Văn phòng Chính phủ vừa thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại cuộc họp về vốn điều lệ của Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 TPHCM (HURC1) - đơn vị vận hành Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).
Theo đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái kết luận, việc bảo đảm nguồn lực để duy trì hoạt động, tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật và công nghệ đáp ứng tiến độ vận hành khai thác thương mại tuyến đường sắt đô thị số 1 của Công ty HURC1 là cần thiết, cấp bách.
Do đó, Phó Thủ tướng giao UBND TPHCM rà soát, quyết định phê duyệt mức vốn điều lệ của Công ty HURC1 cho giai đoạn chuẩn bị trước khi khai thác thương mại phù hợp với tiến độ thực tế của dự án Metro số 1 và quy định về mức vốn điều lệ tối thiểu khi thành lập công ty do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, bảo đảm đúng quy định pháp luật.
Bộ Tài chính theo dõi, giám sát việc triển khai thực hiện, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan liên quan về nội dung báo cáo, đề xuất.
Trước đó, cuối năm 2021, UBND TPHCM đã xin Thủ tướng được bổ sung vốn cho Công ty HURC1 là 268 tỉ đồng từ nguồn chi đầu tư phát triển ngân sách thành phố.
Tuy nhiên, theo các quy định hiện hành thì việc bổ sung vốn điều lệ chỉ áp dụng với doanh nghiệp nhà nước đang hoạt động hiệu quả. Trong khi đó, HURC1 chỉ mới hoạt động, chưa có doanh thu mà chỉ phát sinh chi phí nên chưa thể đánh giá hiệu quả, xếp loại doanh nghiệp.
Mặc dù Bộ Kế hoạch và Đầu tư thống nhất kiến nghị của Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị quyết nhằm có căn cứ pháp lý để thực hiện, nhưng Bộ Tư pháp cho rằng việc bổ sung vốn cần làm theo quy định hiện hành. Nếu có vướng mắc, bất cập cần tổng kết, đánh giá và đề nghị sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan.
Ngày 13.5.2023, UBND TPHCM tiếp tục có văn bản khẩn gửi Bộ Tài chính về việc bổ sung vốn điều lệ cho HURC1. Phương án mới được UBND TPHCM đề xuất là cho Thành phố chủ động phân bổ vốn theo nhu cầu của Công ty HURC1 từ nguồn chi đầu tư phát triển của ngân sách Thành phố và tình hình tiếp nhận, bàn giao tài sản từ dự án Metro số 1.
Trước mắt, trong quý III/2023, UBND TPHCM cấp vốn điều lệ cho Công ty HURC1 là 268 tỉ đồng (bao gồm 14 tỉ đồng vốn điều lệ ban đầu).
Sau năm 2023 (theo tiến độ tiếp nhận tài sản từ dự án), căn cứ vào hồ sơ quyết toán của các tài sản dự án giao cho doanh nghiệp có tính vào vốn điều lệ, cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, quyết định điều chỉnh lại mức vốn điều lệ theo quy định.
Sau đó, ngày 15.6, Bộ Tài chính có văn bản gửi Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và Thủ tướng Chính phủ chấp thuận đề xuất của UBND TPHCM. Phương án này cũng được Bộ Tư pháp đồng ý.
Công ty HURC1 là công ty 100% vốn nhà nước, trực thuộc UBND TPHCM hoạt động từ năm 2019 để chuẩn bị tiếp nhận, quản lý, vận hành và bảo dưỡng Metro số 1. Khi thành lập năm 2015, công ty được cấp vốn điều lệ 14 tỉ đồng.
Đến tháng 8.2021, HURC1 đã sử dụng hết kinh phí tạm ứng từ nguồn vốn điều lệ ban đầu. Từ đó đến nay, người lao động công ty vẫn chưa được thanh toán lương và đóng các khoản bảo hiểm xã hội. Tổng các khoản nợ tính đến nay khoảng 6,7 tỉ đồng.
Số nhân sự cần tuyển dụng để đáp ứng yêu cầu vận hành, bảo trì tuyến Metro số 1 vào cuối năm 2023 là 706 người. Tuy nhiên, từ khi thành lập năm 2015 đến nay, công ty mới có 36 nhân sự và đến nay, có 21 người đã nghỉ việc.
Metro số 1 hiện hoàn thành hơn 95% khối lượng, dự kiến hoàn thành cuối năm nay và khai thác thương mại đầu năm 2024.