Chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Bình Thuận) cho biết: Theo báo cáo số 3006 của Tổng Thư ký Quốc hội và qua phản ánh của cử tri, hiện nay, tình trạng lạm dụng chỉ định các dịch vụ kỹ thuật lâm sàng như xét nghiệm, nội soi, chẩn đoán hình ảnh, chỉ định các dịch vụ kỹ thuật cao và thuốc quá mức và không cần thiết, gây tốn kém cho người dân, nhất là người nghèo. Trước thực trạng này, đại biểu đề nghị cho biết trách nhiệm của Bộ Y tế, giải pháp căn cơ để khắc phục tình trạng trên?

Trả lời chất vấn của đại biểu về vấn đề về lạm dụng xét nghiệm, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay, việc áp dụng các thiết bị cận lâm sàng hiện đại hỗ trợ nhiều cho quá trình chẩn bệnh, điều trị và theo dõi sau điều trị.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết: "Thời gian qua, có tình trạng lạm dụng xét nghiệm quá mức cần thiết. Điều này gây tốn kém chi phí cho người bệnh và tâm lý bức xúc cho người bệnh, đồng thời ảnh hưởng đến Quỹ BHYT".

Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ rõ nhóm nguyên nhân chính là nhận thức và trình độ của người chỉ định xét nghiệm, nhiều khi muốn nhanh, chính xác nên chỉ định xét nghiệm nhiều hơn. Điều này đòi hỏi chỉ đạo để có những điều chỉnh về nhận thức từ người chỉ định, làm sao để xét nghiệm ở hợp lý cao nhất.

Ngoài ra, có nguyên nhân việc xã hội hóa liên danh liên kết đòi hỏi thu hồi vốn dẫn đến xét nghiệm nhiều. Thời gian qua đã có những vụ việc, vụ án xảy ra, đã được chấn chỉnh.

Mặt khác, bản thân người bệnh cũng có nhu cầu xét nghiệm. Hiện nay, có những vụ việc mà Bộ Y tế đang phải đi theo các vụ kiện của người dân, về việc tại sao tháng trước đi khám chưa phát hiện bệnh mà giờ bệnh lại thành như thế này?

"Nếu chúng ta không có những xét nghiệm phù hợp thì người dân cũng sẽ không hài lòng" - bộ trưởng nói.

Để khắc phục tình trạng này, Bộ Y tế đã có những chỉ đạo liên quan đến tránh lạm dụng xét nghiệm, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Điển hình Luật Khám chữa bệnh đã được Quốc hội thông qua, đã có rất nhiều quy định mới liên quan đến nội dung này.

Quyết định 316 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến việc nâng cao chất lượng các cơ sở xét nghiệm, liên thông xét nghiệm giữa các cơ sở y tế, tránh việc người dân phải xét nghiệm nhiều lần. Việc này được triển khai từ năm 2016 đến nay, sẽ được triển khai đến năm 2025. Đây là giải pháp hết sức thiết thực để các cơ sở y tế triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, các quy định, các thông tư liên quan đến định mức kinh tế kỹ thuật, về mức trần để thanh quyết toán cũng đã được ban hành, công tác tăng cường giám định BHYT, kết nối liên thông giữa BHYT với các cơ sở y tế để kiểm soát chi phí cũng đã được triển khai trong thời gian qua.

"Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các biện pháp này, để thực hiện một cách có hiệu quả hơn, tránh phiền hà cho người dân, đảm bảo đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân" - Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.