Theo dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 29/2018 của Bộ Giao thông Vận tải (quy định về việc kiểm tra chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông đường sắt) đang được Bộ Giao thông Vận tải lấy ý kiến (đến hết ngày 24.10.2021), đầu máy, toa xe đường sắt hết niên hạn sử dụng và được chuyển đổi thành phương tiện không áp dụng niên hạn sẽ có chu kỳ đăng kiểm rút ngắn hơn so với hiện nay.

Theo Vụ Khoa học công nghệ (Bộ Giao thông Vận tải, đơn vị xây dựng dự thảo), những đầu máy, toa xe khách có thời gian sử dụng trên 40 năm có chu kỳ đăng kiểm 6 tháng/lần; toa xe hàng có thời gian sử dụng trên 45 năm có chu kỳ đăng kiểm 9 tháng/lần.

Đây là quy định được bổ sung để áp dụng với phương tiện đường sắt hết niên hạn sử dụng được phép chuyển đổi để tiếp tục sử dụng (đầu máy, toa xe chở khách 40 năm; toa xe chở hàng trên 45 năm chuyển sang phương tiện chuyên dùng; thực hiện dồn dịch trong ga, giữa các ga, cảng, nội bộ nhà máy…) theo quy định tại Nghị định số 65/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đường sắt.

Cùng đó, dự thảo cũng quy định chu kỳ 9 tháng/lần đối với phương tiện đường sắt có lộ trình hết niên hạn sử dụng vào cuối năm 2022 và 2023 (hoặc tiếp tục được kéo dài hơn, trong trường hợp Nghị định số 65/2018 được sửa đổi, bổ sung).

Chu kỳ đăng kiểm trên rút ngắn hơn khá nhiều so với hiện nay, bởi phương tiện có thời gian sử dụng trên 30 năm hiện có chu kỳ kiểm định 15 tháng/lần (đầu máy, phương tiện chuyên dùng có động cơ; toa xe hàng, phương tiện chuyên dùng không có động cơ) và 12 tháng/lần (toa xe khách).

Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam (đơn vị xây dựng dự thảo), việc bổ sung và rút ngắn chu kỳ kiểm định đối với các loại phương tiện đường sắt hết niên hạn được kéo dài thời gian sử dụng và chuyển đổi mục đích sử dụng nhằm tăng cường kiểm soát chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với các phương tiện cũ, lạc hậu.

Các phương tiện đường sắt trải qua thời gian sử dụng dài, khi được bổ sung chu kỳ kiểm tra phù hợp sẽ giúp chủ phương tiện có kế hoạch sử dụng, quản lý hiệu quả phương tiện, có kế hoạch thay thế dần các loại phương tiện này, tiết kiệm được thời gian và chi phí sử dụng.