Tại họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 4.6, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã có thông tin về kiểm soát dịch COVID-19, việc tiêm vaccine mũi 3, 4, quy định 5K trong phòng chống dịch. 

Liên quan đến việc tiêm vaccine mũi 3, 4 có phải bắt buộc không, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, theo Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007 quy định tại các khoản 1,2,3 điều 29 thì người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch và đến vùng có dịch bắt buộc phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế đối với các bệnh có vaccine, sinh phẩm y tế phòng bệnh.

Trẻ em, phụ nữ có thai phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc đối với các bệnh truyền nhiễm thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng. Cha, mẹ hoặc người giám hộ của trẻ em và mọi người dân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của cơ sở y tế có thẩm quyền trong việc sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc.

Khoản 2, điều 30 quy định Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc quy định tại khoản 1 Điều 29 của Luật này.

Tổ chức triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng và quy định danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc, độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng của chương trình tiêm chủng mở rộng quy định tại khoản 2 Điều 29 của Luật này.

Theo bà Hương, căn cứ vào những quy định này, năm 2017 Bộ Y tế ban hành Thông tư số 38 danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải dùng vaccine bắt buộc. Tháng 4.2020, Thủ tướng công bố COVID-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm A, có nguy cơ ở mức đại dịch toàn cầu, trên phạm vi toàn quốc. 

Tuy nhiên, hiện nay COVID-19 chưa được cập nhật vào danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc cũng như độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng tiêm chủng mở rộng. Chưa có quy định phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc. 

Đưa ra những lý do về việc này, bà Hương cho biết Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên triển khai tiêm vaccine tự nguyện hơn là bắt buộc.

Việc sử dụng vaccine phòng COVID-19 ở hầu hết quốc gia trên thế giới là tự nguyện, với hầu hết nhóm dân số. Chỉ có một số quốc gia bắt buộc dùng vaccine đối với một số đối tượng như công nhân, cán bộ, công chức, cảnh sát… và chưa bắt buộc với trẻ từ 5 tuổi. 

Tiếp đó, các vaccine phòng COVID-19 vẫn đang trong quá trình tổng hợp, theo dõi, nghiên cứu về đối tượng sử dụng, hiệu quả vaccine. Căn cứ vào quy định hiện hành và lý do nêu trên, tại thời điểm hiện nay việc tiêm vaccine cho trẻ từ 5-12 tuổi chưa có đủ cơ sở là bắt buộc. 

Bà Hương cho biết Bộ Y tế sẽ làm việc với Bộ Tư pháp, các đơn vị liên quan, xin ý kiến chuyên gia trong và ngoài nước để giải quyết vấn đề này. 

Về việc có sửa quy định 5K (khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tập trung, khai báo y tế) hay không, bà Hương thông tin Bộ đã tham mưu, tạm dừng khai báo y tế, không còn bắt buộc hạn chế tập trung đông người, giữ khoảng cách. Như vậy thực chất hiện tại chỉ còn thực hiện quy định khẩu trang, khử khuẩn. 

Bà Hương cũng nêu rõ việc tiêm vaccine phòng chống COVID-19 đúng lịch, đủ liều rất quan trọng để đảm bảo miễn dịch. Do đó, Bộ Y tế đã đề xuất quy định V+2K (vaccine, khẩu trang, khử khuẩn). Bộ Y tế lấy ý kiến các thành viên Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch và được trình Thủ tướng.

Tuy nhiên, trong dự thảo Bộ Y tế cũng nêu rõ thông điệp 5K vẫn được sử dụng nếu có biến chủng mới nguy hiểm hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, đời sống xã hội.