Tăng cường xử lí

Từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình khai thác, mua bán, vận chuyển cát trái phép trên sông Trà Khúc tại khu vực giáp ranh giữa xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh với xã Tịnh Ấn Tây, TP Quảng Ngãi diễn biến phức tạp.

Những người khai thác, mua bán cát trái phép đa số là dân địa phương thuộc thôn Trường Xuân, thôn Thọ Lộc Tây, xã Tịnh Hà và thôn Thống Nhất, xã Tịnh Ấn Tây, TP Quảng Ngãi.
Địa bàn hoạt động khai thác cát chủ yếu là khu vực có nước trên sông Trà khúc (phía trên và phía dưới cầu Trường Xuân).

Đối tượng hoạt động vào ban đêm, công cụ khai thác gồm ghe, bè. Qua công tác nắm tình hình, điều tra của cơ quan chức năng có khoảng 30 ghe với số lượng hơn 60 người dân trực tiếp tham gia khai thác cát trái phép; có 9 điểm tập kết, mua bán cát không có nguồn gốc hợp pháp.

Trước tình hình khai thác cát trái phép diễn ra phức tạp, Công an huyện Sơn Tịnh mời làm việc 9 đối tượng là các chủ bãi tập kết, thu mua cát trái phép và các người dân trực tiếp sử dụng ghe khai thác cát trái phép để tuyên truyền, kí cam kết.

Từ đầu năm đến nay, Công an huyện Sơn Tịnh xử lí 87 vụ, 113 đối tượng, phạt tiền trên 113 triệu đồng, tịch thu 531 m3 cát xây dựng, 3 bè hút cát, hiện đang kiểm tra, xác minh 13 vụ, 15 đối tượng. Phát hiện 40 trường hợp chở cát trái phép vi phạm về quá tải, quá khổ, phạt tiền trên 192 triệu đồng, tước 14 giấy phép lái xe, 23 phù hiệu.

Nguyên nhân tình trạng khai thác cát diễn biến phức tạp là do hiện nay các mỏ cát trên địa bàn huyện Sơn Tịnh đã tổ chức đấu giá nhưng chưa được cấp giấy phép khai thác, không đủ đáp ứng nhu cầu cát phục vụ các công trình xây dựng trên địa bàn trong và ngoài huyện, giá cát quá cao, nhu cầu sử dụng cát phục vụ các công trình dân sinh, nhà ở, mồ mả, chôn cất… nhiều.

Cát khai thác trên địa bàn xã Tịnh Hà vừa sạch đẹp, không nhiễm mặn, giá cát rẻ hơn so với giá bán tại các mỏ cát được cấp giấy phép tại các khu vực lân cận.

Đề xuất xây kè chống khai thác cát trái phép

Ông Nguyễn Mạnh Cường - Chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh - cho hay, việc xử lí hành chính đối với hành vi vận chuyển, mua bán cát không có nguồn gốc hợp pháp có mức phạt tiền thấp, chưa đủ sức răn đe nên một số trường hợp bất chấp cố tình vi phạm.

Việc xử lí đối với người dân khai thác cát trái phép gặp nhiều khó khăn vì họ đa số là người dân sinh sống tại địa phương với số lượng người đông, chủ yếu vì cuộc sống mưu sinh.

Ngoài ra, ông Nguyễn Mạnh Cường cũng thông tin, việc tạm giữ các tang vật là ghe dùng để khai thác cát trái phép gặp nhiều khó khăn vì các ghe nằm ngoài sông nước, khi phát hiện có lực lượng chức năng kiểm tra thì sẽ các đối tượng cho ghe ra khu vực giữa dòng rất khó khăn trong việc tạm giữ, xử lí.

Việc thu giữ, vận chuyển các tang vật vi phạm (ghe máy hút cát, băng chuyền) quá tốn kém, khó thanh lí, trong khi chi phí phục vụ cho công tác này quá ít.

Nhằm ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Trà Khúc, đoạn qua địa bàn huyện, ông Nguyễn Mạnh Cường kiến nghị UBND tỉnh quan tâm, chỉ đạo các sở, ngành chức năng khảo sát và cho chủ trương xây dựng kè phía Bắc sông Trà Khúc đoạn từ khu vực giáp ranh giữa xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh với xã Tịnh Ấn Tây, TP Quảng Ngãi đến cầu Trường Xuân (dọc theo đường Tế Hanh), vừa đảm bảo an toàn chống sạt lở, đồng thời các phương tiện khai thác, vận chuyển cát trái phép sẽ không thể lưu thông xuống bãi sông được…