4 nguyên nhân chậm trễ giải ngân

Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM đánh giá, tuy tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công của TPHCM thấp do tổng số vốn đầu tư công năm 2023 là rất lớn, nhưng về giá trị tuyệt đối số vốn giải ngân đầu tư công trong 8 tháng đầu năm của TPHCM là cao nhất trong 63 tỉnh, thành phố. So với cùng kỳ năm 2022 (giải ngân được 9.209 tỉ đồng) thì giải ngân 8 tháng năm nay cao gấp hơn hai lần.

Các nguyên nhân chậm trễ giải ngân phần lớn thuộc 4 nhóm: Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng chậm; do gặp các khó khăn về nguyên nhân khách quan chưa điều chỉnh quy hoạch, nhà thầu không có khả năng triển khai tiếp tục; lỗi chủ quan của các chủ đầu tư; việc chậm giải quyết thủ tục đầu tư của các sở, ngành.

Đặc biệt, nhiều dự án chưa được các địa phương tính toán kỹ chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng khi lập hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư, dẫn đến khi duyệt phương án bồi thường, chi phí giải phóng mặt bằng thực tế thấp hơn rất nhiều so với dự án được duyệt.

Tổng số vốn dự kiến không giải ngân được do nguyên nhân này qua rà soát sơ bộ khoảng hơn 10.000 tỉ đồng, chiếm 16% tổng số vốn giao, trong đó một số dự án có giá trị thực tế chi thấp hơn giá trị dự toán rất lớn.

Cắt vốn dự án chậm giải ngân cho các dự án mới

TPHCM vẫn đặt quyết tâm giải ngân đến cuối năm đạt 95%. Với mục tiêu này, trong 4 tháng còn lại, TPHCM phải giải ngân gần 50.000 tỉ đồng, tương đương mỗi ngày thành phố phải tiêu được hơn 381,5 tỉ đồng.

Để khắc phục những bất cập trên, UBND TPHCM đã uỷ quyền cho các quận, huyện, thành phố Thủ Đức tự phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất, từ đó đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh giải ngân. Các đơn vị phải rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu, đôn đốc, gỡ khó cho các dự án. Những dự án chậm trễ, TPHCM sẽ kiên quyết cắt giảm, nhà thầu trây ỳ, sẽ bị xử lý nghiêm.

Bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM - cho biết, sở sẽ phối hợp các cơ quan, đơn vị hoàn thiện các thủ tục về chủ trương đầu tư các dự án sử dụng từ nguồn dự kiến tăng thêm. Sau khi các dự án đã có đủ cơ sở pháp lý sẽ tiếp tục tham mưu chuyển phần vốn từ các dự án chậm giải ngân, gặp khó khăn vướng mắc sang các dự án mới.

Hiện Sở Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với các sở ngành liên quan tổ chức thẩm định chủ trương đầu tư các dự án dự kiến trình HĐND, UBND TPHCM quyết định chủ trương đầu tư gồm 7 dự án nhóm A với tổng mức đầu tư là 18.398 tỉ đồng, khoảng 300 dự án nhóm B và dự án nhóm C với tổng mức đầu tư là hơn 20.000 tỉ đồng.

Khi các chủ đầu tư và các sở, ngành hoàn tất công tác lập, thẩm định, phê duyệt quyết định đầu tư dự án, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ tham mưu việc điều chuyển số vốn dự kiến không thể giải ngân nêu trên để bố trí kế hoạch vốn năm 2023 để khởi công, thực hiện cho các dự án này.

Cũng theo bà Lê Thị Huỳnh Mai, từ nay đến hết niên độ kế hoạch đầu tư công năm 2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục phối hợp với Sở Nội vụ để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2023 của tập thể và lãnh đạo các sở, ban, ngành thành phố, UBND thành phố Thủ Đức, các quận - huyện và các chủ đầu tư. Nếu kết quả giải ngân năm 2023 đạt dưới 90% do lỗi chủ quan thì không xét thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cho người đứng đầu, chủ đầu tư dự án liên quan.