Tiền phải đến được tay của người dân

Thực tế, tổng mức đầu tư dự án thủy lợi hồ chứa nước Krông Pách thượng là hơn 4.400 tỉ đồng (sau khi đội vốn lần 2). Trong đó, riêng hợp phần GPMB di dân bố trí tái định cư đã là khoảng 1.900 tỉ đồng. Số còn lại thuộc về hợp phần xây lắp và các khoản chi phát sinh khác. Đại dự án thủy lợi được đầu tư xây dựng ở Đắk Lắk hiện đang không thiếu tiền chi xây dựng lẫn bồi thường. Bộ NNPTNT sẵn sàng giải ngân khi các chủ đầu tư 2 hợp phần nói trên khi có ''yêu cầu''.

Ngày 3.11. trao đổi với Lao Động, ông Mai Quang Vượng - Giám đốc BQL Đầu tư và xây dựng Thủy lợi 8 (Bộ NNPTNT) - nhận định: BQL dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông và NNPTNT Đắk Lắk (Ban A) tỉnh không phải cứ giải ngân được vốn đầu tư công là xong việc. Đơn vị này phải nhanh chóng chuyển tiền đến tay người dân và đưa họ đến nơi bố trí tái định cư mới, trả lại mặt bằng ''sạch'' ở khu vực lòng hồ để Ban 8 thực hiện xây lắp. Tuy vậy, việc GPMB đang gặp trục trặc vì một bộ phận người dân không đồng ý với phương án bồi thường nhất là ở thôn 11 (xã Cư San, huyện M'Đrắk). Các bên liên quan cần cử người am hiểu về GPMB ngồi lại với dân, thuyết phục bằng được bà con nhận tiền bồi thường, hỗ trợ rồi di dời đến nơi ở mới.

Trước đó, ngày 27.10, Bộ NNPTNT tiếp tục gửi gấp văn bản cho UBND tỉnh Đắk Lắk yêu cầu chính quyền địa phương tiếp tục đẩy nhanh tiến độ GPMB, đảm bảo an toàn cho người dân ở dự án kể trên. Theo đó, khối lượng GPMB dự án còn lại rất lớn bao gồm cả khu vực lòng hồ và hệ thống kênh. Vốn kế hoạch chưa giải ngân còn nhiều. Cụ thể, vốn kế hoạch năm 2019 kéo dài còn 209/211 tỉ đồng; vốn kế hoạch năm 2020 còn đến 370/568 tỉ đồng. Đặc biệt, ở khu vực lòng hồ vẫn còn khoảng trên 660 hộ dân ở dưới cao trình +487,1m vẫn chưa được di dời đến nơi an toàn. Vì vậy, trách nhiệm nặng đặt nặng lên vai Ban A tỉnh Đắk Lắk.

Đến tháng 1.2021, Bộ NNPTNT sẽ yêu cầu Ban 8 chính thức chặn dòng kênh dẫn dòng ở đập số 2 (chặn dòng đợt 3, tích nước hồ chứa) để tiến đến hoàn thành toàn bộ dự án ngay trong năm 2021. Nếu không sớm di dân ra khỏi vùng an toàn sẽ rất nguy hiểm cho bà con vì thời điểm đó nước hồ sẽ dâng lên rất cao. Tuy vậy, nếu không có sự cam kết, chấp thuận cho chặn dòng thì Ban 8 cũng chẳng dám ''manh động''. Vì an toàn tính mạng người dân là trên hết.

Còn ngổn ngang

Dự án trên chắc chắn sẽ không tiếp tục đội vốn. Bởi, các chủ đầu tư đang có tiền nhưng không tiêu được vì chưa thể giải ngân theo kế hoạch. Thực tế, chỉ cần Ban A xử lý xong khâu GPMB thì đơn vị sẽ cử người vào thi công ngay để kịp tiến độ. Chúng tôi cũng đang rất sốt ruột để giải quyết nhiệm vụ được giao vì đến cuối năm 2021 phải hoàn thiện dự án. Năm 2021 cũng là năm cuối cùng thực hiện nguồn vốn trái phiếu chính phủ trung hạn 2016-2020 (đã kéo dài hơn 1 năm theo Luật Đầu tư công) - ông Mai Quang Vượng bày tỏ.

Hiện, Ban 8 vẫn chưa thể hoàn thiện phần xây lắp hệ thống kênh dẫn dòng (chỉ đạt 10%). Bởi lẽ, Ban A chưa GPMB toàn bộ gần 1km kênh chính và 46km kênh nhánh dù trước đó đã cam kết hoàn thành trước tháng 10.2020. Ngoài ra, riêng khu vực lòng hồ thì Ban 8 vẫn chưa xử lý bất kỳ hạng mục nào vì dân vẫn chưa được di dời đến nơi khác.

"Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo các đơn vị liên quan phải sớm hoàn thiện phần xây lắp hồ chứa nước Krông Pách thượng và chính thức đi vào hoạt động vào cuối năm 2021. Nếu công tác GPMB di dời dân đến khu tái định cư không đạt theo kế hoạch đã đề ra thì tiến độ hoàn thiện dự án sẽ rất chậm, khó có thể đưa vào sử dụng ngay trong năm 2021.

Ngoài ra, Ban A còn có là nhà thầu thực hiện nhiệm vụ vệ sinh vùng lòng hồ sau khi đã di dời dân, mất khoảng 3 tháng mới xử lý xong. Một khối lượng công việc khổng lồ vẫn đang còn tồn đọng, nếu không xử lý sớm việc GPMB, di dân sớm thì Ban 8 lo ngại tiến độ dự án sẽ còn kéo dài. Đáng lo ngại hơn, nếu không sớm hoàn thiện công trình này thì phía Bộ NNPTNT sẽ xem xét không đầu tư triển khai xây dựng các dự án thủy lợi ở tỉnh Đắk Lắk trong giai đoạn trung hạn sắp tới", ông Vượng cho biết.