng ảnh hưởng không nhỏ đến các cháu học sinh mầm non. Đã mấy tháng nay chị Vàng Thị Ánh, giáo viên mầm non bản Thung Mài đứng ngồi không yên. 23 cháu học sinh đến lớp mà không có đủ nước để cho các cháu tắm giặt vệ sinh.
Trước kiến nghị của chị Ánh, từ đầu năm đến nay, chính quyền xã đã mua cho lớp học 3 xe nước. Nhưng việc đó chẳng thấm tháp vào đâu. "Các cháu đến lớp phải tiết kiệm từng giọt nước. Bữa ăn phải xè xẻn và tiết kiệm nước tối đa. Tuần vừa rồi, lớp không còn nước nên chúng tôi không thể nấu ăn cho các cháu được", chị Ánh chia sẻ.
Theo ông Sùng A Trang - Trưởng bản Thung Mài, bản xây 30 bể chứa nước, nhưng đến nay đều cạn sạch. Nước cho người thiếu thốn, nước cho chăn nuôi lại càng hiếm. Hiện bà con đang gặp rất nhiều khó khăn. Trâu, bò, lợn đều chịu cảnh khô khát giống người.
Ông Khà A Váu - Chủ tịch UBND xã Hang Kia cho biết: Nhiều đoàn khảo sát đã lên tìm nước cho bà con ở bản Thung Mài. Nhiều bể chứa nước đã được xây, nhưng nay không có nước nguồn dẫn về.
Gần đây, nhà nước còn cho khoan giếng, nhưng giếng khoan này cũng có rất ít. Mỗi lần bơm chỉ được vài thùng là hết. Vấn đề nước sinh hoạt cho bà con người Mông ở Thung Mài vẫn đang vô cùng nan giải".
Một số hình PV ghi nhận về tình trạng khô hạn: