Dây chuyền 1 của Nhà máy Xi măng Thăng Long tại xã Lê Lợi, TP.Hạ Long đi vào hoạt động năm 2008, với công suất 2,3 triệu tấn xi măng/năm; trong khi dây chuyền 1 của Nhà máy xi măng Hạ Long tại xã Thống Nhất, TP.Hạ Long với công suất thiế kế 2,07 triệu tấn xi măng/năm cho sản phẩm từ 2010.
Cả 2 nhà máy này đều được duyệt quy hoạch cho phép mở rộng tiếp giai đoạn 2, với công suất tương đương với các nhà máy hiện nay. Vùng nguyên liệu cho nhà máy giai đoạn 2 cũng đều được các cấp, ngành liên quan phê duyệt.
Tuy nhiên, từ năm 2018 đến nay, Quảng Ninh có chủ trương cũng như có văn nhiều bản gửi các bộ, ngành liên quan đề xuất điều chỉnh đưa việc đầu tư giai đoạn 2 của 2 nhà máy ra khỏi Quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam giai đoạn 2011-2020” ra khỏi quy hoạch; tiến tới chấm dứt hoạt động của 2 nhà máy hiện nay vào năm 2030. Lý do là nhằm bảo vệ môi trường, cảnh quan vịnh Cửa Lục, vịnh Hạ Long và cộng đồng dân cư xung quanh.
Tuy nhiên, theo Bộ Xây dựng, qua nghiên cứu, theo dõi thực tiễn, trong khi các dây chuyền 1 của 2 nhà máy đang hoạt động hiệu quả, đúng pháp luật; các dây chuyền 2 đang được triển khai đầu tư đảm bảo các quy định pháp lý. Hơn nữa, việc đầu tư giai đoạn 2 sẽ phát huy hơn nữa cơ sở hạ tầng, các hạng mục của giai đoạn 1. Đến nay, một số công đoạn của cả 2 dự án giai đoạn 2 đã được các chủ đầu tư triển khai. Vì thế, Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh nghiên cứu, xem xét về đề xuất của Công ty CP xi măng Hạ Long và Thăng Long để hai công ty được phép tiếp tục duy trì sản xuất ổn định, tiếp tục đầu tư giai đoạn 2.
Ông Cao Tường Huy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh - cho biết, tỉnh Quảng Ninh sẽ sớm có buổi làm việc với Bộ Xây dựng và đại diện 2 công ty về vấn đề này.
Trước đó, trong công văn gửi Bộ Xây dựng, UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, chủ trương dừng giai đoạn 2 và tiến tới di dời 2 nhà máy hiện nay đi nơi khác đã có từ lâu. Trong khi đó, với những quy hoạch mới, nhất là việc sáp nhập Hạ Long với Hoành Bồ, thì vị trí của các nhà máy xi măng nằm ở giữa trung tâm TP.Hạ Long mở rộng, nằm sát vịnh Cửa Lục, thông ra vịnh Hạ Long. Do đó, quá trình xây dựng, sản xuất, khai thác mỏ nguyên liệu, vận chuyển xi măng, clinke… sẽ ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường, nguồn nước, đời sống dân cư, phát triển du lịch. Vì vậy, Quảng Ninh đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, sửa đổi, bổ sung quyết định phê quyệt Đề án tái cơ cấu Tổng Công ty xi măng Việt Nam giai đoạn 2019-2025 theo hướng loại bỏ dự án dây chuyền 2 của 2 nhà máy trên ra khỏi giai đoạn 2024-2027.