Đi buýt chậm hơn xe máy

Chiều muộn ngày 19.12, vào khung giờ cao điểm, nhóm PV Lao Động đã có một thực tế tại một tuyến đường của Hà Nội bằng hai phương tiện khác nhau: Xe buýt và xe máy.

17h7’, một phóng viên lên chiếc xe buýt số 24 mang BKS 29B-14002 đi từ Ngã Tư Sở chạy dọc theo đường Láng đến điểm dừng gần trường Đại học Giao thông Vận tải. Theo quan sát trên chiếc xe buýt vào giờ cao điểm này không mấy chật chội. Chiếc xe đi gặp khá nhiều khó khăn bởi phương tiện giao thông vào giờ này khá đông. Qua một khoảng thời gian “lượn lách”, chiếc xe buýt đã đến điểm dừng lúc 17h24’.

Trong khi đó, một phóng viên khác đi bằng phương tiện xe máy và xuất phát cùng thời điểm trên. Khung đường vẫn như vậy nhưng do phóng viên này đi bằng xe máy nên đã đến sớm hơn. Thời gian đi bằng phương tiện xe máy từ Ngã Tư Sở đến điểm dừng xe buýt trường Đại học Giao thông Vận tải chỉ mất 9 phút.

Trước đó, vào khung giờ buổi trưa, một khảo sát tương tự như trên được thực hiện tại điểm dừng xe buýt ở đường Nguyễn Lương Bằng đến Bến xe Yên Nghĩa bằng xe buýt số 02 tuyến Bác Cổ - Bến xe Yên Nghĩa.

Khi lưu thông bằng phương tiện xe máy chỉ mất 26 phút. Trong khi đó, đi bằng xe buýt thì mất hơn 45 phút. Như vậy, dù xuất phát như nhau nhưng có thể thấy thời gian khi lưu thông bằng phương tiện xe máy chỉ bằng nửa thời gian đi bằng xe buýt (xe công cộng).

Liên quan đến vấn đề này, ông Bùi Danh Liên - nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội - cho biết, Hà Nội có nhiều sáng kiến nâng cao chất lượng phương tiện công cộng, nhưng thực tế phương tiện công cộng như xe buýt chưa thu hút được người dân. Nhiều khi, di chuyển bằng xe buýt chậm hơn xe máy.

Hiện nay, phát triển phương tiện công cộng, hạn chế phương tiện cá nhân là bài toán cần thời gian để thực hiện. Giải pháp trước mắt là phát triển giao thông công cộng thuận lợi, đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân. Không cần phải dùng đến loại xe buýt dài đến 80 chỗ, mà cần sử dụng các loại xe buýt nhỏ hơn để phủ sóng được nhiều địa điểm và phù hợp với hạ tầng của TP. Về lâu dài, nước ta phải đầu tư phát triển hạ tầng, phương tiện công cộng tiện ích, đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân, ông Bùi Danh Liên cho biết thêm.

Dự đoán đến khi nào phương tiện công cộng chiếm ưu thế, các chuyên gia cho rằng phụ thuộc vào kế hoạch đầu tư của Nhà nước. Nếu như phương tiện giao thông công cộng thuận lợi, cứ 7-8m có chỗ lên tàu điện ngầm, đường sắt trên cao thì người dân tự giác thay đổi phương tiện giao thông.

“Cấm” phương tiện cá nhân là hết sức tệ hại

Trao đổi với Lao Động, TS Nguyễn Xuân Thủy - nguyên Giám đốc NXB Giao thông Vận tải đánh giá, hiện nay, tại các TP lớn của nước ta, phương tiện giao thông công cộng vẫn chưa “phủ sóng”, thu hút được người dân. Tại các nước phát triển, với đô thị khoảng 1 triệu dân trở lên thì phương tiện công cộng trở thành phương tiện giao thông chủ yếu. Trong khi đó, TP.Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh có tới gần 10 triệu dân nhưng chưa có một mét Metro nào, chỉ có xe buýt, tuy nhiên loại xe này chạy lẫn với làn đường xe cá nhân nên dễ bị ùn tắc, không tiện lợi.

Theo thống kê, tại Hà Nội mỗi ngày có tới 12 triệu lượt người đi lại. Tuy nhiên, xe buýt chỉ đáp ứng được 5-7% nhu cầu đi lại của người dân. Do xe buýt không tiện nghi nên người dân phải bỏ tiền túi sắm phương tiện cá nhân để di chuyển. Bên cạnh đó, TS Nguyễn Xuân Thủy đánh giá Sở Giao thông Vận tải Hà Nội bộc lộ những yếu kém trong khâu tổ chức vận tải, mạng lưới xe buýt, phong cách phục vụ... Vì vậy, người dân còn mơ hồ khi sử dụng loại phương tiện này và không biết giờ giấc hoạt động, dừng chạy của phương tiện ra sao. Hiện nay, phương tiện công cộng vẫn yếu kém, không tiện lợi cho nên người dân vẫn ưu tiên lựa chọn phương tiện cá nhân. Đây là những nguyên do dẫn đến tình trạng phương tiện cá nhân vẫn không ngừng gia tăng.

Muốn phát triển phương tiện công cộng, loại hình này phải cạnh tranh với xe cá nhân. Nếu xe công cộng đảm bảo được sự tiện lợi, đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân thì dần dần sẽ hạn chế được phương tiện cá nhân. Ở đây, chúng ta không thể sử dụng biện pháp “cấm” - nó hết sức tệ hại. Việc áp đặt phương tiện cá nhân ở đây bất khả kháng, gây phản cảm, khốn khổ cho người dân thêm mà thôi. Ở đây, hạn chế xe cá nhân phải có lộ trình cụ thể - TS Nguyễn Xuân Thủy cho biết thêm.

Theo TS Nguyễn Xuân Thủy: “Để giảm phương tiện cá nhân nước ta phải đầu tư xây dựng trục đường là “át chủ bài”.