Liên quan đến vụ xe tải cỡ lớn chở theo cả chục tấn cá tầm vô thừa nhận, trao đổi với PV Báo Lao Động ngày 7.9, ông Phạm Văn Phúc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai cho biết, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có đơn vị, cá nhân nào nhận trách nhiệm.
Đây là vụ việc khá đặc biệt khi chiều tối 19.8, xe tải BKS nước ngoài chở theo lượng lớn cá tầm (trọng lượng khoảng 20 tấn, ước tính trên 3 tỉ đồng) sau khi đỗ tại khu chờ nhập cảnh thì tài xế đi bộ về phía Trung Quốc.
"Nếu có chủ hàng, họ phải là người đứng ra khai báo, nhưng hiện tại chưa có tổ chức, cá nhân nào nhận nên lô hàng này vẫn chưa làm thủ tục liên quan. Do lái xe chỉ là người chở thuê và về nước ngay nên chúng tôi đã gửi văn bản sang các cơ quan của nước bạn để phối hợp tìm chủ xe cũng như chủ lô hàng" - ông Phúc thông tin.
Đến ngày 25.8, số cá tầm trên xe tải bốc mùi hôi thối nồng nặc nên Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã phối hợp liên ngành kiểm tra lô hàng và xử lý số cá chết bằng hoá chất.
Do nước cá thối rữa từ xe tải chảy tràn ra gây mất vệ sinh và mỹ quan cửa khẩu quốc tế nên ngày 1.9 cơ quan chức năng đã cho hút số nước bẩn để đảm bảo môi trường.
Trả lời PV Báo Lao Động về hướng xử lý, ông Nguyễn Việt Quang - Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Lào Cai cho biết, do là hàng tươi sống, trải qua thời gian dài nên toàn bộ cá tầm đã phân hủy, chảy nước và bốc mùi khó chịu.
Cục đang xin ý kiến UBND tỉnh tiêu hủy lô hàng cá tầm nói trên (dự kiến sang tuần) để tránh gây ô nhiễm môi trường tại khu vực cửa khẩu. Còn phương tiện xe tải sẽ bàn giao cho Ban quản lý để giải quyết theo quy định.
Trước đó, Bộ Tài chính đã có văn bản số 5059/BTC-TCHQ ngày 18.5.2023 gửi Thủ tướng Chính phủ về những vướng mắc trong việc nhập khẩu cá tầm.
Cụ thể từ tháng 3.2021 đến nay, để kiểm soát giống loài, chủng loại cá tầm nhập khẩu đúng với giấy phép CITES (Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp) đã cấp, các lô hàng cá tầm nhập khẩu đều phải được cơ quan hải quan kiểm tra thực tế hàng hóa.
Do hải quan không đủ kinh nghiệm và phương tiện kỹ thuật để xác định chủng loài cá nên đã gửi mẫu sang các cơ quan khoa học thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để thực hiện việc giám định.
Tuy vậy, kết quả giám định của các đơn vị này lại không kết luận rõ ràng hoặc không tiếp nhận mẫu dẫn đến cơ quan hải quan không đủ cơ sở pháp lý để thông quan hoặc xử lý vi phạm đối với tổng cộng 186 tờ khai nhập khẩu.
Hiện nay, cơ quan hải quan đang rà soát lại toàn bộ hồ sơ hải quan nhập khẩu cá tầm trong giai đoạn 2021-2022 để xử lý vi phạm.
Đại diện Cơ quan Thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cũng thông tin, từ ngày 18.2.2022 đến nay, CITES không cấp phép cho nhập khẩu cá tầm về Việt Nam. Do vậy mọi lô hàng cá tầm tươi sống vận chuyển về Việt Nam đều là hàng lậu.