Chiếm đất rồi yêu sách
Từ ngày 1.4.2022, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành quyết định số 01, cho phép Công ty TNHH Đầu tư ICR được thuê đất trả tiền hằng năm và khai thác đá làm vật liệu xây dựng thông thường bằng phương pháp lộ thiên tại mỏ đá Bình Thanh, xã Bình Thanh, huyện Bình Sơn với diện tích 19,04ha. Thời gian khai thác đến tháng 1.2024.
Dù Công ty ICR thực hiện đầy đủ các thủ tục và được cơ quan có thẩm quyền cho phép khai thác mỏ, tuy nhiên, sau khi đơn vị mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác khai thác mỏ và thuê đơn vị nổ mìn phá đá thì nhiều cá nhân liên tục kéo nhau đến mỏ đá trước thời điểm nổ mìn để ngăn cản, không cho doanh nghiệp hoạt động theo quy định.
Có nguyên nhân người dân không cho doanh nghiệp tiến hành nổ mìn phá đá, vì cho rằng việc nổ mìn sẽ gây nứt nhà.
Đồng thời doanh nghiệp muốn nổ mìn khai thác đá phải bồi thường cây cối hoa màu trên đất trong khuôn viên dự án.
Ông Nguyễn Thành Thư - Phó Giám đốc Công ty ICR - cho biết, mỏ đá Bình Thanh trước đây được UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp cho Công ty Cổ phần Phát triển cơ sở Hạ tầng Quảng Ngãi và đơn vị này đã tiến hành thủ tục bồi thường đất, hoa màu trên đất với diện tích hơn 11ha trong tổng số 19,04ha và đã tổ chức khai thác trên diện tích khoảng 3ha. Năm 2021, Công ty ICR thực hiện chuyển nhượng dự án để tiếp tục hoạt động khai thác mỏ và được tỉnh Quảng Ngãi cấp phép. Nhưng sau khi tiếp quản thì công ty không thể hoạt động vì người dân liên tục cản trở.
“Toàn bộ diện tích khoảng 11/19,04ha mà công ty mua lại đã được bồi thường và là đất sạch được Nhà nước giao cho công ty có thời hạn để khai thác mỏ. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian Công ty Cổ phần Phát triển cơ sở Hạ tầng Quảng Ngãi ngừng hoạt động, các hộ dân tại địa phương “nhảy” vào chia năm xẻ bảy mảnh đất để trồng keo. Người dân lấy cớ nổ mìn chỉ là 1, mà lớn hơn là họ muốn chiếm dụng 8ha đất công ty chưa khai thác để trồng keo” - ông Thư nói.
Theo Công ty ICR, có ít nhất 3 lần người dân tụ tập đông người rồi kéo đến mỏ đá để ngăn cản không cho hoạt động.
Địa phương thừa nhận có chiếm đất
Vụ việc kéo dài khiến Công ty ICR lâm vào tình cảnh khó khăn do hoạt động khai thác mỏ không diễn ra như dự kiến, trong khi mỗi tháng phải chi hàng trăm triệu đồng trả lương cho nhân viên, tiền lãi ngân hàng.
Hiện hàng chục thiết bị cơ giới, máy xay nghiền đá được công ty mua về phục vụ khai thác mỏ nằm chỏng chơ và dần hư hỏng do không được hoạt động.
Theo ông Nguyễn Thành Thư - Phó Giám đốc Công ty ICR, do quá bức xúc và khó khăn nên doanh nghiệp mới có đơn cầu cứu, tuy nhiên gần 10 tháng qua địa phương không giải quyết thấu đáo. Vụ việc tưởng chừng đơn giản, nhưng lại rất phiền cho công ty và không biết đến bao giờ mới có thể đưa mỏ đá vào hoạt động.
Tại thông báo về tình hình tại mỏ đá Bình Thanh, ông Nguyễn Hồng Phước - Chủ tịch UBND xã Bình Thanh - xác nhận: Trước khi tổ chức khai thác mỏ đá, Công ty ICR có phối hợp với UBND xã tổ chức kiểm tra, xác định mức độ thiệt hại về nhà cửa, vật dụng kiến trúc của những hộ dân xung quanh dự án (các trường hợp này cho rằng bị ảnh hưởng cách đây gần 10 năm thời Công ty Cổ phần Phát triển cơ sở Hạ tầng Quảng Ngãi thực hiện) và hỗ trợ cho 11 trường hợp với số tiền 10 triệu đồng/nhà.
Còn ông Bùi Văn Đông - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Thanh - thừa nhận, phần đất 11/19.04ha là đất doanh nghiệp đã đền bù xong từ năm 2000. Nhưng có thời gian doanh nghiệp tạm dừng hoạt động nên người dân có tự ý chiếm đất để trồng keo. Nếu đơn vị tiếp tục mở rộng hoạt động khai thác thì địa phương sẽ yêu cầu người dân đốn keo và trả đất lại cho doanh nghiệp.
“Hiện tại ngoài người dân thì có một số anh em cán bộ cũng tham gia trồng và họ cam kết nếu doanh nghiệp làm thì sẽ hoàn trả lại cho doanh nghiệp” - vị này cho biết.