Hồ chứa vận hành không đảm bảo quy định, thiếu hơn 100 triệu m3 nước

UBND TP Đà Nẵng nêu rõ, hiện mực nước tại các hồ chứa thuỷ điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đều thấp hơn mực nước quy định do vận hành chưa đảm bảo theo Quyết định 1865 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn (Quy trình 1865), gây nguy cơ thiếu nước cấp cho vùng hạ du trong các tháng còn lại của mùa khô năm 2023.

Số liệu do Chủ các hồ chứa đo đạc, số liệu cập nhật đến ngày 26.4 cho thấy mực nước hiện tại hồ Sông Bung 4 là 213,12m (thiếu 3,18m, tương ứng thiếu 43,23 triệu m3 so với quy định); mực nước tại hồ Sông Bung 2 là 593,08m (thiếu 3,52m, tương ứng thiếu 8,1 triệu m3 so với quy định).

Đặc biệt, đối với hồ A Vương hiện đã thiếu hụt 8,88m, tương ứng thiếu 63,48 triệu m3 so với quy định. Việc cạn kiệt nguồn nước tại các hồ chứa trên gây mất an toàn đối với việc đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho vùng hạ du lưu vực sông Vu Gia trong các tháng còn lại của mùa khô năm 2023.

Trong khi đó, Đài Khí tượng Thủy văn Khu vực Trung Trung bộ nhận định, tại Đà Nẵng, lượng mưa trong các tháng mùa khô 2023 phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm trong các tháng 4-5.2023 và đạt khoảng 60-80%. Các tháng 6-7.2023, lượng mưa ở ngưỡng xấp xỉ trung bình nhiều năm và đạt khoảng 80-110%.

Dòng chảy trên các sông có xu thế hạ thấp dần. Mực nước trung bình trên sông Vu Gia tại Ái Nghĩa ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm. Lưu lượng dòng chảy trung bình trên sông Vu Gia tại Thành Mỹ thiếu hụt khoảng 40-60%.

Đặc biệt, phương án triển khai đắp đập tạm trên sông Quảng Huế để tăng cường lượng nước về hạ lưu sông Vu Gia nhằm đảm bảo cấp nước an toàn cho vùng hạ du, trong đó có TP Đà Nẵng trong mùa cạn có khả năng mất nhiều thời gian để phối hợp, xử  lý các nội dung theo ý kiến của UBND tỉnh Quảng Nam nhằm thực hiện các thủ tục theo quy định Chính phủ.

Cần giải pháp cấp bách, ưu tiên nước chống hạn

Theo nội dung giải trình của các chủ hồ, một trong những khó khăn, vướng mắc trong việc vận hành chưa đảm bảo xả nước theo Quy trình 1865 là do các nhà máy vận hành phát điện theo sự huy động của Trung tâm điều độ hệ thống điện Quốc gia. 

Trước tình hình trên, để phối hợp triển khai các giải pháp cấp bách nhằm ứng phó hiệu quả với nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, UBND TP Đà Nẵng đã có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, kiến nghị:

Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo Cục Quản lý tài nguyên nước và các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra, giám sát việc vận hành các hồ chứa theo Quy trình 1865 để tránh cạn kiệt hồ chứa do vận hành không đúng Quy trình 1865, không đảm bảo nguyên tắc an ninh cấp nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất ở vùng hạ du lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn.

Chỉ đạo Tổng cục Khí tượng Thủy văn tăng cường dự báo, nhận định về tình hình khí tượng thủy văn, đặc biệt là tình hình nắng nóng, mưa, dòng chảy và cung cấp cho địa phương để phục vụ chỉ đạo kịp thời thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.

Với Bộ Công Thương, UBND TP Đà Nẵng kiến nghị bộ chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia chỉ thực hiện huy động điện của các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vào hệ thống điện Quốc gia phù hợp với yêu cầu về thời gian, lưu lượng xả của từng hồ trong mùa cạn theo quy định của Quy trình 1865, trừ trường hợp bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia theo quy định.

Các đơn vị ưu tiên dành nước của các hồ chứa thủy điện phục vụ phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn; bảo đảm cấp nước an toàn cho vùng hạ du lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đến cuối mùa cạn.