Ăn khách nhờ thuế phí thấp

Xuất hiện tại Việt Nam khá sớm từ năm 2008, những chiếc xe bán tải đầu tiên mang thương hiệu Mitsubishi không quá thành công do được định nghĩa gần như hoàn toàn là xe tải. Tuy nhiên, xu hướng dần thay đổi khi mức phí trước bạ dành cho xe du lịch tăng cao trong lúc phí của dòng xe này được duy trì ở mức 2%, thuế nhập khẩu loại xe này cũng thấp hơn. 

Những ưu thế về thuế phí dần khiến xe bán tải, xe tải van trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều người khi vừa có thể sử dụng với mục đích thương mại để chuyên chở hàng hoá vừa vận hành như một chiếc xe gia đình với nhiều tiện nghi với mức giá phải chăng. 

Tiềm năng của phân khúc này khiến hầu hết các hãng xe lớn tại Việt Nam đều nhập khẩu xe bán tải và mạnh tay trang bị tiện nghi không kém gì xe sedan. Hiện nay, dù được định nghĩa khi đăng kiểm là xe tải và vận hành có niên hạn nhưng doanh số bán ra của loại xe này có xu hướng ngày càng tăng và khá đông khách hàng mua xe để sử dụng như xe con. 

Theo thống kê, trong 9 tháng đầu năm, lượng xe bán tải, xe tải van nhập khẩu về Việt Nam lên tới gần 20.000 xe, chiếm gần 25% tổng lượng xe nhập toàn thị trường trong đó chủ yếu là từ thị trường Thái Lan (xe bán tải chiếm tới 70% lượng xe nhập từ Thái Lan).

Đổi cách phân loại, có đổi cách tính phí?

Dù khá ăn khách nhưng trước đây không ít khách hàng sử dụng dòng xe này lo ngại về khả năng sẽ bị cấm vận hành trong nội đô như xe tải. Lo ngại này đã được giải quyết từ ngày 1.11.2016 khi thông tư 06/2016/TT-GTVT quy định về tiêu chuẩn quốc gia về báo hiệu đường bộ chính thức có hiệu lực. 

Theo đó, "Xe bán tải (pickup) có kết cấu thùng chở hàng đi liền với thân xe, có khối lượng chuyên chở cho phép xác định theo Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ nhỏ hơn 1500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống thì được xem là xe con" và quy chuẩn này được áp dụng để phân luồng, phân loại xe vào các tuyến đường tổ chức giao thông.

Thế nhưng, khi Bộ GTVT đổi cách phân loại để phân luồng giao thông, câu chuyện về định nghĩa dòng xe này lại một lần nữa được đề cập nhưng dưới góc độ phí trước bạ. Ngày 1.11, một số cán bộ tại các chi cục thuế Hà Nội đã kiến nghị tạm dừng thu phí trước bạ dòng xe này để chờ hướng dẫn vì cho rằng nếu coi xe bán tải là xe con thì cần tăng phí trước bạ từ 2% lên 12% như xe con. 

Kiến nghị này ngay lập tức gây xôn xao dư luận và chưa đầy 24h sau, lãnh đạo Cục thuế Hà Nội đã lên tiếng. Trả lời báo Lao Động, ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục thuế Hà Nội khẳng định việc thu phí trước bạ vẫn được thực hiện bình thường với mức 2% và không có việc dừng thu phí. Tuy nhiên, Cục thuế Hà Nội cho biết vẫn báo cáo với Tổng Cục thuế để có trao đổi chính thức với Bộ GTVT đồng thời tuyên truyền người nộp thuế trong trường hợp quy định lại về công dụng của từng loại xe người nộp thuế sẽ chia sẻ sự thay đổi với cơ quan thuế và có thể thực hiện nghĩa vụ thuế nếu có xảy ra và cơ quan chức năng sẽ có văn bản hướng dẫn cụ thể. 

Như vậy, mức phí trước bạ áp cho dòng xe này chưa có sự thay đổi nhưng cũng không loại trừ hoàn toàn mọi khả năng điều chỉnh trong tương lai. Nhận định về điều này, một chuyên gia trong ngành cho rằng nếu các cơ quan chức năng cần xem xét kỹ trước khi thay đổi định nghĩa loại xe này và nếu điều chỉnh mức phí trước bạ thì cũng cần thay đổi niên hạn cùng các quy định liên quan tới đăng kiểm xe. 

Tại một số nước, xe bán tải là phân khúc xe được khuyến khích phát triển với nhiều ưu đãi để phục vụ hoạt động kinh doanh. Còn tại Việt Nam, đây chưa được xác định là dòng xe ưu tiên và ít nhiều được xếp loại một cách “lửng lơ”.