Bị thu xe chỉ là khởi đầu

Khi Kobe Hatch (21 tuổi), bước ra khỏi ngôi nhà ở thành phố Chicago vào tháng 12 năm ngoái, anh không thể tìm thấy chiếc Dodge Journey đời 2013 của mình. Lúc đó, Hatch biết rằng nó đã bị thu hồi. Chàng trai trẻ đã chậm thanh toán trong nhiều tháng.

Không có ôtô, Hatch không thể làm tài xế giao hàng cho Amazon và bị sa thải. Giờ đây, anh đang phải vật lộn trả tiền thuê nhà và không đủ tiền mua hàng tạp hóa, ngay cả khi có phiếu thực phẩm.

“Mấy tháng qua rất căng thẳng. Lạm phát đã thực sự gây thiệt hại cho người dân” – anh nói.

Hatch là một phần trong nhiều người dân Mỹ đang phải đối mặt với việc bị thu hồi ôtô, một dấu hiệu đáng ngại cho nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trong thời kỳ đại dịch, giá ôtô cũ tăng cao buộc người mua phải vay nhiều hơn để mua xe. Các khoản thanh toán hàng tháng dường như có thể thực hiện được trong giai đoạn thị trường lao động thắt chặt và chứng khoán tăng vọt, nhưng đã thay đổi khi lạm phát ăn mòn vào ngân sách của nhiều người và thị trường việc làm dần nguội lạnh.

Giờ đây, nhiều người Mỹ đang chậm thanh toán trả góp tiền mua ôtô hơn so với thời kỳ khủng hoảng tài chính cách đây 15 năm. Vào tháng 12.2022, tỉ lệ người mua ôtô trả góp chậm thanh toán ít nhất 60 ngày đã tăng lên 5,67% (ở mức vay dưới chuẩn). Con số này cao hơn so với 5,04% vào tháng 1.2009 – thời điểm xảy ra Đại suy thoái.

Theo Cox Automotive, lãi suất cao hơn đang làm cho việc thanh toán hàng tháng dần khó khăn hơn. Tỉ lệ cho vay mua xe ôtô mới trung bình là 8,02% trong tháng 12.2022, tăng từ 5,15% một năm trước đó. Tỉ lệ này có thể cao hơn nhiều đối với những người vay dưới mức chuẩn.

Đấu tranh khả năng chi trả

Mặc dù số lượng xe bị thu hồi đang tăng lên, nhưng vẫn ở dưới mức trước đại dịch. Tại Manheim, một công ty đấu giá ô tô, số lượng xe bị thu hồi đã tăng 11% vào năm 2022 so với năm trước, nhưng vẫn giảm 26% so với năm 2019.

Theo Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ, thời điểm chính xác mà bên cho vay có thể thu hồi một chiếc ôtô khác nhau tùy theo quy định từng tiểu bang, nhưng điều này vẫn có thể xảy ra trong nhiều trường hợp ngay khi người vay không trả được nợ. Đó thường là khi khoản thanh toán không được thực hiện đúng hạn. Tuy nhiên, thông thường, phải mất hai hoặc ba khoản thanh toán liên tiếp thì việc thu hồi mới xảy ra.

Hồ sơ tín dụng

Josef Fields (Forth Worth, bang Texas) đã chậm thanh toán tiền mua ôtô và hiện đang đối mặt với điểm tín dụng bị ảnh hưởng. Với hóa đơn hàng tháng là 556 USD cho chiếc Subaru WRX 2021 của mình, chàng trai 25 tuổi gặp khó khăn trong việc xác định nên ưu tiên chi phí nào trước.

Bây giờ, phí thu hồi và phí kéo sẽ tiêu tốn của Fields 1.600 USD - cũng bằng tổng số tiền anh nợ trong các khoản thanh toán còn thiếu. Fields đang cố gắng tiết kiệm để mua một chiếc ôtô khác, nhưng có thể sẽ mất một thời gian. Một điều tích cực là Fields có thể đi bộ đến chỗ làm là bưu điện địa phương gần đó. Nhưng bất cứ khi nào anh cần đến cửa hàng tạp hóa thì lại phải xin nhờ xe của một người bạn hoặc bắt Uber, việc này thậm chí còn tăng thêm chi phí.

Fields lo lắng về tương lai tài chính của mình, đặc biệt là ước mơ mua một ngôi nhà vào một ngày nào đó. Anh ước tính rằng, việc bị thu xe đã làm giảm khoảng 40 điểm trong điểm tín dụng của bản thân.

Tín hiệu đáng lo ngại

Zhea Zarecor (thành phố San Antonio, bang Texas) hiện đang cố thương lượng với người cho vay để chiếc Honda Fit 2013 của mình không bị thu hồi. Người phụ nữ 53 tuổi, hiện đang theo học bằng cử nhân công nghệ thông tin, chia hóa đơn hàng tháng cho chiếc xe (khoảng 178 USD) với bạn cùng phòng. Một thời gian sau, người bạn này thất nghiệp. Với giá hàng tạp hóa và vật dụng thiết yếu hàng ngày tăng, họ không đủ để trả tiền mua ôtô. Zarecor đang cố gắng kiếm thêm bằng những công việc lặt vặt như thư ký hợp đồng và tham gia các nghiên cứu y khoa, nhưng thường cảm thấy vô vọng.

“Tiền của chúng tôi không còn nhiều như trước đây. Tôi không thấy giá cả giảm xuống, vì vậy điều duy nhất tôi thấy nhẹ nhõm là nhận được bằng của mình” – bà nói.