Phương tiện khai thác chủ yếu là tàu vỏ thép tự chế
Tuyến sông Đáy chạy qua địa bàn tỉnh Ninh Bình có chiều dài 94,5km, với mật độ phương tiện đường thủy qua lại hàng ngày rất lớn. Thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép trên tuyến sông này diễn ra khá phức tạp, nhất là vào ban đêm.
Tình trạng khai thác cát tái phép chủ yếu diễn ra ở khu vực giáp ranh giữa các xã của huyện Kim Sơn, huyện Yên Khánh (Ninh Bình) và các xã ở huyện Nghĩa Hưng (Nam Định). Những chiếc tàu vỏ sắt tự chế, ban ngày những chiếc tàu này được neo đậu trong các kênh, rạch đến đêm lợi dụng bóng tối thì tiến hành chạy ra sông Đáy hút cát.
Theo Trung tá Đinh Đức Minh – Đội trưởng Đội CSGT Đường thủy (Phòng CSGT Công an tỉnh Ninh Bình) cho biết: Ở địa bàn Ninh Bình chủ yếu là những chiếc tàu nhỏ loại 12-15 khối. Tàu thì dân tự chế không theo một quy cũ nào, không có bất cứ loại giấy tờ gì. Tình trạng khai thác cát trái phép này chủ yếu diễn ra ở khu vực các huyện Yên Khánh và Kim Sơn.
“Thường những phương tiện khai thác cát diễn ra trong thời gian từ 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ. Đến khi nhận tin báo xuống thì các đối tượng đã hút xong nên gặp không ít khó khăn. Những chiếc tàu, thuyền vỏ thép tự chế không có đăng ký, đăng kiểm, không đảm bảo an toàn kỹ thuật, người điều khiển phương tiện không có chứng chỉ hành nghề… khi bắt và di chuyển về là cả một vấn đề, nếu gặp trời mưa gió lớn thì sẽ bị chìm ngay” – Trung tá Minh nói.
Bắt “cát tặc” phải đánh đổi cả tính mạng
Cách đây chưa lâu (ngày 20.6.2020), trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trên tuyến Sông Đáy thuộc địa bàn xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh, lực lượng CSGT đường thủy phát hiện thuyền vỏ sắt do Vũ Văn Kha, SN 1977, (trú tại xã Xuân Chính, huyện Kim Sơn) làm thuê cho Nguyễn Văn Khâm, SN 1954, (trú tại xã Khánh thuỷ, huyện Yên Khánh) khai thác cát trái phép. Khi tổ công tác đang tiến hành lập biên bản xử lý thì bất ngờ đối tượng Hoàng Văn Hậu, SN 1978, (trú tại xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh) là người có quan hệ với ông Khâm cầm dao lao lên thuyền và chém trọng thương thượng úy Phan Quang Ngọc, cán bộ CSGT đường thủy.
Trước đó, vào tối ngày 23.6.2016, tại khu vực giáp ranh giữa huyện Kim Sơn và huyện Nghĩa Hưng, tổ công tác phát hiện và bắt giữ 4 phương tiện đang khai thác cát trái phép. Trong lúc đang di lý phương tiện về trụ sở để xử lý thì trung tá Đặng Tuấn Anh, 42 tuổi, Đội phó Đội CSGT đường thủy và Đại úy Vũ Mạnh Hùng, 32 tuổi, cán bộ đội CSGT đường thủy bất ngờ gặp mưa to gió lớn bị chìm. Trung tá Đặng Tuấn Anh bị mất tích, còn Đại úy Vũ Mạnh Hùng may mắn thoát chết nhưng bị thương. Đến khoảng 9h30 ngày 24.6, lực lượng chức năng mới tìm thấy thi thể Trung tá Đặng Tuấn Anh tại khu vực tàu bị đắm.
Trung tá Đỗ Văn Bình – Phó phòng CSGT Công an Ninh Bình cho biết: Thời gian qua trên địa bàn tỉnh, tình hình khai thác cát trái phép trên tuyến sông Đáy diễn biến phức tạp nên Công an tỉnh Ninh Bình đã ban hành nhiều kế hoạch đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trên tuyến đường thủy nội địa. Đặc biệt là việc tăng cường xử lý truy bắt những tàu hút cát trái phép trên sông Đáy. Hàng năm đã phát hiện và xử lý hàng chục vụ vi phạm, thu giữ nhiều phương tiện khai thác cát trái phép.