Chưa xong khu tái định cư, làm sao giải phóng mặt bằng

Cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ đoạn qua tỉnh Quảng Trị đi qua huyện Cam Lộ, Gio Linh, Vĩnh Linh có chiều dài 32,53km. Số liệu tính đến ngày 9.1.2024 cho thấy, tỉnh Quảng Trị đã hoàn thành công tác bồi thường, chi trả tiền hỗ trợ giải phóng mặt bằng được 27,57km, đạt 84,8% (huyện Cam Lộ 6,32/6,58km đạt 96%, huyện Gio Linh 8,75/11,7km đạt 74,8%, huyện Vĩnh Linh 12,5/14,25Km đạt 87,7%). Nhưng, chỉ mới bàn giao mặt bằng sạch cho Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh được 23,77km, đạt 73,1%.

Trong số các hộ dân bị ảnh hưởng khi giải phóng mặt bằng, có 351 hộ (Vĩnh Linh 88 hộ; Gio Linh 132 hộ; Cam Lộ 131 hộ) thuộc diện phải tái định cư, nhưng đến 9.1, chỉ mới di dời được 28 hộ thuộc địa bàn huyện Cam Lộ.

Chưa đưa người dân bị ảnh hưởng vào khu tái định, đồng nghĩa với việc chưa thể giải phóng mặt bằng ở diện tích đất của hơn 300 hộ dân đang sinh sống. Và lý do người dân chưa vào khu tái định cư, là vì chưa có khu tái định cư nào hoàn thành.

Như huyện Gio Linh cần xây dựng 3 khu tái định cư để di dời 132 hộ, nhưng hiện chỉ có khu tái định cư Hải Thái đang trong giai đoạn hoàn thiện. Còn khu tái định cư Linh Trường và khu tái định cư Gio An hiện chỉ mới khởi động việc xây dựng.

Ông Võ Đắc Hóa – Chủ tịch UBND huyện Gio Linh cho biết, 2 khu tái định cư mới xây dựng gần đây bị vướng giải phóng mặt bằng. Như khu tái định cư Gio An có diện tích 6,2ha triển khai xây dựng trên diện tích đất của Công ty TNHH MTV Cao su Quảng Trị. Để giải phóng mặt bằng, thi công khu tái định cư này, huyện Gio Linh liên tục kiến nghị việc đẩy nhanh tiến độ bàn giao đất, UBND tỉnh Quảng Trị cũng 3 lần có văn bản gửi cho chủ sở hữu. Phía chủ sở hữu cho rằng cần phải xin ý kiến của các Bộ, ngành liên quan nên địa phương phải đợi. Đến khi thống nhất, chủ sở hữu phải tiến hành đấu giá tài sản là cây caosu trên đất, giải phóng xong tài sản trên mới tiến hành bàn giao.

“Đến ngày 6.1.2024, caosu mới bắt đầu được cưa. Đợi chờ chúng tôi rất nóng lòng, nhưng không thuộc thẩm quyền của mình” – ông Võ Đắc Hóa cho hay.

Còn ở huyện Cam Lộ, cả 3 khu tái định cư cơ bản hoàn thành việc giải phóng mặt bằng, nhưng lại thiếu đất đắp, nên việc thi công cũng chậm trễ...

Không thể cứ xin lùi tiến độ, rồi tiếp tục trễ hẹn

Tháng 6.2023 là thời gian mà Chính phủ yêu cầu Quảng Trị phải bàn giao toàn bộ mặt bằng sạch cho chủ đầu tư để thi công cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ. Tuy nhiên, đến hạn, tỉnh Quảng Trị xin gia hạn đến tháng 8.2023, tiếp đó là tháng 10.2023, nhưng đến giữa tháng 1.2024 vẫn chưa hoàn thành.

Theo Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh, vào cuối năm 2022, Quảng Trị là một trong những tỉnh đứng đầu về bàn giao mặt bằng, nhưng cuối năm 2023, thì lại đứng rất thấp trong 12 dự án cao tốc.

Ông Mai Quý Khánh, Phó trưởng phòng điều hành dự án 4 Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh cho biết, dự án quyết tâm thực hiện theo chỉ đạo của Bộ Giao thông Vận tải, nên đã tăng ca tăng kíp để thi công. Nhưng thời tiết bất lợi, đặc biệt là địa phương chậm bàn giao mặt bằng, nên việc thi công gặp nhiều khó khăn.

Như đoạn cao tốc qua xã Vĩnh Sơn của huyện Vĩnh Linh, có một ngôi nhà nằm ngay trên tuyến đường chưa được giải phóng mặt bằng. Hiện, ở đoạn này đơn vị thi công đã tiến hành thảm nhựa mặt đường, nhưng đoạn đi qua ngôi nhà phải "chừa lại". "Sau này khi giải phóng mặt bằng xong, đơn vị thi công phải huy động máy móc và nhân công trở lại để thi công đoạn ngắn còn lại, rất tốn thời gian và công sức” – ông Mai Quý Khánh thông tin.

Trước việc chậm trễ thi công các khu tái định cư, dẫn đến chậm bàn giao mặt bằng thi công cao tốc, vào ngày 10.1.2024, Tỉnh ủy Quảng Trị đã tổ chức cuộc họp để nghe báo cáo về các vướng mắc. Tại cuộc họp này, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị cho biết sẽ đẩy nhanh các phần việc để bàn giao mặt bằng cho đơn vị công trong quý I năm 2024. Ông Lê Quang Tùng – Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị nhấn mạnh, phải triển khai quyết liệt, không có ngày nghỉ và không có Tết để tập trung thi công, tăng ca tăng kíp lên để hoàn thành công việc.