Nhiều núi đá bị sạt lở
Ban Quản lý vịnh Hạ Long từng thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh về “Nghiên cứu, đánh giá hiện trạng sạt lở, đổ lở và xói lở bờ hệ thống đảo làm cơ sở cho việc quản lý, bảo tồn và khai thác hợp lý giá trị di sản phục vụ phát triển bền vững kinh tế xã hội khu vực vịnh Hạ Long và Bái Tử Long”.
Tại vịnh Hạ Long, 24 vùng được nghiên cứu đều nằm trong vùng lõi của di sản và không có dân sinh sống. Tổng cộng, 24 vùng này có 596 điểm có nguy cơ trượt lở, đổ lở. Trong đó, ở một số vùng đã và đang có nguy cơ xảy ra trượt lở cao như hòn Vạn Bội, hòn Dầm Nam, hòn Bồ Hòn, hòn Vụng Hà, đảo Cống Đỏ, hòn Cây Chanh, hòn Cọc Chèo, đảo Đầu Bê, hòn Bái Đông…
Khu vực vịnh Hạ Long được cấu tạo chủ yếu là đá vôi sạch, có độ thuần vôi cao. Thành phần khá sạch của đá vôi với hàm lượng CaCO3 thường chiếm trên 95% là yếu tố quan trọng cho tiến trình hòa tan ăn mòn. Đặc điểm kiến trúc - cấu tạo của đá vôi của khu vực nghiên cứu cũng thuận lợi cho karst hóa.
Hệ thống khe nứt trong đá vôi là những đường dẫn thuận lợi cho nước mưa đi sâu vào trong đá để đẩy mạnh quá trình karst hóa.
Đồng thời, tác động của các yếu tố ngoại sinh như: sóng, gió, dao động mực nước biển… Nhóm nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp. Trong đó, đối với các đảo đá vôi - nơi có các tuyến du lịch hoặc tàu neo đậu, nên có biển cảnh báo hoặc sử dụng một số biện pháp kỹ thuật như xây dựng lưới chắn hoặc neo đá để đảm bảo an toàn cho các hoạt động dân sinh. Đối với các đảo có thành phần trầm tích lục nguyên, nên sử dụng kết hợp hài hòa các phương pháp gia cố.
Ngoài ra, cần lắp đặt hệ thống quan trắc cảnh báo sạt lở...
Hòn Trống Mái ra sao?
Theo khảo sát của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường), hòn Trống Mái gồm 2 đảo đá nhỏ có hình thù như một đôi gà trống mái cao khoảng 13,9m, chân đảo thót lại tạo tư thế chênh vênh.
Hòn Trống Mái có 40 khối có nguy cơ trượt lở, đổ lở. Trong đó, hòn Trống có 11 khối và hòn Mái tồn tại 29 khối. Phân tích mô hình các kiểu trượt cho thấy có tổng cộng 13 khối có nguy cơ trượt phẳng (hòn Trống có 6 khối và hòn Mái có 7 khối) và 23 khối có nguy cơ đổ lở, lật đổ (hòn Trống có 2 và hòn Mái có 21 khối).
Kết quả áp dụng phương pháp tính toán ổn định sườn dốc đá và mô hình hóa 3D cho thấy có 28 khối có nguy cơ cao (hòn Trống có 7 khối và hòn Mái có 21 khối), 2 khối có nguy cơ trung bình ở hòn Trống và 10 khối có nguy cơ thấp (2 khối ở hòn Trống và 8 khối ở hòn Mái).
Theo các chuyên gia của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, mỗi vị trí khác nhau trên hòn Trống Mái chịu ảnh hưởng tổng hòa của nhiều yếu tố tác động và có độ ăn mòn khác nhau. Do đó, với mỗi vị trí có nguy cơ đổ lở, trượt lở cần phải đánh giá tích hợp ảnh hưởng của nhiều yếu tố để từ đó đề xuất các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong nước và quốc tế, việc giảm thiểu các nguy cơ sạt lở đối với hòn Trống Mái phải hết sức thận trọng, chỉ nên tác động nhỏ nhất có thể, không làm thay đổi cảnh quan nhưng vẫn phải đảm bảo độ ổn định theo thời gian của hòn Trống Mái.