Đấu giá một số khu đất dọc Metro số 1, Vành đai 3

Nghị quyết 98 về thí điểm cơ chế đặc thù cho TPHCM vừa được Quốc hội thông qua cho phép TPHCM trở thành địa phương đầu tiên cả nước được thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD).

Theo đó, TPHCM được dùng ngân sách địa phương triển khai dự án đầu tư công độc lập để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với các dự án đầu tư vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt, nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3. UBND TPHCM được quyết định điều chỉnh mật độ xây dựng, chỉ tiêu hạ tầng kĩ thuật, xã hội với các dự án này.

Mô hình TOD khi triển khai giúp hình thành các "đô thị nén" quanh nhà ga metro, nút giao thông lớn kết hợp không gian công cộng. Tại các khu vực này được thiết kế đô thị hiện đại, bố trí trung tâm thương mại, quảng trường, công viên, bãi đậu xe... phục vụ đi lại cùng các tiện ích cho người dân. Đây cũng là giải pháp quan trọng trong phát triển kinh tế, tạo giá trị lớn cho các khu đất xung quanh các nhà ga, nút giao thông, bổ sung nguồn vốn để tái đầu tư hạ tầng.

Theo Sở GTVT TPHCM, thành phố sẽ tổ chức thực hiện theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 triển khai thí điểm TOD tại các khu vực vùng phụ cận các nhà ga của tuyến Metro số 1 và tại các nút giao thông đường Vành đai 3 TPHCM.

Ở giai đoạn 2, triển khai tiếp tại các vùng phụ cận các nhà ga đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành – Tham Lương, số 3, 5 và đường sắt quốc gia (dọc các ga Bình Triệu, Hòa Hưng, Tân Kiên).

Thách thức lớn khi triển khai

Sở GTVT TPHCM đề xuất 7 bước thực hiện các dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thu hồi đất, chỉnh trang, phát triển đô thị dọc Metro, Vành đai 3.

Cụ thể: xác định đầu mối giao thông; xác định phạm vi vùng phụ cận của khu vực nhà ga metro, nút giao đường Vành đai 3; tổ chức điều chỉnh quy hoạch; đề xuất dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thu hồi đất; tổ chức thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; tổ chức triển khai dự án thu hồi đất; tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư các dự án đầu tư phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ.

Theo Sở Quy hoạch và Kiến trúc TPHCM, với 7 bước trên cơ bản xác định được các đầu mối lớn làm mô hình TOD. Tuy nhiên, khi triển khai chi tiết có thể gặp nhiều khó khăn do liên quan điều chỉnh quy hoạch, giải phóng mặt bằng, vốn là những phần việc rất khó khăn, kéo dài. Theo đó, nếu điều chỉnh quy hoạch ở khu vực đất trống khống vấn đề gì, nhưng ở đây điều chỉnh quy hoạch những nơi dân cư dày đặc, chẳng hạn như ga Metro số 1 nên đây là vấn đề không đơn giản.

Giám đốc Sở GTVT TPHCM Trần Quang Lâm cho biết, hiện các nhà ga thuộc tuyến Metro số 1 và nút giao đường Vành đai 3 đã được xác định và có cơ sở pháp lí rõ ràng. Các đơn vị đã xác định các nút giao, các nhà ga và thời gian hoàn thành. Quỹ đất vùng phụ cận để khai thác, phát triển khu vực xung quanh các khu vực này cũng đã được Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp với UBND Thành phố Thủ Đức và các quận huyện liên quan rà soát, thống kê.

"Chúng tôi kì vọng với cơ chế mới từ Nghị quyết 98, từ nay đến tháng 10 có thể trình được một số dự án xin chủ trương đầu tư để thực hiện ngay việc thu hồi, đấu giá một số khu đất dọc tuyến Metro số 1 và Vành đai 3" - ông Lâm nói.

Trong giai đoạn 2, TPHCM sẽ xây dựng đề án thuê tư vấn quốc tế, kết hợp với nghiên cứu của Ban Quản lý đường sắt đô thị (MAUR) làm theo Kết luận 49 của Bộ Chính trị với mục tiêu hoàn thành 200km đường sắt đô thị còn lại vào năm 2035.