Vô tư hút thuốc lá nơi công cộng

Bộ Y tế đang có dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá và việc xét tặng danh hiệu môi trường không khói thuốc. Theo đó, tại một số địa điểm, người hút thuốc sẽ bị phạt tới 500.000 đồng, còn đơn vị kinh doanh sẽ bị phạt đến 5 triệu đồng nếu không có chữ hoặc biểu tượng “cấm hút thuốc lá” tại địa điểm cấm hút thuốc lá theo quy định của pháp luật.

Đáng chú ý, theo quy định của Nghị định số 117/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế có hiệu lực từ ngày 15.11, mức phạt tiền với hành vi hút thuốc tại nơi bị cấm sẽ tăng lên từ 200.000-500.000 đồng. Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV, sau gần 2 tháng kể từ ngày Nghị định 117 có hiệu lực, tình trạng hút thuốc lá nơi công cộng trên địa bàn Hà Nội vẫn diễn ra phổ biến.

Cụ thể, ghi nhận của Lao Động, ngày 8.1, tại khuôn viên các bệnh viện lớn như Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), Bệnh viện Việt Đức… là nơi tập trung nhiều người bệnh, người nhà tới thăm khám chữa bệnh nhưng tình trạng hút thuốc lá tại đây diễn ra một cách tràn lan. Tại các bệnh viện này, mặc dù biển cấm hút thuốc lá treo ở nhiều nơi, từ hành lang bệnh viện đến trước phòng bệnh nhưng nhiều người vẫn hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện.

Đang chăm sóc người nhà điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai, bà Đinh Thị Hằng (quê Thanh Hóa) phàn nàn: “Tôi thấy ở đây nhiều biển cấm hút thuốc ở khắp nơi thế nhưng ở hành lang hay khu vực ghế chờ dành cho người nhà bệnh nhân, vẫn nhiều người thản nhiên phì phèo điếu thuốc lá. Bệnh nhân vào đây với nhiều bệnh tật đã mệt mỏi và khó chịu lắm rồi mà hít phải khói thuốc như vậy sẽ làm bệnh tình có thể thêm nặng hơn”.

Ngoài ra, Bến xe Mỹ Đình cũng là địa điểm công cộng thường tập trung rất đông người. Các biển báo cấm hút thuốc lá được dán khắp nơi, tại những vị trí dễ nhìn thấy, song vẫn thấy người hút thuốc lá xuất hiện mọi lúc, mọi nơi, từ ngoài cổng đến điểm chờ của bến xe.

Bến xe Giáp Bát (Hoàng Mai, Hà Nội) cũng xảy ra tình trạng tương tự, bất chấp biển báo cấm ở khắp nơi, người dân vẫn thản nhiên hút thuốc. Những người hút thuốc chủ yếu là các tài xế taxi, xe ôm trong lúc chờ đợi hành khách. Ngoài ra, cũng không ít những hành khách, đặc biệt là nam giới trong lúc đợi xe theo thói quen cũng vô tư nhả khói thuốc lá.

Tại TPHCM, việc hút thuốc lá tại bệnh viện diễn ra một cách công khai. Các bệnh viện đã xây dựng môi trường không khói thuốc nhưng thực tế, việc hút thuốc trong bệnh viện chỉ mới giảm chứ chưa chấm dứt.

Theo TS.BS Trương Thị Ngọc Lan - Phó Viện trưởng Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM - nhìn nhận, người hút thuốc lá tại bệnh viện chủ yếu là thân nhân của các bệnh nhân. Để giảm thiểu tình trạng này, Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM đã cho nhân viên y tế, bảo vệ nhắc nhở thường xuyên và đa phần người vi phạm đều chấp hành tốt. Ngoài ra, đơn vị còn theo dõi qua hệ thống camera lắp tại các điểm trong khuôn viên để phát hiện kịp thời những trường hợp hút thuốc và lập tức nhắc nhở ngay. Việc xử phạt thì bệnh viện không có thẩm quyền.

Cần áp dụng công nghệ để phạt nguội

Không chỉ những nơi như bệnh viện, Bộ Y tế đang từng bước siết chặt các quy định về việc hút thuốc lá nơi cộng cộng. Trong dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá của Bộ Y tế, nhà hàng, quán cà phê, cơ sở dịch vụ ăn uống là những địa điểm được quy định cấm hút thuốc lá hoàn toàn.

Nhiều chủ quán ăn uống, dịch vụ mặc dù đồng tình với quy định cấm hút thuốc lá nhưng lo ngại sẽ vắng khách hơn. Anh Văn Thành (32 tuổi, chủ quán cà phê và ăn uống tại đường Đồng Nai, phường 12, quận 10, TPHCM) chia sẻ, nhiều khách hàng tới uống cà phê hút thuốc lá khiến anh phải vất vả dọn dẹp hơn, những vật dụng trong quán ám khói thuốc nhanh cũ và hư hỏng, rất dễ xảy ra cháy nổ nếu người hút thuốc lá vô ý. Do đó, quy định cấm hút thuốc lá khiến anh rất ủng hộ. Tuy vậy, người đàn ông này vẫn không khỏi lo lắng: "Khách hàng là thượng đế, biết hút thuốc sẽ không tốt nhưng rất khó nhắc nhở hoặc từ chối phục vụ vì như vậy sẽ mất khách. Tôi lo sẽ bị xử phạt vì không đôn đốc, nhắc nhở khách việc này".

Trong khi đó, những tín đồ hay đi cà phê, ăn uống lâu nay hay bị phiền hà về khói thuốc lá thì tỏ ra ủng hộ hoàn toàn việc cấm hút thuốc trong quán cà phê, quán ăn vì tránh phải khói thuốc nồng nặc. Anh Minh Thiên (32 tuổi, nhân viên văn phòng, ngụ quận 6, TPHCM) thường xuyên ngồi uống cà phê và tỏ ra khó chịu với mùi khói thuốc từ những người bên cạnh. "Nhiều người mỗi khi uống cà phê rất hay hút thuốc và tôi chính là người bị động hít phải khói thuốc đó. Vì vậy, cấm hút thuốc ở quán cà phê, cơ sở dịch vụ ăn uống là điều rất tốt. Tôi nghĩ cần phạt nguội, lắp đặt camara ở những nơi công cộng để phát hiện và xử phạt để răn đe, vì sức khoẻ chung của cộng đồng" - anh Thiên cho hay.

Còn với kỹ sư công nghệ thông tin Nguyễn Thành Hậu (quận 3, TPHCM) thì cho rằng, lâu nay đã có các quy định xử phạt hút thuốc lá nơi công cộng, bệnh viện nhưng do không các cơ quan chức năng không đủ người bố trí có mặt thường xuyên ở những nơi công cộng để phát hiện, xử phạt, do vậy hiệu quả chưa cao.

“Tôi cho rằng, các cơ quan chức năng nên áp dụng các hình thức phạt nguội đối với những người vi phạm hút thuốc là nói riêng và những hành vi vi phạm khác ở nơi công cộng. Chẳng hạn, chính quyền địa phương và cơ quan quản lý cần lắp đặt rộng rãi camera ở những nơi công cộng để ghi hình xử phạt. Với xu hướng công nghệ khoa học tiên tiến như hiện nay, đặc biệt là với việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo nhận diện mặt người thì việc xử phạt nguội là hoàn toàn khả thi và khá hiệu quả” - anh Hậu nói.