Nhận lời mời của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai (PCTT) ngày 2.11, ông Yasuhiro Taraka - đã chia sẻ các biện pháp Nhật Bản đang sử dụng để ứng phó với sạt lở.

Theo ông Yasuhiro Taraka, Nhật Bản dựa vào 3 yếu tố để ứng phó với sạt lở đất, là dữ liệu lịch sử ở khu vực đó, mạng lưới quan trắc lượng mưa tại một khu vực cụ thể (tính được độ bão hòa trong đó) kết hợp với phân tích địa chất, địa hình để đưa ra cảnh báo, từ đó có phương án di dời dân ngay lập tức.

Nhật Bản do độ dốc lớn, 70% diện tích trên độ cao nên thường xuyên xảy ra sạt lở đất. “Do địa hình dốc nên sạt lở đất và lũ quét xảy ra nhiều lần nên chúng tôi cố gắng ngăn chặn ngay từ đầu không để xảy ra sạt lở.

Tuy nhiên, vấn đề khó khăn là rất khó nhận biết khi nào và ở đâu có thể xảy ra sạt lở đất. Bởi vì như các bạn biết, có nhiều yếu tố gây ra sạt lở đất, nó phụ thuộc vào sự phân bổ mưa tại thời điểm đó và đặc điểm địa chất của từng vùng” - ông Yasuhiro Taraka nói.

Cũng theo ông Yasuhiro Taraka, tại Nhật Bản, các chuyên gia dựa trên 3 yếu tố để đưa ra cảnh báo sạt lở đất. Đầu tiên, cần quan tâm tới vấn đề sử dụng đất, tìm hiểu xem lượng mưa tại các vùng như thế nào sau đó chia thành các vùng, vùng đỏ là vùng mưa nhiều, có nguy cơ sạt lở cao.

Dựa trên đó, với những vùng an toàn, địa phương có thể cho người dân sống tại đó. Tuy nhiên, tại vùng nguy cơ cao, chính quyền địa phương sẽ có thông báo và kế hoạch di dời người dân khi có khả năng xảy ra sạt lở. Mỗi hộ gia đình cần biết rõ họ nằm ở vùng nào, vùng đỏ là nguy hiểm, vùng vàng là cận nguy hiểm.

Thứ 3 là chú trọng tới các công trình để ngăn ngừa hiện tượng này dựa vào bản đồ cảnh báo nguy cơ để xây dựng các công trình, ví dụ như đập Saboo để ngăn chặn bùn, đá.

"Chúng tôi cũng sẽ xây dựng một số cơ sở hạ tầng để ngăn chặn hiện tượng sạt lở. Ở Nhật cũng có các biện pháp tản lượng nước mưa đổ xuống dưới để ngăn nước mưa không tràn xuống các sông gây lũ. Tất nhiên, không chỉ một biện pháp để ngăn chặn sạt lở, nên chúng tôi kết hợp nhiều biện pháp” - Yasuhiro Taraka nói và cho biết thêm:

Thứ nhất là Nhật Bản khoanh vùng rủi ro thiên tai. Khi phân vùng được vùng rủi ro, lũ quét Nhật Bản xây dựng hệ thống cảnh báo về lũ quét và hệ thống công trình ngăn chặn đất đá tại các khu vực đó.

Sau khi hết mùa mưa, người ta sẽ nạo vét đất đá do sạt lở. Ngoài ra, tại các đỉnh núi ở khu vực có nguy cơ sạt lở đất, Nhật Bản đặt các sợi dây khi đất đá rơi từ đỉnh núi làm đứt các sợi dây, hệ thống loa tự động sẽ phát ra cảnh báo tới người dân sinh sống ở dưới chân núi.