Hàng loạt xe bỏ bến ra hoạt động dù
Tất cả bến xe lớn trên địa bàn Hà Nội đều đã sụt giảm từ 30 - 50% lượng xe khách liên tỉnh, nhiều xe bỏ bến ra ngoài chạy dù, gây mất trật tự ATGT. Vấn nạn xe dù bến cóc, xe khách trá hình lại càng diễn biến phức tạp hơn trên địa bàn Hà Nội, gây rất nhiều hệ lụy về an ninh trật tự, ATGT.
Doanh nghiệp vận tải bỏ bến ra ngoài chạy dù là các doanh nghiệp đăng ký kinh doanh và được cấp phù hiệu hoạt động xe khách tuyến cố định tại các tỉnh trên nên việc cắt nốt, thu hồi phù hiệu không thuộc thẩm quyền của Sở GTVT Hà Nội.
Qua ghi nhận, chỉ trong tháng 9 và 10.2022, tại bến xe Yên Nghĩa có 42 phương tiện bỏ bến trong đó có 10 xe ký hợp đồng nhưng không vào bến đón trả khách. Do đó, việc xử phạt DN không chấp hành các quy định về kinh doanh vận tải phải trông chờ vào Sở GTVT nơi DN đăng ký.
"Các xe bỏ bến ra ngoài chạy dù còn tạo nên hiệu ứng xấu, lôi kéo nhiều đơn vị vận tải vào cuộc đua xe dù bến cóc, tiết giảm chi phí bến bãi, vượt tuyến, giành giật khách, kinh doanh chộp giật" - Một thanh tra giao thông cho biết.
Theo lái xe Trần Trọng Thanh (Tuyến Hà Nội - Cẩm Phả), các xe dù quay vòng trước cửa bến xe Mỹ Đình đón khách ảnh hưởng rất lớn đến những xe chấp hành quy định vận tải khách vào bến đón khách. Nếu tình trạng xe 29 chỗ xuất bến chỉ có 3-4 khách như hiện nay thì rất khó cầm cự vì xe vào bến phải nộp rất nhiều khoản phí. Còn xe dù bến cóc chả mất phí và thu vé theo nhiều hình thức là điều bất công.
Lái xe Nguyễn Văn Xuân chạy tuyến Yên Bái - Mỹ Đình cho biết: “Xe của chúng tôi đăng ký đây là 29 ghế, hôm nào nhiều là được 10 - 12 khách. Với lượng khách chưa được 50% thì không đủ chi phí".
Cần vào cuộc quyết liệt
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Nguyễn Văn Lập - Giám đốc Bến Xe nước ngầm (Hà Nội) cho biết, việc xe bỏ bến do công tác quản lý đang còn nhiều bất cập. Nhiều xe do không có khách phải bỏ bến ra ngoài chạy dù, do đó cần phải tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát theo đúng các quy định về vận tải.
Còn theo TS Khương Kim Tạo (chuyên gia giao thông), xe khách bỏ bến là hệ quả tất yếu của quá trình tổ chức và quản lý vận tải chưa hiệu quả. Nếu chỉ dùng lực lượng thanh tra giao thông, cảnh sát giao thông để xử phạt vi phạm các xe hợp đồng ở trên đường sẽ không mang lại hiệu quả.
Đại diện nhà xe Sao Việt, ông Đỗ Văn Bằng cho rằng, hiện các Sở GTVT đã làm hết khả năng của mình nhưng chức năng, quyền hạn của các sở không thể bao trùm hết được vì chỉ thực hiện theo Thông tư và Nghị định.
Do đó, Bộ GTVT cần có văn bản hướng dẫn và phối hợp với các địa phương để có các phương án tối ưu nhằm quản lý, điều tiết hoạt động của các xe hoạt động để vừa đảm bảo quản lý tốt nhưng vẫn tạo thuận lợi cho người dân đi lại.
Chưa kể với việc xe limousine, xe ghép rất thuận tiện cho khách vì đón tận nơi trả tận nơi, không mất thời gian và chi phí di chuyển ra bến xe, các xe chạy tuyến cố định rất vất vả và khó khăn để hoạt động tại bến. Do đó, cần có cơ chế mở để xe khách tuyến cố định và các bến xe thu hút được, tăng được khả năng khai thác thì họ vẫn duy trì hoạt động vào bến.
Theo các chuyên gia, việc Sở GTVT Hà Nội liên tục có văn bản đề nghị các Sở GTVT đối lưu kiểm soát hoạt động của xe khách liên tỉnh, mạnh tay với xe bỏ bến chạy dù, xe khách trá hình nhưng không hiệu quả cũng có phần trách nhiệm của Bộ GTVT.
Vì trong khi Hà Nội không đủ thẩm quyền xử lý, các địa phương thờ ơ thì Bộ GTVT lại không có những biện pháp mạnh mẽ, rõ ràng để xử lý vi phạm cũng như quy trách nhiệm các đơn vị, cá nhân buông lỏng quản lý xe chở khách liên tỉnh và xe hợp đồng khi trong tay mình cũng có hệ thống quản lý, giám sát hành trình đối với xe kinh doanh vận tải trên cả nước.