Vẫn sôi động
Chiều 19.9, Sở TNMT tỉnh Phú Yên đã có báo cáo về sau khi kiểm tra tình trạng người dân đổ xô về lòng hồ thủy điện Sông Hinh đào bới đá đen. Theo đó, vào thời điểm kiểm tra ngày 18.9, tại khu vực bán ngập lòng hồ thủy điện Sông Hinh, xã Ea Trol, huyện Sông Hinh vẫn còn hiện tượng khai thác đá đen, số lượng người tham gia đào đá khoảng 40 - 50 người (số lượng đã giảm so với thời điểm Phòng TNMT huyện Sông Hinh kiểm tra ngày 13.9 có số lượng lên đến 250 người).
Những người tham gia đào đá chủ yếu người địa phương (trong đó có người đồng bào dân tộc thiểu số). Khi phát hiện có đoàn kiểm tra thì các đối tượng đào đá mang theo dụng cụ đào bới (cuốc, xẻng, xà ben…) bỏ chạy vào khu vực trồng keo của Ban chỉ huy quân sự tỉnh. Khi đoàn kiểm tra về thì họ lại mang phương tiện ra đào tiếp. Hiện trường khu vực bị đào nham nhở có độ sâu từ 0,5 - 1m, diện tích bị đào bới khoảng từ 4 - 6ha thuộc địa bàn các xã Đức Bình Đông, Ea Trol và Sông Hinh, nhưng tập trung khai thác chủ yếu là địa bàn xã Ea Trol. Số lượng đá đào được đem bán cho các thương lái thu mua với giá giao động từ 200.000 đồng/kg đến 400.000 đồng/kg.
Đá đen thuộc nhóm đá bán quý
Ông Nguyễn Hoàng Tuân - Phó phòng Khoáng sản (Sở TNMT tỉnh) - cho biết, theo tài liệu điều tra cơ bản về giá trị kinh tế - địa chất các tài nguyên khoáng sản tỉnh Phú Yên do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Hà làm chủ biên được phê duyệt năm 2000 thì đá đen có đặc điểm giống khoáng sản Tectit thuộc nhóm đá bán quý, được mô phỏng: Khoáng sản Tectit - Buôn Thung nằm trong trầm tích aluvi thềm bậc 1 của suối có chứa tactit hàm lượng khoảng 2 - 3 mảnh/1m3. Các mảnh tectit có kích thước vài centimét. Tectit có màu đen, có nhiều dạng khác nhau: Dạng trụ, dạng bánh xe chiếm chủ yếu, ngoài mặt thường bị rỗ, dập vỡ có thấu kính quặng. Chúng tập trung trên diện tích ~ 1.000m2 kéo dài dọc bờ phải suối Đá và nằm sâu dưới mặt đất khoảng 1m.
Theo báo cáo của UBND huyện Sông Hinh, sau khi nhận được phản ánh UBND huyện đã có CV (ngày 12.9) chỉ đạo các phòng liên quan phối hợp với Công an huyện và UBND các xã: Đức Bình Đông, Ea Trol, Sông Hinh tăng cường kiểm tra và xử lý triệt để việc khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực lòng hồ thủy điện Sông Hinh. Tuy nhiên, qua kiểm tra của Sở TNMT, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực lòng hồ thủy điện Sông Hinh vẫn tiếp diễn (mặc dù có giảm số lượng người khai thác).
Theo ông Tuân, khu vực khai thác đá trái phép nằm trong khu vực bán ngập của lòng hồ thủy điện Sông Hinh của Cty CP Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh. Khi phát hiện có việc khai thác đá trái phép nhưng Cty chưa kịp thời phản ánh đến các cơ quan chức năng để xem xét, giải quyết. Trong khi đó, ông Đặng Đình Toại - Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh cho biết, huyện đã tổ chức truy quét, đẩy đuổi toàn bộ người dân ra khỏi khu vực lòng hồ.
Trước tình trạng trên, Sở TNMT kiến nghị UBND tỉnh xem xét chỉ đạo UBND huyện Sông Hinh yêu cầu Tổ công tác kiểm tra liên ngành của huyện và các phòng chuyên môn phối hợp với lực lượng công an, quốc phòng, Cty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh khẩn trương tổ chức lực lượng ngăn chặn, giải tỏa, truy quét và xử lý dứt điểm hoạt động khai thác đá trái phép tại khu vực lòng hồ thủy điện Sông Hinh.
Sở TNMT cũng đề nghị các địa phương thực hiện việc lắp đặt biển báo cấm hoạt động khoáng sản tại khu vực xảy ra tình trạng khai thác đá trái phép tại lòng hồ Sông Hinh; bố trí lực lượng túc trực thường xuyên tại khu vực lòng hồ Sông Hinh và huy động lực lượng để truy quét các đối tượng khai thác đá trái phép tại khu vực lòng hồ thủy điện Sông Hinh.