Theo tìm hiểu của PV Lao Động, hoạt động kinh doanh, xây dựng nhà trọ những năm gần đây đang ngày càng nở rộ tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.
Đáng lưu ý, do nhu cầu tìm thuê nhà tăng cao, nhiều nhà đầu tư đã rót vốn xây dựng, cải tạo mô hình nhà trọ không đáp ứng được tiêu chuẩn an toàn, diện tích phòng co hẹp chỉ từ 3 - 7m2, thiếu tiện ích, không bảo đảm an toàn, phòng cháy chữa cháy.
Như Lao Động phản ánh, từ một tòa nhà 5 tầng, nhiều chủ nhà trọ tại TP Hà Nội có thể thiết kế được gần 50 phòng lớn nhỏ. Do diện tích chỉ rộng từ 3 - 7m2, không gian mỗi phòng trọ hộp diêm này chỉ vừa đủ kê một chiếc đệm hay trải một chiếc chiếu với vài đồ dùng cá nhân sinh hoạt, rất bí bách và ngột ngạt.
Chị Hường (sinh năm 1985) - quản lý một nhà trọ ở khu vực Cầu Giấy - chia sẻ, do diện tích nhỏ hẹp nên phòng trọ chỉ kê được một chiếc giường đơn nhỏ, một kệ để đồ. Người thuê phòng tại đây sẽ phải sử dụng nhà tắm và không gian bếp chung.
Tương tự, anh Trần Quang Nam (sinh năm 1990) - môi giới bất động sản tại quận Thanh Xuân - cho rằng, nếu áp dụng theo những tiêu chuẩn mà nhiều tổ chức kiến nghị thì rất nhiều khu trọ trên địa bàn TP Hà Nội sẽ phải tạm ngừng kinh doanh.
Theo anh Nam, đa số người đầu tư, xây dựng nhà trọ thường tận dụng nhà có sẵn, còn phòng dư để cho thuê. Hoặc nếu xây mới, họ cũng không có quá nhiều diện tích để xây dựng theo tiêu chuẩn.
Trước đó, Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng đề nghị bổ sung tiêu chuẩn thiết kế phòng trọ vào "Dự thảo tiêu chuẩn Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung về thiết kế" của Bộ Xây dựng.
HoREA cho rằng, tại Thông tư số 20 năm 2016 của Bộ Xây dựng đã có quy định về "tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở". Tuy nhiên, Thông tư 09 năm 2021 (thay thế Thông tư 20) của Bộ Xây dựng đã không quy định rõ tiêu chuẩn này.
Cho đến nay, vẫn chưa có quy định pháp luật về "tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở", nhất là "tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở cho thuê" thuộc các khu phòng trọ, nhà trọ.
Do đó, HoREA kiến nghị bổ sung "tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng trọ thuộc khu nhà trọ cho thuê" như diện tích sử dụng phòng ở không được nhỏ hơn 15m2; tường bao che, tường ngăn giữa các phòng phải được làm bằng vật liệu đáp ứng yêu cầu phòng cháy và chống thấm.
Đáng lưu ý, diện tích sử dụng bình quân không nhỏ hơn 7,5m2 cho 1 người; khu nhà trọ có từ 10 phòng ở trở lên phải có phòng sinh hoạt chung có tối thiểu 1 phương tiện nghe nhìn, kết nối internet; khoảng cách tối thiểu giữa 2 dãy nhà trọ (hẻm) không được nhỏ hơn 2m (hoặc 2,2m)…
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) - nhận định, việc bổ sung tiêu chuẩn này nhằm chuẩn hóa và nâng cao chất lượng phòng trọ, khu nhà trọ cho thuê do cá nhân, hộ gia đình đầu tư kinh doanh.
Đặc biệt, theo ông Lê Hoàng Châu, Việt Nam đã ký kết với một số tổ chức lao động quốc tế về bảo đảm quyền lợi cho người lao động, trong đó có điều kiện sống của công nhân, nơi ở, giờ làm... Vì vậy, nếu nơi ở tồi tàn, không đảm bảo chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động thì rất khó chấp nhận.