Quy hoạch 797ha, mới có 44ha

Vào ngày 2.12.2003, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Đỗ Hoàng Ân ký Quyết định 165 phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các điểm đỗ xe và bãi đỗ xe công cộng trên địa bàn đến năm 2020. Cùng với mục tiêu xây dựng 15 bến xe khách và xe tải liên tỉnh, bản quy hoạch đưa ra một kế hoạch xây dựng cụ thể các điểm đỗ và bãi đỗ xe trên địa bàn với tổng diện tích đất đến năm 2020 lên tới 797ha.

Nhưng trái với những kỳ vọng được đưa ra tại quy hoạch, tốc độ xây dựng các bãi đỗ xe không theo kịp tiến độ, nhiều diện tích đất ban đầu dự kiến làm bãi đỗ xe bất ngờ chuyển đổi chức năng.

Một bản báo cáo giám sát của Ban Đô thị HĐND TP Hà Nội chỉ ra, sau 15 năm triển khai, Hà Nội mới chỉ hoàn thành 21 bãi đỗ xe với tổng diện tích là 37,02ha. Diện tích bãi đỗ hoàn thành xây dựng là rất thấp so với quy hoạch lên tới 797ha vào năm 2003, chưa kể cũng chỉ có 4 bãi đỗ xe trong số trên, là thuộc danh mục 34 bãi đỗ xe được xác định cụ thể theo quy hoạch tại Quyết định 165.

Đến tháng 10.2023 sau đúng 20 năm thực hiện quy hoạch, các số liệu mới nhất từ Sở Giao thông Vận tải (GTVT) cho thấy, Hà Nội mới có khoảng 50 bãi đỗ xe đang khai thác sử dụng với diện tích hơn 44ha.

Thiếu chính sách kích thích đầu tư

Tình trạng thiếu bãi đỗ xe trở nên trầm trọng khi các bãi đỗ đến nay mới đáp ứng được 10% nhu cầu của người dân khu vực nội thành. Còn lại gần 90% đang đỗ tại các điểm đỗ xe của chung cư, khu đô thị, lòng đường, vỉa hè, hay tại các khu đất trống của các dự án. Thiếu chỗ đỗ xe, nhiều người lâm vào cảnh bạ đâu đỗ xe đấy, gây cản trở giao thông bất chấp biển cấm.

Theo tìm hiểu của Lao Động, nguyên nhân dẫn đến quy hoạch tại Quyết định 165 gần như phá sản khi tốc độ triển khai các bãi đỗ xe quá chậm được chỉ ra từ rất sớm.

Ban Đô thị HĐND TP Hà Nội từng nêu rõ, quy hoạch mới chỉ mang tính định hướng và chưa có quy hoạch chi tiết, chưa xác định cụ thể vị trí điểm đỗ xe, bãi đỗ xe, một số vị trí thậm chí chưa được cập nhật trong quy hoạch 1/2.000 của quận, huyện.

Một nguyên nhân sâu xa khác là kết quả thu hút nguồn vốn xã hội hóa đầu tư xây dựng các bến, bãi đỗ xe công cộng còn hạn chế, cơ chế chính sách khuyến khích thu hút đầu tư xã hội hóa bến, bãi đỗ xe chưa đủ mạnh, chưa thu hút nhà đầu tư. Đây là những vấn đề mà UBND TP Hà Nội, các sở, ngành và UBND các quận, huyện cần có giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện quy hoạch.

Kết quả rà soát mới đây của Bộ Xây dựng cũng cho thấy, khó khăn trong giải phóng mặt bằng (đặc biệt là đối với các khu vực trung tâm đô thị) và chính sách về đầu tư, giá, phí trong đầu tư, xây dựng và khai thác bãi đỗ xe đô thị chưa thực sự khuyến khích khiến việc phát triển các bến, bãi đỗ xe chưa đáp ứng được nhu cầu.