Lại bồi lấp sau khi nạo vét
Thời gian qua, ngư dân tại xã Đức Trạch và Hải Phú (huyện Bố Trạch) chịu cảnh tàu thuyền không thể vào sông neo đậu bởi cửa sông Lý Hoà ra biển bị bồi lấp trầm trọng, năm 2022, dự án nạo vét đã được thực hiện.
Theo đó, việc nạo vét góp phần khơi thông dòng chảy và bố trí an toàn giao thông đường thủy nội địa, đảm bảo cho tàu thuyền nghề cá có công suất đến 150CV vào cập bến cá Đức Trạch, nâng cao năng lực vận tải của các phương tiện lưu thông trên tuyến sông Lý Hòa.
Việc hoàn thành dự án cũng giúp ngư dân không phải đi các ngư trường khác để neo đậu, góp phần giảm bớt chi phí thuê bến neo đậu, phí đi lại, phí bảo dưỡng tàu thuyền và các dịch vụ ăn theo khác…
Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau, cát đã bồi lại, hiện nay, cửa sông chỉ sâu tầm 20cm. Việc ngư dân không thể vào neo đậu lại tái diễn. Xã Đức Trạch có khoảng 200 tàu, xã Hải Phú có hơn 30 tàu thuyền đang làm nghề biển. Cửa biển bị bồi lấp trở lại nên tàu của ngư dân hai xã lại phải đến bến cảng của huyện Quảng Trạch, hay TP. Đồng Hới hoặc cảng của tỉnh lân cận thu mua, neo đậu cũng như tránh trú bão.
Ngư dân Nguyễn Thăng Long (70 tuổi, thôn Ngoại Hòa, xã Hải Phú) chia sẻ: “Cửa biển cạn nên mỗi lần tàu đi biển đều neo ở xa rồi anh em bạn thuyền lội nước, bơi ra để lên tàu nên nhà tôi cũng ít đi biển hơn. Nhất là vào mùa mưa bão, việc neo đậu nơi xa cũng gây nhiều khó khăn cho bà con”.
Tình trạng tàu vào ra bị mắc đáy, gây hư hỏng cũng đã xảy ra nơi đây. “Nhờ sự quan tâm của cấp trên có nạo vét cửa sông để khơi thông con đường từ sông Lý Hòa ra biển, mục đích để bà con thuận tiện hơn trong neo đậu, tránh trú bão, góp phần phát triển các nghề dịch vụ hậu cần nghề cá nữa. Nhưng nạo vét không lâu thì đã bồi lấp lại hoàn toàn”, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Phú Nguyễn Xuân Tuyển cho biết.
Mong muốn có phương án phù hợp
Đây là nỗi niềm trăn trở của bà con và địa phương trong nhiều năm qua nhưng chưa có được giải pháp phù hợp. Bên cạnh dự án nạo vét cửa biển đã thực hiện, một số phương án xã hội hóa cũng được đề xuất như cho phép doanh nghiệp tư nhân nạo vét và sử dụng cát ở cửa sông. Tuy nhiên, qua cân nhắc và hội ý với bà con, phương án không được chấp thuận do e ngại sạt lở, ảnh hưởng đến người dân ở hai bên bờ.
Trước đó, bà con hai xã cũng góp tiền, góp sức, dùng máy xúc mở một con lạch nhỏ để tàu thuyền có thể ra khơi. Tuy nhiên, cũng chỉ sau thời gian ngắn, đâu lại vào đấy.
Theo Phó Chủ tịch xã Hải Phú, bà con ngư dân và xã cũng cùng nhau thử một số cách nhưng đều thất bại. Nay chỉ có thể xây một con kè, đắp đê kiên cố, mới có thể giữ được cửa biển cho bà con làm nghề. Nhưng việc này vượt ngoài khả năng của chính quyền xã.
Việc không thể neo đậu của tàu cá ảnh hưởng đến việc mua bán, tiêu thụ hải sản, kéo theo không phát huy được những dịch vụ hậu cần nghề cá… từ đó ảnh hưởng đến phát triển kinh tế của địa phương.
Với thực trạng này, huyện Bố Trạch cũng đã nắm rõ và có nhiều trăn trở: “Huyện cũng đã nhiều lần đề xuất, được tỉnh quan tâm nhưng dự án không thành. Nay cũng vẫn chỉ mong muốn có công trình kiên cố, khơi thông cửa biển, tạo tuyến đường thủy thông thoáng cho bà con ngư dân, góp phần phát triển kinh tế cũng như để bà con an tâm có chỗ tránh trú khi vào mùa mưa bão”, Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch Nguyễn Văn Thủy nói.