Dự kiến những thay đổi nổi bật bao gồm: Tiếp tục đơn giản hóa thủ tục bồi thường, tạm ứng bồi thường, giảm phí, thu hẹp việc loại trừ trách nhiệm bảo hiểm, tăng mức chi hỗ trợ nhân đạo… nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân.

Bảo hiểm bắt buộc cần tương thích với các điều ước quốc tế

Ngày 15.01.2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 03/2021/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) của chủ xe cơ giới, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đẩy nhanh tiến độ giải quyết bồi thường bảo hiểm, tạm ứng bồi thường, tăng mức bồi thường bảo hiểm, đơn giản hóa hồ sơ bồi thường bảo hiểm, tăng mức chi hỗ trợ nhân đạo... Nghị định có hiệu lực từ ngày 1.3.2021.

Đến thời điểm hiện nay, Chính phủ đang dự thảo Nghị định mới quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới; bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng. Với việc soạn thảo này, Chính phủ hợp nhất hệ thống các văn bản pháp luật hiện hành về bảo hiểm bắt buộc để tạo khuôn khổ pháp lý đồng bộ, thống nhất và minh bạch cho bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm, các doanh nghiệp bảo hiểm và các cơ quan liên quan trong quá trình thực hiện bảo hiểm bắt buộc.

Theo Bộ Tài chính, việc rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật quy định hiện nay về bảo hiểm bắt buộc, quy định về bảo hiểm bắt buộc hoàn toàn cần thiết trong điều kiện thực tiễn thị trường bảo hiểm vận động, phát triển một cách thường xuyên, liên tục. Nghị định mới sẽ kế thừa các quy định pháp luật hiện hành cũng như bảo đảm sự phù hợp với quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm và tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật và phù hợp với định hướng phát triển, nhu cầu thực tiễn thị trường, bảo đảm Luật Kinh doanh bảo hiểm có thể thi hành được ngay, nhanh chóng đi vào thực tiễn kể từ thời điểm có hiệu lực thực hiện (01.01.2023).

Về các điều ước, cam kết quốc tế trong lĩnh vực giao thông, vận tải đường bộ, thời gian qua Việt Nam đã tham gia Nghị định thư số 5 về Chương trình bảo hiểm xe cơ giới ASEAN - bộ phận của Hiệp định khung ASEAN về thúc đẩy hàng hóa quá cảnh (AFAFGIT); các hiệp định về giao thông, đường bộ đa phương và song phương với các nước láng giềng trong khu vực (Trung Quốc, Lào, Campuchia).

Các hiệp định trên đều yêu cầu các phương tiện xe cơ giới khi nhập cảnh, quá cảnh, tham gia giao thông trên lãnh thổ của một bên ký kết hiệp định phải có bảo hiểm TNDS đối với bên thứ ba. Như vậy, quy định về bảo hiểm bắt buộc TNDS áp dụng với chủ xe cơ giới tham gia giao thông, hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam là hoàn toàn phù hợp và góp phần thể chế hóa các điều ước quốc tế về vận tải đường bộ Việt Nam đã ký kết, tham gia.

Lái xe an toàn sẽ đóng phí thấp hơn

Theo quy định hiện hành, mức phí bảo hiểm (chưa bao gồm VAT) với xe máy dưới 50cc, xe máy điện là 55.000 đồng, xe máy trên 50cc là 60.000 đồng, và không có quy định về giảm phí với bất kỳ trường hợp nào. Tuy nhiên, dự thảo Nghị định đề xuất giảm phí 15% đối với các xe có lịch sử bồi thường thấp để tạo chủ động của doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro.

Đặc biệt, Dự thảo Nghị định cũng đề xuất thu hẹp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo hướng chỉ loại trừ trách nhiệm bảo hiểm trong trường hợp lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức trị số bình thường theo hướng dẫn của Bộ Y tế (Theo quy định tại Nghị định số 03/2021, lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn gây tai nạn sẽ không được bồi thường bảo hiểm)...

Dự thảo Nghị định cũng đề xuất tăng tỷ lệ chi hỗ trợ nhân đạo từ 25% lên 30% tổng Quỹ bảo hiểm xe cơ giới nhằm tăng cường hơn nữa chi hỗ trợ nhân đạo trong trường hợp tai nạn thuộc loại trừ trách nhiệm bảo hiểm hoặc không thuộc phạm vi bồi thường.

Tại nghị định 03/2021/NĐ-CP, trong các trường hợp không xác định được xe gây tai nạn, xe không tham gia bảo hiểm và các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo quy định thì nạn nhân sẽ thuộc đối tượng hỗ trợ nhân đạo của Quỹ bảo hiểm xe cơ giới (do các doanh nghiệp có triển khai sản phẩm bảo hiểm này đóng góp).