TPHCM được tổ chức theo 5 vùng đô thị

Đồ án trên xác định, TPHCM sẽ phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm. Trong đó, vùng đô thị trung tâm (gồm 15 quận) có diện tích gần 17.600 ha, dân số 5 - 6 triệu người. Đây sẽ là đô thị hành chính, đối ngoại, thương mại, dịch vụ, kinh tế tri thức,…

Vùng đô thị phía Đông là TP Thủ Đức có diện tích 21.159 ha, dân số 2,3 – 3 triệu người. Đây sẽ là đô thị sáng tạo, giáo dục - đào tạo, công nghệ công nghiệp cao, trung tâm tài chính,…

Vùng đô thị phía Bắc (huyện Hóc Môn và Củ Chi) diện tích gần 58.000 ha, dân số 3,3 - 5,2 triệu người. Đây là đô thị dịch vụ, công nghiệp sinh thái,… Trung tâm đô thị phía Bắc nằm tại khu vực giao giữa Vành đai 3 TPHCM và Quốc lộ 22 đến cao tốc TPHCM - Mộc Bài.

Vùng đô thị phía Tây (huyện Bình Chánh) diện tích gần 22.800 ha, dân số 2 - 2,8 triệu người. Đây là đô thị công nghiệp, dịch vụ thương mại, công nghệ và dịch vụ chăm sóc sức khỏe, trung tâm y sinh hóa dược,… Trung tâm đô thị đặt tại khu vực Tân Kiên.

Vùng đô thị phía Nam (Quận 7, huyện Nhà Bè, Cần Giờ) diện tích hơn 89.000 ha, dân số 3 - 4,2 triệu người. Đây là đô thị công nghệ cao, trung tâm kinh tế biển,… Khu vực Phú Mỹ Hưng (Quận 7) sẽ được mở rộng về phía Nam để trở thành trung tâm của cả vùng đô thị phía Nam.

TPHCM sẽ khai thác tiềm năng, cơ hội của các phân vùng đô thị để phát triển từng khu vực thành những lưu vực sống và làm việc trong bán kính khoảng 5 km (khu vực nông thôn có bán kính lớn hơn), gắn với các trung tâm thương mại, dịch vụ và việc làm tại mỗi khu vực hoặc trung tâm đô thị (vai trò vùng, quốc gia, quốc tế và thành phố).

Kết nối các trung tâm đô thị và khu vực bằng các tuyến giao thông công cộng quy mô lớn và các tuyến trục giao thông chính đường bộ, đường thuỷ.

Khắc phục phát triển theo kiểu “vết dầu loang”

Theo ông Nguyễn Thanh Nhã - Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM, điểm mới trong điều chỉnh quy hoạch chung lần này là TPHCM sẽ khai thác hiệu quả hơn với khu vực ngoại thành, tránh tình trạng phát triển theo vết dầu loang, mất kiểm soát.

“Lần này tập trung lại các khu nông thôn, khu phát triển và đầu tư hạ tầng đồng bộ. Dựa vào đó phát triển chứ không để phát triển tự phát, tự lan tỏa như hiện nay” – ông Nhã nói.

Để khắc phục tình trạng tắc nghẽn giao thông, ông Nguyễn Thanh Nhã cho biết TPHCM sẽ bố trí các trục giao thông nhanh, đa tầng bằng cách phát triển những trục trên cao, trục đi ngầm.

Về đường bộ, TPHCM sẽ kéo dài trục động lực phía Nam song song với Quốc lộ 50 và kết nối với đường ven biển tại Tiền Giang. Bổ sung tuyến kết nối với sân bay Long Thành từ trung tâm TPHCM qua cầu Phú Mỹ. Bổ sung kết nối về phía Đông với Đồng Nai (ĐT777) đến Quốc lộ 20 để giảm tải cho Quốc lộ 1 và đường cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây.

TPHCM cũng kết nối đường ven biển từ Gò Công (Tiền Giang) qua cửa sông Soài Rạp đến Cần Giờ và kéo dài đến đến cao tốc Bến Lức - Long Thành (Đồng Nai) thông qua đường vào cảng Phước An để hỗ trợ cho Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trong tương lai.

Về đường sắt, kết nối đường sắt TPHCM - Cần Thơ với TPHCM - Nha Trang thông qua đoạn tuyến trên cao dọc đường Nguyễn Văn Linh, Xa lộ Hà Nội, Vành đai 2 TPHCM. Trong tương lai đoạn tuyến Hòa Hưng - Bình Triệu - An Bình chuyển thành đường sắt đô thị.

Cũng theo giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM, một nội dung mới trong điều chỉnh quy hoạch chung lần này là tăng cường mảng xanh dọc sông Sài Gòn và khai thác giá trị dòng sông này.

TPHCM lấy không gian ven sông Sài Gòn làm mặt tiền cho đô thị, từ khu vực trung tâm truyền thống ở ven sông, phát triển dải đô thị hai bên sông như "trái tim mở rộng”.

Sông Sài Gòn trong tương lai trở thành điểm đến quý giá không thể thiếu của mọi người dân và du khách, điểm đến mang bản sắc độc đáo, gắn với cảnh quan của dòng sông trong xanh, gắn với lịch sử hình thành và phát triển của TPHCM.

Tổ chức dải công viên công cộng liên tục ven sông, để đảm bảo khả năng tiếp cận và sử dụng các tiện ích, dịch vụ ven sông. Đơn vị tư vấn đề xuất chia sông Sài Gòn thành ba khu vực theo chiều dài sông để phát triển 17 công viên ven bờ sông.