Các hiệu thuốc vẫn không cần đơn thuốc

Theo tìm hiểu của phóng viên trong các ngày gần đây, dù không có các đơn thuốc trong tay, song người dân vẫn có thể dễ dàng mua các loại thuốc kê đơn ở các hiệu thuốc trên địa bàn TP Hà Nội.

Thông tư số 07/2017/TT-BYT của Bộ Y tế đã quy định rõ 2 danh mục thuốc được bán tại các nhà thuốc gồm thuốc bán phải có đơn của bác sĩ (thuốc kê đơn) và thuốc bán không cần đơn thuốc (thuốc không kê đơn), song nhân viên của một số nhà thuốc đều không hề yêu cầu người dân cung cấp đơn thuốc khi mua các loại thuốc kê đơn.

Thậm chí, khi được hỏi về việc những loại thuốc này đã uống cách đây 1 năm, liệu bây giờ có thể uống tiếp mà không cần đi khám lại hay không? nhân viên hiệu thuốc còn khẳng định: “Nếu trước đây uống rồi thì bây giờ có thể uống tiếp”.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Trưởng phòng Y tế quận Nam Từ Liêm - cho biết, các nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GPP (tiêu chuẩn thực hành tốt quản lý nhà thuốc) bắt buộc phải thực hiện bán thuốc kê đơn theo đơn thuốc của bác sĩ và lưu giữ đơn đúng quy định. Tuy nhiên, hiện nay vẫn có tình trạng khi người dân hỏi mua, nhân viên nhà thuốc sẽ ngay lập tức cung cấp - bất chấp đó là thuốc kê đơn hay thuốc không kê đơn. Ông Tuấn khẳng định, các trường hợp này diễn ra khá phổ biến.

Quá trình đi kiểm tra, nếu phát hiện việc nhân viên hiệu thuốc bán thuốc kê đơn mà không có đơn thuốc, lực lượng chức năng sẽ thực hiện việc xử phạt hành chính.

Địa bàn quận Nam Từ Liêm hiện có khoảng 250 hiệu thuốc. Trong năm 2022, lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý 8 hiệu thuốc bán thuốc kê đơn không đúng quy định, xử phạt hành chính 15 triệu đồng/trường hợp.

Song có nhiều trường hợp dù đã bị phạt 1 lần nhưng vẫn “ngựa quen đường cũ”, tiếp tục tái diễn việc bán tràn lan thuốc kê đơn.

“Khi đó, chúng tôi sẽ đề xuất Sở Y tế Hà Nội rút giấy phép kinh doanh của nhà thuốc này” - ông Tuấn cho biết.

Tuy nhiên, theo Trưởng phòng Y tế quận Nam Từ Liêm, tình trạng này hiện nay vẫn thường xuyên tái diễn, do cơ quan chức năng không thể bố trí trực trước cửa hiệu thuốc 24/24h.

“Muốn làm triệt để, chỉ có cách lắp, trích xuất camera giám sát của các nhà thuốc, thế nhưng theo cơ chế hiện nay, việc trích xuất camera cũng rất khó. Nhưng quan trọng nhất vẫn là ý thức của đơn vị kinh doanh và mỗi người dân cần thay đổi thói quen khi mua thuốc kê đơn” - Trưởng phòng Y tế nhận định.

Hệ thống quản lý kê đơn thuốc và bán thuốc theo đơn chậm trễ

TP Hà Nội hiện có khoảng 8.000 cơ sở dược bao gồm cả nhà thuốc và quầy thuốc. Theo Sở Y tế Hà Nội, hàng năm đều có kế hoạch thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc này nhưng mỗi năm chỉ kiểm tra được khoảng 150 - 200 cơ sở. Ngoài ra, còn có thêm các vụ việc đột xuất theo phản ánh của báo chí, người dân.

Để quản lý tình trạng bán thuốc không có đơn của bác sĩ, Bộ Y tế cũng đã ban hành Quyết định 808/QĐ-BYT ngày 1.4.2022 về việc ban hành tài liệu hướng dẫn kết nối với hệ thống thông tin quốc gia về quản lý kê đơn thuốc và bán thuốc theo đơn đối với các cơ sở khám chữa bệnh và cơ sở cung ứng thuốc để các cơ sở liên thông đơn thuốc về hệ thống. Tuy nhiên đến nay, việc triển khai hệ thống vẫn chậm trễ, chưa đồng bộ.