Đông Nam Á và Việt Nam trong cuộc đua phủ hạ tầng xe điện

Trao đổi với Lao Động, đại diện VinFast cho biết, tính đến nay, trạm sạc công cộng của VinFast đã có mặt tại 63/63 tỉnh thành.

Đặc biệt, trên 125 tuyến quốc lộ, tỉnh lộ và cao tốc, trạm sạc VinFast đang được bố trí dày đặc với khoảng cách trung bình giữa hai trạm chỉ là khoảng 65km, thậm chí đang tiếp tục được rút ngắn xuống chỉ còn 50km, với đủ loại công suất từ sạc thường đến sạc siêu nhanh, qua đó tiến tới hoàn thiện quy hoạch 150.000 cổng sạc trên toàn quốc.

So với các nước trên thế giới, Việt Nam có thể xem là nước đi sau trong xu hướng chuyển dịch sang xe điện. Tuy nhiên, tới hiện tại, nhờ sự tiên phong của VinFast, hệ thống trạm sạc của Việt Nam được đánh giá là hàng đầu khu vực.

Tại quốc gia Đông Nam Á có quy mô thị trường ôtô lớn gần gấp đôi Việt Nam là Thái Lan, đến tháng 9.2023, nước này chỉ có tổng cộng 8.702 cổng sạc cho xe điện được đặt dọc theo các con đường và đường cao tốc.

Tương tự là Singapore - quốc gia đang mạnh mẽ chuyển dịch sang xe điện khi cứ 10 ôtô đăng ký mới thì có 1 chiếc trong số đó là xe điện, tăng gấp khoảng 20 lần so với năm 2020. Tuy nhiên, tính đến tháng 7.2022, mới có 2.500 cổng sạc cho xe điện được lắp đặt tại quốc gia này. Tuy nhiên, có một điều Singapore đang phải đối mặt là phần lớn trong số 5,4 triệu dân đang sống trong các khu chung cư cao tầng. Bởi vậy, việc sạc xe điện gần như phụ thuộc hoàn toàn vào trạm sạc công cộng. Chính phủ Singapore đang phải hết sức nỗ lực để đạt được mục tiêu phủ 40.000 cổng sạc công cộng vào năm 2030.

“Bức tranh” trạm sạc tại Mỹ và các nước phát triển

Không chỉ dẫn đầu tại Đông Nam Á về số lượng trạm sạc và số lượng cổng sạc, Việt Nam hiện còn vượt xa các nước hàng đầu thế giới như Mỹ, Trung Quốc về mật độ cổng sạc xét trên quy mô diện tích và dân số.

Với quy hoạch 150.000 cổng sạc của riêng VinFast trên quy mô 100 triệu dân, tính trung bình mỗi 10.000 dân Việt Nam đang có 15 cổng sạc xe điện. Con số này cao gấp 5 lần so với Mỹ và cao hơn mức 12 cổng sạc trên 10.000 dân tại Trung Quốc.

Có thể thấy, hạ tầng sạc phủ rộng và dày đặc bậc nhất thế giới đang tạo nên một nền móng vững chắc cho xe điện phát triển tại Việt Nam, đồng thời cũng là bệ phóng cho VinFast tự tin tiến ra toàn cầu.

Mỹ là quốc gia phát triển hàng đầu thế giới và được coi là một trong những nước tiên phong trong việc thúc đẩy sự phát triển của xe điện. Tuy nhiên câu chuyện dưới đây là một ví dụ thực tế cho thấy ngay cả với đất nước phát triển như vậy thì quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy nhiên liệu truyền thống sang dòng xe thân thiện với môi trường cũng chỉ đang ở bước khởi đầu.

Đoàn công tác của bà Jennifer Granholm - Bộ trưởng Năng lượng Mỹ - sử dụng một số xe điện và xe xăng cho chuyến đi thực tế kéo dài 4 ngày. Nhóm định sạc nhanh nhưng tới một trạm thì phát hiện ra không có đủ cổng sạc. Một người đi xe xăng trong đoàn của Bộ trưởng Năng lượng Mỹ đã tìm đến một trạm sạc trước rồi “xí chỗ” để đợi xe điện đến sạc, nhưng ngay lập tức hành vi này đã bị báo cảnh sát.

Có thể thấy, thiếu trạm sạc công cộng đang là vấn đề nổi cộm ngay ở Mỹ, đất nước cởi mở với loại phương tiện xanh này. Tính đến tháng 5.2023, mạng lưới trạm sạc xe điện ở Mỹ chỉ đạt mức 53.400 trạm sạc công cộng và khoảng 138.100 ổ cắm sạc cá nhân, theo số liệu của Statista.

Theo Liên minh Xúc tiến cơ sở hạ tầng sạc xe điện Trung Quốc, Trung Quốc có 2,7 triệu cổng sạc công cộng vào cuối năm 2023. Con số này dự kiến, sẽ tăng 40% vào năm 2024, nhưng chỉ một số sẽ hỗ trợ sạc nhanh. Thế nhưng con số đó cũng không thấm vào đâu so với dân số hơn 1,4 tỉ người ở đây. Số lượng cổng sạc tại một số quốc gia phát triển khác đáng chú ý có Hàn Quốc với hơn 200.000 cổng sạc, Hà Lan có khoảng hơn 120.000 cổng, Pháp khoảng 84.000 cổng hay tại Đức là 77.000 cổng sạc công cộng.

Rõ ràng, nhân tố VinFast và hệ thống trạm sạc phủ rộng bậc nhất khu vực cũng như thế giới đang tạo nền móng vững chắc để xe điện phát triển tại Việt Nam. Nếu tiếp tục được hỗ trợ tốt về nhiều mặt, đặc biệt là chính sách phát triển trạm sạc, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra những bước đột phá về giao thông xanh trong thời gian tới.