Kiểm toán "khui" loạt tồn tại trong thu, chi BHYT

Như Lao Động đã thông tin trong bài viết "Loạt bệnh viện than khó khi hơn 7.000 tỉ đồng bảo hiểm y tế chưa quyết toán", việc Bảo hiểm xã hội Việt Nam chưa quyết toán cho các cơ sở y tế tiền khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) vượt tổng mức, đã khiến bệnh viện gặp khó. Nhiều bệnh viện thành "con nợ" do chi phí khám chữa bệnh bỏ ra chưa được Quỹ BHYT thanh toán.

Tình trạng này khiến các bệnh viện chậm trễ trong việc chi trả các gói thầu vật tư y tế, thuốc, dẫn đến nhà thầu cung ứng nhỏ giọt, chậm cung ứng, ảnh hưởng đến công tác khám, chữa bệnh.

Cũng liên quan đến vấn đề quản lý, sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, mới đây tại Báo cáo số 37/BC-KTNN của Kiểm toán nhà nước về kết quả kiểm toán Quỹ bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế năm 2021 gửi Quốc hội khóa XV, Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra loạt tồn tại về quản lý và sử dụng Quỹ Bảo hiểm Y tế (BHYT) và trách nhiệm của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.

Cụ thể, theo báo cáo tài chính năm 2021 và dự toán thu chi Quỹ BHYT 3 năm 2022-2024, kết dư Quỹ BHYT trong năm 2021 là 23.067 tỉ đồng; số dư Quỹ BHYT chuyển năm sau là 59.015 tỉ đồng.

Dự kiến giai đoạn 2022-2024, Quỹ BHYT sẽ tiếp tục bội chi, năm 2022, 2023, 2024 dự kiến lần lượt bội chi là 6.634 tỉ đồng, 6.197 tỉ đồng, 5.557 tỉ đồng.

Qua kiểm toán, số kết dư Quỹ BHYT năm 2021 là 22.695 tỉ đồng và số dư Quỹ BHYT chuyển năm sau là 58.643 tỉ đồng, tương ứng giảm 373 tỉ đồng so với số báo cáo của đơn vị.

Theo Kiểm toán nhà nước, về cơ bản, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã quản lý, sử dụng Quỹ BHYT theo quy định của nhà nước. Song còn một số tồn tại trong quản lý, sử dụng Quỹ BHYT, đơn cử, thu BHYT không đúng đối tượng 220 trường hợp là chủ hộ kinh doanh với số tiền 590 triệu đồng và 78 trường hợp đã nghỉ hưu với số tiền 86 triệu đồng.

Thu BHYT trùng đối tượng do cấp trùng 8.027 thẻ BHYT với số tiền 6,4 tỉ đồng. Thu BHYT đối với 100.099 trường hợp trùng giữa ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng với các đối tượng khác đóng là 39,1 tỉ đồng.

Về chi BHYT, kiểm toán chỉ ra nhiều dịch vụ thanh toán không đúng quy định, trong đó dịch vụ kỹ thuật 2,9 tỉ đồng, tiền giường gần 5,7 tỉ đồng, tiền thuốc 673 triệu đồng, tiền khám bệnh 267 triệu đồng; bác sỹ chỉ định khám, chữa bệnh (KCB) từ 2 cơ sở y tế trở lên trong cùng một ngày gần 2,1 tỉ đồng,…

Quyết toán chi khám chữa bệnh BHYT vượt dự toán của các năm trước tại BHXH tỉnh Yên Bái chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 18,5 tỉ đồng.

Hơn 8.801 tỉ đồng tiền khám chữa bệnh BHYT bị "mắc kẹt"

Theo báo cáo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, tổng chi phí khám chữa bệnh BHYT chưa được thanh, quyết toán từ năm 2021 trở về trước do vượt trần, vượt dự toán, vượt tổng mức thanh toán hoặc có vướng mắc về hồ sơ thanh toán hơn 8.801 tỉ đồng.

Trong đó tại thời điểm kết thúc kiểm toán (tháng 10.2022), có gần 1.977 tỉ đồng Hội đồng quản lý đã phê duyệt, Bộ Tài chính đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; hơn 245 tỉ đồng đang tổng hợp để báo cáo Hội đồng quản lý trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; 2.128 tỉ đồng Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đang rà soát, thẩm định.

Chưa kể, còn 4.450 tỉ đồng vượt tổng mức thanh toán năm 2021 không thuộc phạm vi thanh toán theo Nghị định số 146/2018/NĐ-CP. Tuy nhiên, ngày 05.11.2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 144/NQ-CP, trong đó quy định “Cho phép quyết toán, thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2021 bằng chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo báo cáo quyết toán năm của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh sau khi đã được cơ quan bảo hiểm xã hội giám định theo quy định”.

Từ kết quả kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị hoàn trả ngân sách nhà nước do cấp trùng thẻ và đóng trùng với đối tượng ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng số tiền là 27,1 đồng. Đồng thời, giảm quỹ BHYT 372 tỉ đồng.

Kiểm toán cũng yêu cầu tăng cường rà soát, kiểm tra danh sách cấp thẻ BHYT cho các đối tượng chính sách trước khi in và cấp thẻ; rà soát, kiểm tra, giám định chặt chẽ đối tượng thu, thanh toán BHYT để đảm bảo thu, chi BHYT chính xác, đúng quy định.

Ngoài ra, rà soát, thẩm định, báo cáo cơ quan có thẩm quyền để có ý kiến về chi phí khám chữa bệnh chưa được thanh toán cho các cơ sở y tế do vượt trần, vượt dự toán, vượt tổng mức thanh toán hoặc do nguyên nhân khác mà các cơ sở y tế đã thực hiện theo quy định.