- Công điện số 02 của Thủ tướng Chính phủ thể hiện tinh thần hết sức khẩn trương trong việc giải quyết khó khăn về định mức, đơn giá xây dựng cũng như khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng hiện nay.

Ngoài công trường, tinh thần thi công “vượt nắng thắng mưa”, làm xuyên Tết thì trong quản lý từ các bộ, ngành Trung ương đến địa phương cũng phải quán triệt tinh thần này, không để ách tắc trong quá trình đầu tư, thi công dự án, công trình.

Tôi đề nghị thành lập một tổ công tác giữa Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông Vận tải; trong đó, liên quan đến hai đơn vị chính là Cục Kinh tế xây dựng và Cục Hoạt động xây dựng để nhanh chóng có hướng giải quyết khó khăn này.

Về định mức hiện còn một số điểm chưa phù hợp, một số định mức còn thiếu và chưa cập nhật thì tổ công tác sẽ có trách nhiệm phân loại cái nào thuộc Bộ Xây dựng, cái nào thuộc Bộ Giao thông Vận tải để bổ sung, điều chỉnh và ban hành mới. Tiêu chí là bảo đảm không trùng, không để một định mức mà 2 đơn vị cùng ban hành.

Ngay trong quý I/2024, Bộ Giao thông Vận tải dự kiến ban hành mới và điều chỉnh, bổ sung 547 định mức dự toán công trình theo thẩm quyền. Tương tự, Bộ Xây dựng sẽ ban hành bổ sung 318 định mức theo thẩm quyền; đồng thời tiếp tục rà soát, banh hành bổ sung các định mức còn thiếu hoặc không phù hợp do công nghệ, điều kiện thi công thay đổi hoặc do vật liệu xây dựng mới, nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Về phía các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu thi công và địa phương nơi có dự án cũng rà soát định mức hiện tại và căn cứ vào quy định để đề xuất với Tổ công tác về định mức lạc hậu hay còn thiếu, lĩnh vực nào cần phải bổ sung nhưng trên tinh thần trung thực, khách quan.

Tuy nhiên, hiện nay trong các quy định còn một số khái niệm vẫn đang khiến các chủ thể tham gia dự án lúng túng khi triển khai và bị vướng. Theo Thứ trưởng, thời gian tới cần xóa bỏ các nút thắt này ra sao?

- Đối với vấn đề liên quan đến thể chế trong việc xác định định mức, Bộ Xây dựng rà soát hai việc. Một là làm rõ thế nào là chuyên ngành, thế nào là đặc thù, để có hướng dẫn thực thi.

Nếu như hướng dẫn này vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền. Nếu không vượt thẩm quyền thì hướng dẫn thực hiện trên cơ sở ban hành Thông tư. Đến lúc này, việc giải thích về chuyên ngành, đặc thù sẽ rất dễ. Chỉ khi có sự “giao thoa” về khái niệm thì Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải giải quyết.

Hai là, cần có hướng dẫn biện pháp xác định định mức trên cơ sở dữ liệu đáng tin cậy để bảo đảm định mức đúng và phù hợp. Liên quan đến giá đầu vào của tất cả công trình, về nguyên lý, khi quản lý đầu tư công là quản lý về chi phí. Còn quản lý về đầu tư PPP thì quản lý về lợi ích lợi nhuận. Đối với các dự án, công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia, chúng ta quản lý về đầu tư công nên phải kiểm soát chặt về chi phí, từ chi phí nhân công đến chi phí vật liệu xây dựng.

Riêng về giá vật liệu xây dựng, tôi đề nghị địa phương theo quy định hiện hành phải cập nhật, công bố kịp thời, đảm bảo sát với giá thị trường, công khai, minh bạch.

Vừa qua, Bộ Xây dựng đã điều chỉnh Thông tư về xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng; trong đó, điều chỉnh quy định xác định nguồn giá vật liệu công trình phù hợp. Trên cơ sở này, việc công bố giá vật liệu xây dựng ở địa phương là trách nhiệm của địa phương. Sở Xây dựng trình UBND các tỉnh hoặc được UBND tỉnh ủy quyền để ban hành đúng và phù hợp.

Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!