Đê Hữu Bùi có chiều dài khoảng 18.600m và hệ thống bờ bao Hữu Bùi (đê Bùi 2) trên địa bàn huyện Chương Mỹ có tác dụng ngăn lũ nội tại sông Bùi và lũ rừng ngang từ núi Hòa Bình chuyển về. Nhiệm vụ của các tuyến đê bảo vệ cho người dân 9 xã thuộc địa bàn huyện Chương Mỹ.
Từ ngày 9 – 12.10, địa bàn Chương Mỹ có mưa lớn và mưa lớn từ khu vực Lương Sơn (Hòa Bình) đổ về khiến sông Bùi dâng cao, nhanh, cường độ lớn khiến mực nước trên các sông đều vượt mức báo động.
Vào ngày 11.10, đoạn đê bao Hữu Bùi 2 (đê Bùi 2) địa bàn thôn Nhân Lý, xã Nam Phương Tiến sau khi bị tràn đã xảy ra sự cố xói mái đê và lún sụt khoảng 1m đê bao, mặt đê bê tông bị hạ thấp từ cao trình +7m xuống cao trình +4m đến +4,5m. Đoạn đê bao này phần mặt đê bê tông nằm trong phạm vi dự án Tu bổ nâng cấp đê Hữu Bùi.
Theo ông Nhã, ngay sau khi sự cố xảy ra, Sở NNPTNT đã phối hợp với UBND huyện Chương Mỹ nắm bắt tình hình, huy động lực lượng, thiết bị máy móc, vật tư để xử lý sự cố, ngăn chặn diễn biến sạt lở. Đến nay, việc hàn khẩu đã xong ở vị trí đê bao tả Bùi xảy ra sự cố sạt mái, lún sụt. Diễn biến sự cố không phát triển thêm, mực nước đã rút dần.
Ông Trần Thanh Nhã giải thích, đê Bùi 2 vốn là đê bao, bờ đê đất, mưa lớn và kéo dài dẫn đến tình trạng xói chân đê. Nguyên nhân vỡ đê ở đây là nước tràn qua đê đất, xói sụt lớn dẫn đến bờ đê đất yếu dần xong mới bị vỡ, chứ không phải vỡ “bục” ra. Bản chất vỡ đê không ai lường được.
Bên cạnh đó, ông Nhã khẳng định khi nước dâng cao, nước tràn qua trên “nhiệm vụ” của đê bao. Trong 10km đê, có khoảng 7m đê bị nước tràn xảy ra sự cố xói mòn mái đê và sụt lún. Đê Bùi 2 tràn do với thiết kế đê tràn, chứ không phải do đê thấp. Tuyến đê này bảo vệ cho tuyến dân bên kia.
Trước khẳng định của ông Đỗ Đức Thịnh - Chi cục trưởng Chi cục Đê điều và Phòng chống lụt bão Hà Nội đánh giá tình trạng đê Hữu Bùi 2 rằng đây không phải là vỡ đê, mà được chủ động thực hiện đúng quy trình để an toàn cho đê. Dân nhìn vào thì nghĩ là vỡ đê, nhưng đây là chủ động, "vỡ… theo kế hoạch”.
Ông Nhã cho biết: “Tôi không trực tiếp nghe câu đó. Theo tôi được biết là cuộc trao đổi, nói chuyện vui. Từ ngữ này (vỡ... theo kế hoạch - PV) không phải là từ ngữ chuyên ngành, không phải trao đổi thẳng thắn với nhau mà đây là câu chuyện “bàn trà”.
Video giải thích của ông Nhã về câu nói "Vỡ... theo kế hoạch"