Ngày 5.1.2023, Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo có văn bản số 05 thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước của UBND tỉnh trong lựa chọn SGK và quy trình lựa chọn SGK tại các tỉnh Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi, Khánh Hòa (thời kỳ từ ngày 1.1.2021 đến ngày 31.5.2022).
Thông báo đã chỉ ra vi phạm về đề xuất lựa chọn SGK âm nhạc và mỹ thuật lớp 10. Cụ thể là: “Việc không tổ chức lựa chọn từ cơ sở giáo dục đối với 2 môn học âm nhạc, mỹ thuật (lý do không có giáo viên) ở cấp THPT là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 2 Thông tư 25 và Công văn số 686 ngày 3.3.2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong tổ chức lựa chọn SGK chuẩn bị triển khai năm học 2022-2023 (tỉnh Khánh Hòa)”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, vi phạm này không chỉ riêng tỉnh Khánh Hòa mà còn nhiều tỉnh khác nữa, bởi thực tế là nhiều trường THPT không có giáo viên để dạy hai môn học trên.
Trao đổi về vấn đề này, một hiệu trưởng trường THPT (xin được dấu tên) trải lòng: “Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Thông tư 25: Tổ chuyên môn của cơ sở giáo dục phổ thông tổ chức cho giáo viên nghiên cứu, thảo luận và đánh giá các SGK của môn học thuộc chuyên môn phụ trách theo tiêu chí lựa chọn SGK; bỏ phiếu kín lựa chọn ít nhất 1 SGK cho mỗi môn học. Tuy nhiên, trường của chúng tôi không có giáo viên có chuyên môn về âm nhạc và mỹ thuật nên không thực hiện được việc đề xuất lựa chọn SGK hai môn học này”.
Công văn số 686 ngày 3.3.2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc tổ chức lựa chọn SGK chuẩn bị triển khai năm học 2022-2023, tại mục 2 hướng dẫn: “Đối với môn Âm nhạc và Mỹ thuật cấp THPT (là các môn học mới, lần đầu tiên triển khai trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018), UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có kế hoạch tuyển dụng, sắp xếp bố trí giáo viên giảng dạy cho các trường THPT. Trước mắt trong năm học 2022-2023 có thể ưu tiên điều động giáo viên Âm nhạc, Mỹ thuật ở cấp THCS có trình độ đại học trở lên để bố trí dạy học môn Âm nhạc, Mỹ thuật cấp THPT; đồng thời lựa chọn một số giáo viên trong số giáo viên đó để tham gia Hội đồng lựa chọn SGK theo quy định”.
Nhưng thực tế, việc điều động giáo viên Âm nhạc, Mỹ thuật ở cấp THCS có trình độ đại học trở lên để bố trí dạy học môn Âm nhạc, Mỹ thuật cấp THPT ở các tỉnh gặp nhiều khó khăn vì giáo viên âm nhạc, mỹ thuật ở cấp THCS không dôi dư nhiều, mặt khác không đủ trình độ đại học.
Theo quy định tại khoản 1, Điều 4 Thông tư 25, “Hội đồng lựa chọn SGK do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thành lập, giúp UBND cấp tỉnh tổ chức lựa chọn SGK” nên hướng dẫn tại Công văn số 686 ngày 03.3.2022 về nội dung “đồng thời lựa chọn một số giáo viên trong số giáo viên đó để tham gia Hội đồng lựa chọn SGK theo quy định” được hiểu là tham gia Hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh chứ không phải là tham gia Hội đồng lựa chọn SGK ở các cơ sở giáo dục phổ thông.
Để tháo gỡ khó khăn về đề xuất lựa chọn SGK Âm nhạc và Mỹ thuật ở cấp THPT, thiết nghĩ, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần sớm có hướng dẫn cụ thể.