Giảm tải cho QL3, giải bài toán vận tải nội vùng 

Trước khi có cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới, kết nối giữa các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn và Cao Bằng với thủ đô Hà Nội chủ yếu thông qua Quốc lộ 3 (QL3) nhưng QL3 có bề rộng mặt đường chỉ từ 5,5-7m, bề rộng nền đường từ 7,5-9m, mặt đường đã xuống cấp không thể đáp ứng nhu cầu vận tải, mất ATGT.

Bên cạnh đó, trong những năm qua, hàng loạt đường cao tốc hướng tâm nối Thủ đô Hà Nội với các tỉnh phía Bắc đã và đang triển khai, cụ thể đã thông tuyến cao tốc Hà Nội-Lào Cai, QL.3 mới đoạn Hà Nội-Thái Nguyên, khởi công đường cao tốc Hà Nội-Lạng Sơn.

Điều này cho thấy việc kết nối trung tâm Thủ đô với các tỉnh phía Bắc là rất quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế quốc gia. Sau khi đường cao tốc Hà Nội-Thái Nguyên hoàn thành, nhu cầu kết nối các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn, Cao Bằng với Thủ đô Hà Nội càng cấp thiết hơn nhằm thúc đẩy kinh tế tỉnh cũng như hoàn thiện mạng lưới đường cao tốc quốc gia.

Và dự án cao tốc đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) với quy mô 2 làn xe và đầu tư dưới hình thức BOT trở thành lời giải hiệu quả và hợp lý nhất trong bối cảnh QL3 vẫn cần phải được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu vận tải nội vùng mà ngân sách nhà nước hạn hẹp, việc kêu gọi ODA khó khăn.

Để khuyến khích Nhà đầu tư tham gia thực hiện dự án theo hình thức BOT mà không cần sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước thì phương án bố trí 02 trạm thu phí, trong đó bố trí 01 trạm thu phí trên QL3 cũ (đoạn Tân Long-Bờ Đậu) và 01 trạm thu phí trên tuyến Thái Nguyên-Chợ Mới được xác định là phù hợp nhất. 

Thúc đẩy giao thương, cầu nối cho sự phát triển 

Được sự phê duyệt của các cấp chính quyền, dự án này đã được đầu tư xây dựng theo hình thức BOT do Liên danh Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 4 (Cienco4), Công ty CP Đầu tư Xây dựng Tuấn Lộc và Công ty CP Đầu tư Xây dựng và Thương mại Trường Lộc Việt Nam làm chủ đầu tư. Tuyến đường đi qua 4 xã của tỉnh Thái Nguyên và 2 xã của tỉnh Bắc Kạn.

Từ khi đưa vào sử dụng, tuyến đường đã giúp người dân của 6 xã thuộc 2 tỉnh thuận lợi hơn trong phát triển kinh tế, giảm áp lực cho Quốc lộ 3 cũ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đi lại và giao thương đồng thời mang tới nhiều chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế và xã hội

Từ khi dự án đi vào hoạt động, tuyến Thái Nguyên-Chợ Mới đã thu hút một lượng xe từ QL3 cũ, tốc độ khai thác trên QL3 cũ sẽ được cải thiện, đồng thời giảm thiểu ùn tắc và mức độ tai nạn giao thông trên tuyến QL3 cũ. 

Thời gian để di chuyển về thành phố Thái Nguyên hoặc trung tâm huyện Chợ Mới được cải thiện đáng kể. Tuyến mới hình thành sẽ tạo điều kiện để địa phương đầu tư xây dựng các khu công nghiệp, tạo điều kiện chuyển đổi cơ cấu kinh tế của khu vực.

Dự án cũng góp phần từng bước hình thành tuyến đường bộ cao tốc kết nối các tỉnh miền núi phía Bắc với Hà Nội, đồng thời phục vụ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng khu vực miền núi phía Bắc nói chung và hai tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn nói riêng, phù hợp với quy hoạch và định hướng phát triển giao thông vận tải. 

Ngoài ra, dự án còn góp phần giảm giá thành vận tải, giảm thời gian chờ đợi của người và phương tiện, giảm mức độ ô nhiễm môi trường (do chất lượng khai thác của đường được nâng cao), phát triển văn hoá, giáo dục, y tế,...