Các xã như Tê Xăng, Tu Mơ Rông, Đăk Rơ Ông chủ yếu là người đồng bào Xê Đăng sinh sống, nhiều ngôi làng nằm chênh vênh trên núi cao hiểm trở. Những ngày này, người dân đang phụ giúp nhau di dời đồ đạc, nhà cửa về nơi tái định cư mới.
Khu tái định cư được chọn ở vị trí bằng phẳng, thuận tiện và đặc biệt là nền đất được san lấp chặt nhằm tránh tái diễn cảnh sạt lở. Tuy thế, trong tâm trí người làng vẫn còn mãi ám ảnh cảnh núi đồi sạt lở, dồn đuổi người già, trẻ nhỏ bỏ chạy tán loạn trong đêm. Đặc biệt ở ngôi làng Tu Thó, xã Tê Xăng, chính quyền phải phối hợp tổ chức dời làng đến 3 lần tới nơi ở mới, nhưng nơi nào cũng bị thiên tai đe dọa, cuốn trôi đất đai, làng mạc.
Anh A Pin – người dân xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông – cho biết: “Bà con muốn di chuyển về nơi an toàn để ổn định cuộc sống, để yên tâm trồng trọt trên nương rẫy. Thiên tai ngày càng khắc nghiệt, cứ đuổi dân làng từ nơi này đến nơi khác khiến ai cũng lo sợ. Mỗi lần di dân xuống nơi bằng phẳng, thấp hơn, nhưng đi lên nương rẫy thì xa hơn”.
Năm 2004, làng Tu Thó bị lũ núi vùi lấp, làm hư hại toàn bộ nhà cửa. Dân làng dắt díu nhau chạy lũ trong đêm lên nhà cộng đồng. Về khu tái định cư mới năm 2009, những quả đồi lại phát tiếng nổ lớn trong đêm, đất chảy vào tận nhà, dân làng lại mang theo nhu yếu phẩm chạy nạn. Năm 2019, làng Tu Thó ở trên khu tái định cư mới rộng rãi, khang trang nhưng lại bị tái diễn sạt lở đất, đất thụp thành hố sâu dưới nền nhà.
Trước tình trạng sạt lở đất liên tục đe dọa tính mạng người dân, đặc biệt trong mùa mưa bão, UBND tỉnh Kon Tum đã giao nhiệm vụ triển khai quy mô dự án tái định cư mới cho hàng trăm hộ dân ở 3 xã, với tổng số vốn đầu tư gần 70 tỉ đồng.
Ông Võ Trung Mạnh – Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông – cho biết, đến nay tại điểm làng Tu Thó, các hạng mục đã được xây dựng hoàn thành và có 112 hộ dân đã và đang làm nhà tại nơi ở mới. Những hộ còn lại hiện đang tiếp tục di dời đến.
Tại điểm tái định cư Kon Hia, điểm Tu Mơ Rông, các hạng mục công trình cũng đã được xây dựng hoàn thành và có 27 hộ dân đang làm nhà tại nơi ở mới và được chính quyền hỗ trợ kinh phí di dời, mua nhu yếu phẩm.
Dự án bố trí ổn định dân di cư tự do và sắp xếp dân cư ở vùng thiên tai và vùng đặc biệt khó khăn trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông, tổng khối lượng công trình thực hiện đạt 92%. Huyện Tu Mơ Rông cũng kiến nghị lên UBND tỉnh Kon Tum hỗ trợ nguồn kinh phí để khắc phục các công trình hạ tầng bị hư hỏng do mưa lũ, nhằm ổn định sản xuất và cuộc sống của người dân.