Doanh nghiệp cũng khổ vì… “cò”
Ông Trịnh Văn Cường, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Vĩnh Cường (huyện Hòa Bình, Bạc Liêu) than: “Giờ đây, cò lúa gần như quản lý mọi cánh đồng. Mình mà vào đó làm ăn không chịu “chiết khấu” phần trăm cho họ (thông thường là 20 - 50 đồng/kg lúa - PV) là họ tìm cách để bà con nông dân bẻ kèo không bán lúa cho mình dù đã ký thỏa thuận từ trước”.
Bà Âu Ngọc Vững, Chủ tịch HĐQT Cty Chế biến thủy sản Âu Vững bức xúc: “Công ty đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với dân, đã cung cấp con giống, kỹ thuật sản xuất theo chuẩn Châu Âu, nhưng khi vào thu mua thì gặp phải biệt đội thu mua của các đại lý tôm. Họ cho giá cao hơn chúng tôi 25.000 – 30.000 đồng/kg nên người dân rất dễ bẻ kèo. Một số người dân cương quyết bán cho chúng tôi, thì lực lượng này đe dọa đủ điều”.
Lúa có thể thu hoạch rồi trữ lại, nhưng đối với con tôm, người nuôi không thể có kho lạnh để trữ nên phải bán ngay khi thu hoạch. Một số người dân phản ánh, nếu không bán cho “cò” thì sẽ phải trả giá bằng việc ao tôm bị đầu độc bởi nhiều loạt thuốc bảo vệ thực vật. Để yên ổn làm ăn, nông dân đành bấm bụng bán cho “cò” dù rằng họ không muốn mang tiếng bẻ kèo với doanh nghiệp.
Chính quyền cũng gặp khó
Ông Lưu Hoàng Ly, Giám đốc Sở NNPTNT Bạc Liêu, thừa nhận: “Hiện nay hình thức mua, bán nông sản chưa đảm bảo được cho người dân. Trong khi đó, hiện chưa có chế tài nào xử lý cò lúa, cò tôm như người dân và doanh nghiệp phản ánh”.
Tại buổi đối thoại với nông dân mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Dương Thành Trung cũng chia sẻ những khó khăn của nông dân và doanh nghiệp xung quanh hiện tượng này. Chủ tịch Bạc Liêu đề nghị các ngành chức năng cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý địa bàn, ngăn chặn kịp thời “cò” thao túng nông sản.
Về lâu dài, ông Trung đề nghị người dân cần mua bán thông qua sàn giao dịch (hiện đã hoạt động tại Bạc Liêu) để tránh rủi ro cho các bên. Sở Công thương cần nghiên cứu, áp dụng hình thức mua bán phù hợp để đôi bên cùng có lợi. “Cò nông sản ngang nhiên hoạt động, ăn trên lưng người nông dân như vậy là không thể chấp nhận được” - ông Trung nhấn mạnh.
Đã đến lúc cần thay đổi hình thức thu mua nông sản cho nông dân. Có như thế, may ra “cò” mới hết đất sống. Chừng nào mối quan hệ mua bán tại nông thôn chưa chặt chẽ thì vẫn còn mảnh đất màu mở để “cò” mặc sức tung cánh.