PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) - Phó Trưởng Tiểu ban điều trị cho biết, trước tình hình diễn biến dịch phức tạp của dịch COVID-19, F0 mất dấu, nguy cơ dịch lây lan rộng, trong khi nguồn lực xét nghiệm còn hạn chế Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đã sớm đề xuất trình lãnh đạo Bộ Y tế phương pháp xét nghiệm gộp mẫu (pool) để xét nghiệm Realtime RT-PCR phát hiện virus SARS-CoV-2.
"Việc gộp mẫu giúp tiếp kiệm nguồn lực, cho kết quả nhanh, giúp đẩy nhanh xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm khối lượng lớn các ca bệnh nghi ngờ, các đối tượng tiếp xúc F1 và những người nguy cơ để hạn chế tình hình lây lan trong cộng đồng và hạn chế tình trạng tử vong. Đây cũng là phương thức được nhiều nước áp dụng trong đó có Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC)", PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết.
Phương pháp xét nghiệm gộp mẫu (pool) là phương thức xét nghiệm lấy một phần của mỗi trong các mẫu để đưa vào gộp và tách chiết, xét nghiệm, phần còn lại của các mẫu được bảo quản để xét nghiệm riêng rẽ lại lần 2 nếu xét nghiệm mẫu gộp dương tính.
Việc gộp mẫu có ý nghĩa lớn nhất là tăng năng lực xét nghiệm để sàng lọc nhanh chóng số lượng người cần được xét nghiệm trong khi vẫn bảo đảm độ tin cậy, qua đó có các biện pháp phòng dịch sớm, kịp thời; đồng thời tiết kiệm được nhân lực, các vật tư xét nghiệm cho phòng chống dịch dự kiến còn kéo dài.
Tại Đà Nẵng đã áp dụng phương pháp xét nghiệm gộp mẫu đối với một số khu vực cộng đồng dân cứ có số lượng mẫu xét nghiệm lớn (bỏ nhiều mẫu vào ống xét nghiệm để cho ra xét nghiệm gộp), phương pháp này cho ra kết quả nhanh hơn rất nhiều so với xét nghiệm từng mẫu...
Đà Nẵng đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm nhằm phát hiện bệnh nhân COVID-19 trong cộng đồng; trong khi các điều kiện xét nghiệm cũ chưa đủ nguồn lực.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết thêm, nghiên cứu tại Hoa Kỳ chứng tỏ hiệu quả của phương pháp này. Cụ thể, nếu tỉ lệ hiện mắc COVID-19 trong cộng đồng dưới 10% thì làm xét nghiệm pool sẽ tiết kiệm được gần 69% năng lực xét nghiệm. Hơn nữa, thời gian trả kết quả sẽ giảm xuống rất nhiều và làm được số lượng mẫu rất lớn cho cả một nhóm người, khu vực hay địa bàn.
Ngoài ra, Singapore và Bắc Kinh cũng đã áp dụng việc gộp mẫu để xét nghiệm.
Cũng theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, việc thực hiện gộp mẫu cũng đã được áp dụng tại một số quốc gia với các hình thức gộp mẫu khác nhau, có nghiên cứu thì lấy mẫu riêng lẻ sau đó chuyển về phòng xét nghiệm mới thực hiện gộp để tránh việc phải quay lại lấy lại mẫu sau khi có trường hợp dương tính, có nghiên cứu thì gộp que lấy mẫu ngay khi lấy mẫu. Cách gộp mẫu nào thì các phòng xét nghiệm cũng cần thận trọng để đảm bảo về mặt chất lượng".